Almanya Evsizlere Yardım Derneği (Bundesarbeitsgemeinschaft Wohnungslosenhilfe e. V.) tarafından yayınlana rapora göre ülke genelinde 2024‘te en az bir milyon insan evsizdi. 19–21 Kasım 2025 tarihlerinde Berlin Urania’da gerçekleştirilecek yıllık konferans öncesinde yayınlanan rapora göre 2024 yılı boyunca Almanya’da 1.029.000 insan evsizdi. Bu rakam 2023’te 928 bin idi. Evsizlerin yaklaşık 56 bini sokakta yaşıyordu. 2023’te ise bu rakam 54 bin idi.
Genel eğilim, evsizliğin endişe verici bir şekilde artmaya devam edeceği yönünde. Yıllık verilere göre 2023’ten 2024’e yüzde 11’lik bir artış söz konusu. 2023’te 2022’ye göre artış yüzde 53 idi. 2023’deki artışın en önemli nedeni Kuzey Ren-Vestfalya’da evsiz göçmenlerin sayısının daha iyi kaydedilmesine bağlandı.
Yaklaşık 840 bin evsiz şehirler ve belediyeler tarafından belirlenen mekanlarda yaşamını sürdürüyor. Bu sayı 2023’ye yüzde 68, 2024’te ise yüzde 12 arttı. Sayının artmasında gelen göçmenlerin sayısının artması rol oynuyor.
Göçmenler ve aileler özellikle etkileniyor
BAG W tahminine göre 2024 yılında evsiz kişilerin yaklaşık 765.000’i yetişkinlerden oluşuyordu (yüzde 74). Bunların 465.000’i erkek (yüzde 61), 300.000’i kadındı (yüzde 39). Yaklaşık 264.000 çocuk ve genç (18 yaş altı) evsizdi (yüzde 26). Çocukların çoğu evsiz kalan ebeveynleriyle birlikte yaşıyor ve belediyelere ait barınma yerlerinde kalıyordu.
2024 yılında evsizlerim 820 bini (yüzde 80) Alman vatandaşı değildi. Bunların 55.000’i AB vatandaşı, 765.000’i ise AB üyesi olmayan ülkelerin vatandaşı veya vatansızdı. AB üyesi ülkelerden gelen evsizlerin sayısı 2023’e göre yüzde 14 arttı. Alman vatandaşlığına sahip evsizlerin sayısı ise 209 (yüzde 20) idi.
Tüm evsizlerin yüzde 40’ı (412.500) tek kişilik, yüzde 60’ı (616.500) ise çok kişilik hanelerde yaşıyordu. Özellikle çok kişilik hanelerde yaşayan evsizlerin oranı son yıllarda belirgin şekilde arttı. Bu durum evsiz mültecilerin sayısındaki artıştan kaynaklanıyor. Alman vatandaşı olmayanların yüzde 68’i, Alman vatandaşlarının ise yüzde 27’si çok kişilik hanelerde yaşıyordu.
Evsizliğin Nedenleri ve Tetikleyicileri
Almanya’da kitlesel evsizliğin temel artan yoksulluk ve ona bağlı olarak uygun fiyatlı ve ihtiyaca uygun konut eksikliğinden kaynaklanıyor. Özellikle kamuya ait sosyal konutların azalması büyük bir sorun. Sosyal konutlar, düşük gelirli haneler için hayati öneme sahip. Daha önce devlet desteğiyle yapılan ve sosyal konut statüsündeki konutların zamanla sosyal konut olmaktan çıkarılmasından ötürü ya kiralar aşırı derecede arttırılıyor ya da konutlar satışa çıkarılarak kiracılar evlerini kaybetme riskiyle karşı karşıya bırakılıyor.
BAG W verilerine göre Almanya’da evsizliğin en yaygın tetikleyicileri yüksek kira ve enerji borçları, boşanma ve yer değişikliği. Alman vatandaşı olmayan evsizlerin çoğu ise Almanya’da hiç konut sahibi olmamış.
BAG W Başkanı Susanne Hahmann rapor dolayısıyla yaptığı açıklamada “Almanya’nde evsizlik en yüksek seviyesine ulaştı ve sonu görünmüyor. Nedenler belli. Çok az uygun fiyatlı konut, yoksulluk ve sosyal güvenlik sistemindeki olası kesintiler. Siyaset ve toplum kararlı bir şekilde harekete geçmezse daha fazla insan evsiz kalacak” dedi.
BAG W, koalisyon hükümeti tarafından kısa bir süre önce karar altına alınan yeni temel geçim parası (eski adıyla ‘Bürgergeld’) reformlarını özellikle eleştiriyor. Planlanan yaptırım sıkılaşması, randevuların kaçırılması durumunda kira ödemeleri de dahil olmak üzere yardımların ciddi şekilde azaltılmasını veya tamamen kesilmesini öngörüyor. Bu da daha fazla insanın evsiz kalacağının habercisi.
Evsizliğe Karşı Ulusal Eylem Planı Tehlikede:
BAG W Federal hükümetten artan evsiz sayısına karşı kararlı adımlar atılmasını istiyor. Federal Hükümet, Ulusal Eylem Planı ile 2030 yılına kadar evsizliği ortadan kaldırmayı hedefliyor. Evsiz sayısının yıllık toplamda bir milyonu aşması, bu hedefin gerçekleştirilmesi için büyük çabalar gerektiğini gösteriyor. Eğilimi durdurmak ve planda belirtilen hedeflere ulaşmak için acil adımlar atılması şart.
BAG W şunları talep etti:
- Uygun fiyatlı konut ve sosyal konut üretiminin artırılması; kira artışlarını sınırlayacak etkili önlemler
- Evsiz hanelerin başını koyacağı bir ev için bağlayıcı kotalar
- İnsanları evlerini kaybetmeden önce erken aşamada destekleyecek yaygın bir önleme ağının oluşturulması
- Evsizlere yönelik acil yardım hizmetlerinde hiçbir kesinti yapılmaması
- Yeni temel güvenlik parası yaptırımların sertleştirilmemesi, çünkü bu durum doğrudan ev kaybına yol açabilir
- Evsizliğin gerçek boyutunu daha doğru görmek ve gelişmeleri erken fark etmek için federal düzeyde veri toplama ve analizinin geliştirilmesi
