Avrupa Ford’da işçi kıyımı devam ediyor. Ford yönetimi ve İşyeri Temsilciliği (BR), işçileri 2018 bu yana dördüncü işçi kıyımı dalgasına hazırlıyorlar. Binlerce işyerini yok etme planlarına rağmen IG Metall ve BR, “İşyeri güvencesine ilişkin sözleşme 2032 sonuna kadar yürürlükte kalacak” diyorlar! IG Metall ve BR, işçileri mücadeleye hazırlamak, kıyım planlarına karşı alternatif üretmek yerine, “aklı selim” olma çağrıları yapıyor.

Ford Almanya’da sular durulmuyor. Tekelinin Avrupa pazarı için öngördüğü elektro otomobil “Explorer”in üretimiyle ilgili aylarca devam eden belirsizlik sona erdi derken bu kez yeni problemler ortaya çıktı. Hatırlanacağı gibi Explorer’in üretimine Eylül ayında başlanacak ve Ekim ayında araç piyasaya sürülecekti.

VW’nin ürettiği platform üzerinde monte edilen Explorer için öngörülen bataryanın uygun ve yeterli olmadığı ileri sürülerek üretim dokuz ay ileri bir tarihe ertelenmişti. Dokuz ay boyunca üretimdeki işçiler her gün normal işe gider gibi fabrikaya gidip – geldiler ve ücretlerini de aldılar.

Haziran başında Explorer’in üretimi başladıktan iki gün sonra tekelin Avrupa ve Almanya şefi olan Martin Sander pılısını pırtısını toplayıp daha önce çalıştığı VW’ye geri döndü. Ford ve VW tarafından yapılan açıklamalarda Sander’in 1 Temmuz’dan itibaren VW markasının dünya genelinde satış sorumlu olarak işe başlayacağı bildirildi.

SALDIRI PLANINI İŞÇİ TEMSİLCİSİ SUNDU!

Sander’in “gemiyi terk” etmesinden birkaç gün sonra düzenlenen Köln Merkenich ve Niehl fabrikalarının ortak işyeri toplantısında ikinci bomba patlatıldı. Buna göre Ford Avrupa’daki üretimi ve satışları uzun vadeli korumak ve geliştirmek için “yeniden yapılanma” planı hazırlanıyordu. İşin ilginci Ford tekelinin bu planlarını yönetim kurulu yerine Ford İşyeri İşçi Temsilciliği Başkanı Benjamin Gruschka’nın sunmasıydı.

Tekel yönetiminden tek bir sorumlunun bile hazır bulunmadığı toplantıda, “Bu plan, 2018 yılından bu yana dördüncüsü olacak. Bunun bugün açıklanmasının, Explorer’in üretiminin başlangıcında işçilerin moralinin bu denli bozulmasını hiç doğru bulmuyorum” dedi.

Yeni saldırıların Köln Niehl ve Merkenich’deki fabrikalarda kaç işçinin işini kaybedeceği konuşulup, tartışılırken bu kez üçüncü bomba patlatıldı. Buna göre 10 kişilik yönetim kurulunun sekizi görevlerinden geri çekilmişlerdi. Denetleme Kurulu Başkanı ‌Kieran Cahill tarafından, “Sevgili Meslektaşlar” (“Liebe Kolleginnen, liebe Kollegen”) başlığıyla bütün Ford işçilerine gönderilen mailde, bundan böyle yönetim kurulunun en fazla dört kişiden oluşacağı belirtiliyor ve görevlerinden geri çekilen yönetim kurulu üyelerinin şimdiye kadar yaptıkları işleri bundan böyle üst düzey yönetici olarak yapacakları belirtiliyor. Her ne kadar işçilere gönderilen mektupta belirtilmese de bu menajerlerin maaşları da değişmeyecektir.

İŞÇİLERİN SIRTINDAN YENİDEN YAPILANMA!

Ford tekeli öncesi bir yana son 10 yıldır Avrupa’daki üretimi ve satışlarını daha kârlı hale getirmek için bir dizi adımlar attı. Bu süreçte Belçika, Galler, İngiltere ve Rusya’da 6 fabrika binlerce işçinin çalıştığı fabrikalar tamamen kapatıldı, Almanya, Fransa ve İspanya’da üretim düşürülerek yine binlerce işçi çıkarıldı.

Ford yönetimi attığı bu adımlarda sürekli değişik ülkelerdeki fabrikaları birbirine karşı kullandı. Köln ve Craiova’daki (Romanya) fabrikalar Fiesta üretimi için karşı karşıya getirilirken önce Genk (Belçika) – Saarlouis (Almanya) ve Valencia (İspanya) Focus üretimi için karşı karşıya getirildiler. ABD’deki Ford merkezi hangi fabrika üretim maliyetini düşürüp üretkenliği artırırsa söz korusu araçların gelecek modellerinin üretiminin de bu fabrikalara verileceği ilan ediyorlardı.

Değişik ülkelerdeki fabrikalar daha ucuz üretebilmek sendikaların ve işyeri temsilciliklerinin desteğiyle için binlerce işçiyi işten çıkardılar ve işçilerin ücretlerinden de feragat etmelerini sağladılar. Ve her defasında işçilere, “bu yeniden yapılanma ile işyerlerimiz güvenceye alınacak” söz verildi. Ne var ki 2018’den bu yana Ford Köln ve Merkenich’te 7 binden fazla işyeri yok edildi – Avrupa genelinde ise toplam (Almanya dahil) 16 bine yakın işçi işten çıkarıldı. Bunun içinde Saarlouis’te kapatılacak fabrikadan atılacak 4 bin 500 işçi henüz yok!

FORD’UN GELECEĞİ GÜVENCEYE ALINIYOR!

Köln Niehl/Merkenich İşyeri İşçi Temsilciliği (BR) tarafından 14 Şubat 2023’te, “Köln Ford’da rahat nefes alma – 2032 yılına kadar istihdam güvencesi” (“Aufatmen bei Ford in Köln – Beschäftigungssicherung bis 2032”) başlığıyla bir açıklama yayınlandı. Açıklamanın başında 10 yıl işyerlerinin güvenceye alındığı ileri sürülürken daha sonra 2 bin 300 işyerinin yok edileceği yer alıyor ve işçilerle alay eder gibi, “Bu iyi bir rakam değil ama en azından üç hafta önce tahmin edilenden daha az: o dönem 3 bin 200 arkadaşımızın işini kaybedeceği söyleniyordu” denmişti.

BR Başkanı Gruschka’ya göre Merkenich ve Aachen’daki AR-GE merkezileri güvenceye alınmıştı. Fakat daha bir yıl geçmeden Aachen’daki AR-GE merkezi kapatıldığı gibi Merkenich’ten daha fazla mühendis işten çıkarılacak. Ayrıca Ford Köln ve Ford Valancia’dan yeni çıkışların kaçınılmaz olduğu belirtiliyor. Ford’un bu iki fabrikadan kaç işçi çıkaracağı haziran sonunda açıklanacak.

Tabi şimdi Yeni Hayat okuru işçi arkadaşlarımız BR bürosuna gidip, 2023 başında imzalanan ve 10 yıl işten çıkarmama güvencesi verilen sözleşmenin “ne işe yaradığını” veya “bu sözleşmenin işçilerin mi yoksa Ford’un mu geleceğini güvenceye aldığını” sorabilirler.

Ne yapmalı?

Gruschka’nın Ford’un yardımcı menajeri (“Co-Management”) gibi saldırı planını açıklamasının ardından kürsüye çıkan IG Metall Köln-Leverkusen Şube Başkanı Kerstin Klein, “Bu nihai bir savaş ilanıdır!” (“Das ist eine finale Kampfansage!”) dedikten kısa bir süre sonra işçileri yatıştırmaya çalıştı. Önümüzdeki on yıl içinde işten çıkarmaların mümkün olmadığını söyleyen Klein, “bu hakkımızda ısrar edeceğiz” dedi ve şunları söyledi: “Derhal süresiz greve gitmemiz gerektiğini söyleyenler var. Diğerleri ise tekrar feragat etmemiz gerektiğini söylüyor. İkisini de duyacaksınız. Ama biz aklı selim davranıp hakkımızı koruma yanlısıyız.”

Bundan 35 sene önce Ford Almanya’da 50 binden fazla işçi çalışmaktaydı. Bugün ise Köln’de 13 bin, Saarlouis’te 4 bin civarında. Yıllarca gerçekleyen işten atmalar hep “bundan sonra kalan işlerin güvencede olacağı” vaat edilerek gerçekleşti.

Bugün bütün Ford işçilerinin ilk etapta yapabileceği iş arkadaşlarını toplayıp BR bürosuna gidip, “durum nedir”, “planlara karşı ne yapacaksınız”, “işçiler adına denetleme kuruluna* seçilenler neden tekelin planları hakkında bilgi vermiyorlar” gibi sorular sorabilirler. Yapılabilecek bir diğer şey ise işçi arkadaşlarımızla ve sendika temsilcileriyle konuşup işten atmalara karşı nasıl mücadele edilebileceği üzerine tartışmak ve harekete geçmek olacaktır.

* Yasal olarak Denetleme Kurulu, Yönetim Kurulu’nun denetlenmesinden sorumludur. Bu amaçla Yönetim Kurulu, Denetleme Kuruluna, iş politikası ve kurumsal planlamanın diğer temel konuları hakkında yılda en az bir kez ve işin gidişatı hakkında düzenli olarak, en az üç ayda bir bilgilendirmekle yükümlüdür.