Ali Rıza Yıldırım
Fransa Ulusal Meclisi, aşırı sağın tüm engelleme girişimlerine ve hükümetin karşı çıkmasına rağmen, Hindistan merkezli çok uluslu çelik devi ArcelorMittal’in Fransa’daki işletmesinin kamulaştırılmasını kabul etti. Tarihi karar, işçilerin meclis önündeki kararlı eylemi ve sol partilerin oylarıyla gece yarısından hemen önce alındı.
Genel İşçi Konfederasyonu (CGT) üyesi ArcelorMittal işçileri, oylama sırasında meclis binası çevresinde toplanarak “Fransız çeliğini koruyun” sloganları attı, meşaleler ve kornalarla milletvekillerine seslerini duyurdu. Boyun Eğmeyen Fransa’nın (LFI) sunduğu teklif, sol partilerin oyları ile kabul edildi. Aşırı sağcı Ulusal Birlik (RN) ise çekimser kaldı. Hükümeti oluşturan Marconcular ve Cumhuriyetçiler ise oturuma katılmayarak “boş koltuk” politikası izledi.
Sanayi Bakanı Sébastien Martin, “Sorunlar kamulaştırmayla çözülmez, sadece vergi mükellefinin sırtına yüklenir” iddiasında bulunmuştu.
‘Tarihi adım’
Teklifi meclise getiren LFI Milletvekili Aurélie Trouvé, “Bu mesele Fransa’nın sanayi egemenliğidir” diyerek, kamulaştırmanın 3 milyar avroluk maliyetinin, 80 bin iş kaybının yaratacağı toplumsal maliyetten çok daha düşük olduğunu vurguladı. CGT’li işçiler ve sol partiler, “Fransız çeliğinin korunması” hedefinde birleşti.
Genel kuruldaki görüşmeler ise oldukça sert geçti. Daha önce kamulaştırmayı destekleyeceğini ima eden aşırı sağcı Ulusal Birlik (RN), yüzlerce değişiklik önergesi vererek ve usul tartışmaları açarak süreci kilitlemeye çalıştı. RN Milletvekili Jean-Philippe Tanguy, “Boyun Eğmeyenler özür dilesin, önergelerimizi çekelim” diyerek siyasi hesaplaşma peşinde oldu.
Komünist Parti (PCF) Milletvekili Stéphane Peu ise, RN’yi işçilere ihanet etmekle suçlayarak, “Sizin bu acınacak oyalama stratejiniz, aşırı sağın neden çokuluslu şirketlerin gözdesi olduğunu açıklıyor” ifadelerini kullandı.
CGT ve Arcelor işçilerinin iki yıla yayılan mücadelesi, CGT Metalurji İşçileri Federasyonu ve ArcelorMittal tesislerindeki CGT sendikalarının yanı sıra Nord, Oise, Moselle, Loire-Atlantique ve Ardennes il birliklerinin kararlı baskısı, hükümetin karşı çıkışını ve RN’nin oylamayı durdurmak için sunduğu 290 değişiklik önergesini boşa çıkardı.
Neden kamulaştırma?
İşçiler, ArcelorMittal’in Fransa’daki tesislerinde 600’ün üzerinde işten çıkarma planının gündemde olduğunu, bunun yalnızca kendi geleceklerini değil, bu bölgelerdeki bütün çelik sanayisini tehlikeye attığını vurguluyordu. Ayrıca Mittal’in son yıllarda Fransa’daki üretimden giderek çekildiğini ve stratejik tesislere yeterli yatırım yapmadığını belirten işçiler, istihdamın ve çelik üretiminin korunabilmesi için tek gerçek çözümün kamulaştırma olduğunu ifade ediyordu.
ArcelorMittal, Lüksemburg merkezli çok uluslu bir çelik imalat şirketi. 2006 yılında Hindistan merkezli Mittal Steel tarafından satın alındı ve 2018 itibarıyla dünyanın en büyük çelik üreticisi oldu.
Mücadele senatoda sürecek
Aşırı sağın tüm engelleme taktiklerine rağmen gerçekleşen oylama, Fransız çelik sanayisini koruma mücadelesinde kritik bir adım olarak tarihe geçti. Ancak tasarının önünde hâlâ büyük bir engel bulunuyor: Sağ çoğunluğun kontrolündeki Senato. Tasarının nihai kaderi, işçi sınıfının ve solun Senato önünde de aynı kararlılıkla mücadele etmesine bağlı görünüyor.
