Sorun eşit işe eşit ücretten öte: Yüksek gelir elde edilen mesleklere erişimde engeller büyük.
Almanya ve diğer ülkelerdeki göçmenler neden genellikle yerli halktan daha düşük ücret alıyor? Uluslararası bir araştırma bu soruya yanıtlar sunuyor. Dokuz ülkede 13,5 milyon işçinin verilerini analiz eden bir araştırmanın sonucuna göre Almanya’daki göçmenler, göçmenlik geçmişi olmayanlara göre ortalama yüzde 20 daha az kazanıyor.
Bu ücret farkına ne sebep oluyor?
Araştırmacılar net bir sonuca varıyor: “Entegrasyon sadece eşit işe eşit ücret demek değil. Esas olarak iyi ücretli istihdama erişimin önündeki yapısal engelleri kaldırmak gerekli!” Ücret farkının yaklaşık dörtte üçü, göçmenlerin yüksek ücretli sektörlerde, mesleklerde veya pozisyonlarda istihdam edilme olasılığının daha düşük olmasından kaynaklanıyor. Sadece dörtte birinin nedeni aynı şirkette ve aynı pozisyonda eşit olmayan ücret. Peki göçmenler neden üst düzey işlere girmekte daha zorlanıyor? Araştırma bunun birkaç nedenini sıralıyor:
Birincisi, dil becerilerinin eksikliği genellikle zorlu veya müşteri odaklı pozisyonlara erişimi zorlaştırır. İkincisi, yurt dışında edinilen dereceler ve yeterlilikler her zaman tanınmaz. Üçüncüsü, birçok göçmenin iyi pozisyonların sıklıkla doldurulduğu profesyonel ağları yoktur. Yerel işgücü piyasası hakkında bilgi eksikliği ve işe alımlarda olası ayrımcılık da rol oynar.
Göçmenler ve yerliler arasındaki ücret farkı yalnızca Almanya’ya özgü bir olgu değil. İncelenen dokuz ülkenin tamamında, göçmenler ortalama olarak neredeyse %18 daha az kazanmış durumda. En büyük farklar %29’un üzerinde bir oranla İspanya’da ve %27,5 ile Kanada’da görüldü. Ancak farklar Norveç, Fransa ve Hollanda’da da %15 ila %20 arasında değişiyordu. Sadece ABD, Danimarka ve İsveç’te bu farklar %7 ila %11 ile daha düşüktü. İkinci nesle, yani göçmen çocuklarına bir bakış umut vadediyor. Ortalama olarak, göçmen geçmişi olmayan insanlardan yalnızca %5,7 daha az kazanıyorlar.
Araştırmanın sorumluları, “İkinci nesil, eğitim sistemine ve işgücü piyasasına daha iyi entegre oluyor,” diye açıklıyorlar. Daha iyi dil becerileri, yerel nitelikler, sistem hakkında daha fazla bilgi ve daha az yapısal engel sayesinde, daha iyi ücretli işlere geçme olasılıkları daha yüksek. Bu, nesiller arası başarılı entegrasyonun bir işareti.
Ücret farkını daha da azaltmak için araştırmacılar, dil eğitimi, yabancı vasıfların daha iyi tanınması, göçmenler için profesyonel ağların genişletilmesi ve işe alım ve terfide ayrımcılıkla mücadele programları gibi hedef odaklı önlemler öneriyor.