Hamburg’da halk bu pazar referandum için sandık başına gitti. Toplam 1,3 milyon seçmenin çağrılı olduğu referandumda kentte iklim nötrlüğü ve temel geçim parası (Grundeinkommen) model denemesi için oylama yapıldı. Sandık başına gidenler küresel ısınma nedeniyle iklim koruma hedeflerinden yana oy verirken, temel gelir parasına ise karşı oy kullandı. Referanduma seçmenlerin yüzde 43,6’sı katıldı.
Küresel ısınmaya karşı öneri kabul edildi
“Hamburg’un Geleceğine Karar Ver” olarak adlandırılan daha fazla iklim koruması girişimi kabul edildi. Eyalet Seçim Kurulu’nun internet sitesinde yer alan verilere göre, 300 binden fazla seçmen 2045 yerine 2040 yılına kadar karbondioksit salınımın nötr hale gelmesi için oy kullanırken, 267 bin seçmen ise karşı çıktı. Böylece nötr iklim hedefi süresi 2045’ten 2040’a çekilmiş oldu.
Yasa tasarısı, karbon dioksit salımı için bağlayıcı yıllık üst sınırlar ve otomobil trafiğinde belirgin bir azalma gibi önlemleri içeriyor. Eyalet hükümeti ve parlamento iklim koruma yasasını değiştirip referandumdan çıkan kararı uygulamak zorunda.
Hamburg Enstitüsü ve Öko-Enstitü tarafından kent adına hazırlanan bir rapora göre, bu karar kent sakinleri için önemli değişiklikler anlamına gelebilir. 2040’a kadar tüm gaz ve yağ kazanları değiştirilmek zorunda olacak. Konutlarda daha hızlı yenileme yapılacak, ısı pompası sistemlerin kullanımı artacak. Kent genelinde hız sınırı saatte 30 km olacak. Tüm toplu taşıma araçlarının elektrikli hale gelmesi 2040’a kadar tamamlanmalı.
Halk girişimi “Fridays for Future” hareketi tarafından başlatılmıştı. Sonrasında 160‘dan fazla sosyal kurum, işletme ve kültür kuruluşu da destek verdi. Senato ve kent meclisinde Sol Parti dışındaki bütün partiler öneriyle karşıydı. Yine de sandık başına gidenlerin çoğunluğu oy verdi.
Hamburg Meclisi SPD Grup Başkanı Dirk Kienscherf, sonuçları “Hamburg için zorlu bir dönem olacak” dedi. CDU Grup Başkanı Dennis Thering ise “Bugün Hamburg için zor bir gün” diyerek, kararın kente “pek çok açıdan zarar vereceğini” iddia etti.
Şimdilik koşulsuz temel geçim yok
İkinci halk oylaması, Almanya genelinde eşi benzeri olmayan koşulsuz temel geçim modelinin hayata geçirilmesiydi. Seçmenlerin yüzde 62,6‘i hayır oyu verdi. Model projesi kapsamında 2000 kişi üç yıl boyunca, hiçbir koşul olmadan, gelirine göre değişen miktarlarda para alacaktı. Her durumda asgari geçim düzeyi garanti edilecekti. Bu yıl için bu miktar aylık 1346 euro artı sağlık sigortası olacaktı. Projenin maliyeti kente yaklaşık 50 milyon euro olacaktı.
Meclis ve senatodaki partilerin çoğu ve sermaye örgütleri, öneriye karşı kampanya yürüttü.
Sonuca rağmen girişimin öncüleri fikirlerinden tamamen vazgeçmiş değil. Öneriyi hazırlayan Hamburg İnisiyatifi’nin kurucularından Joy Ponader “Bugün çoğunluğu sağlayamasak da görevimiz açık: Bu konu gündemde kalmalı” dedi. (YH)
