Başbakan Friedrich Merz’in göçmenlerin “kentin manzarasını bozduğu”na dair yaptığı ayrımcı propagandaya en anlamı yanıt Federal İstatistik Dairesi’nin yaptığı veriler verdi. Daire, ülkedeki kritik işlerde çalışan göçmen oranının ortalamanın çok üzerinde olduğunu tespit edildi. Özellikle kaynakçılık, gastronomi, perakende satış gibi alanlarda çalışanların yüzde 50’sindan fazlası göçmen kökenli.
Federal İstatistik Dairesi’nin (Destatis) verilerine göre, 2024 yılında kaynakçılık alanında çalışanların yüzde 60’ı göçmen kökenliydi. Aynı yıl içinde temel gıda üretimi ve aşçılık mesleklerinde çalışanların yarısından fazlası (yüzde 54), iskele kurmada yüzde 48, otobüs ve tramvay şoförlerinde yüzde 47, et ve mezbaha alanında yüzde 46 ve gastronomideki servis personelinin yüzde 45 göçmen olarak tespit edildi. Ülkede genel olarak ise tüm ücretli çalışanların yaklaşık dörtte biri (yüzde 26) göçmen kökenli. Almanya’da resmi kayıtlarda kendileri ya da her iki ebeveyinden birisi 1950 yılından sonra Almanya’ya göç edenler “göçmen kökenli” olarak tanımlanıyor. Belli alanlarda göçmen kökenlilerin oranı yarıdan fazla olmasına rağmen Federal İş Ajansı, söz konusu meslekler arasında nitelikli iş gücü eksikliği yaşanmaya devam ediyor.
Yaşlı bakımında çalışanların yaklaşık üçte biri göçmen kökenli
Göçmen kökenli emekçilerin oranı ayrıcai plastik ve kauçuk üretiminde yüzde 44, otel hizmetlerinde yüzde 40, tır ve kamyon şoförlerinde yüzde 39, metal işleme alanında yüzde 37, yaşlı bakımında yüzde 33, lojistik ve taşımacılık memurları arasında yüzde 32 ve metal yapımı ile elektrik mühendisliğinde yüzde 30. Özellikle yaşlı ve hasta bakımında söz konusu olan üçte birlik oranın önümüzdeki birkaç yıl içinde daha da artması bekleniyor.
Göçmen kökenli çalışan oranının en düşük olduğu meslekler ise acil kurtarma hizmetlerinde (yüzde 8), yargı (yüzde 9) ve tarımda (yüzde 15) yer aldı.
Federal İş Ajansı’nın analizine göre bunlar nitelikli eleman eksikliği yaşanan meslekler olmasa da, göçmen kökenli çalışanların benzer şekilde az olduğu diğer alanlar özellikle polis teşkilatı (yüzde 7), kamu dairelerinde (yüzde 9), öğretmenlik (ilkokul: yüzde 9, ortaokul: yüzde 12) ve vergi daireleri (yüzde 10).
Sektörler: Gastronomi ve bina hizmetleri göçmen kökenli çalışan oranında başı çekiyor
Göçmen kökenli çalışanların oranı yalnızca birçok nitelikli eleman açığı bulunan meslekte değil, aynı zamanda bazı sektörlerde de genel olarak yüksek. Özellikle gastronomi sektörü bu açıdan dikkat çekiyor. 2024’te gastronomide çalışan tüm ücretli çalışanların yüzde 54’ü göçmen kökenliydi.
Bina hizmetleri (özellikle bina temizliği, bahçe ve peyzaj işleri dahil) sektöründe ise çalışanların yarısı (yüzde 50) göçmen kökenliydi.
Göçmen kökenli çalışanların oranı ayrıca otel / konaklama sektöründe yüzde 43, güvenlik hizmetlerinde, özel evlerde çalışan personelde, depolama ve taşımacılığa destek hizmetlerinde yüzde 42, oyun, bahis, piyango ile posta, kurye ve ekspres hizmetlerinde de yüzde 41 olarak kaydedildi.
Yaşlı ve bakım evlerinde çalışanların yüzde 32’si, otomotiv üretiminde çalışanların da yüzde 32’si göçmen kökenliydi.
Buna karşılık, 2024 yılında kamu yönetimi, savunma ve sosyal sigorta alanlarında (yüzde 12), sigorta sektöründe (yüzde 14), enerji tedarikinde ve tarımda (yüzde 15) göçmen kökenli çalışanlar daha azdı. Eğitim ve öğretim sektöründe çalışan toplam 2,8 milyon çalışandan sadece yüzde 17’si göçmen kökenliydi.
Veriler neyi gösteriyor
Federal İstatistik Dairesi’nin açıkladığı veriler Almanya’da düşük ücretli hizmet ve kaçınılmaz olan mesleklerin çoğunda göçmen emekçilerin çalıştığı bir kez görülüyor. En önemlisi de göçmenlerin olmadığı bir çalışma yaşamının mümkün olmadığı anlaşılıyor. Buna rağmen aşırı sağcılar, milliyetçilere göçmen emekçileri sorun olarak göstermeye devam ediyorlar. Merz’in rahatsız olduğu “kentin görüntüsü”nde her alanında göçmenler, yeni ve eski mülteciler var.
