Tesla işletmesi üçüncü ülkelerden ucuz işgücü mü çalıştırıyor? Tesla Boya ve Vernikleme Fabrikası yasal asgari ücret yerine daha düşük ücretle taşeron işçi çalıştırıyor olması skandalına Alman işletmesi de dahil oldu.
Kaliforniya’da bulunan elektrikli otomobil üreticisi Tesla özellikle yeni üretimi S Modellerde beklentisinin üzerinde sipariş alınca, talebe cevap vermek için geçtiğimiz yıl üretim kapasitesini genişletme kararı alır ve yine Kaliforniya’nın Fremond ilinde yeni bir boya/vernikleme bölümü inşası için bir Alman şirketi olan Eisenmann’a ihale verir. Güney Almanya’da bir aile şirketi olan boya makineleri üreten Eisenmann işletme yöneticisi Matthias von Krauland’ın, şirketin İnternet sitesinde şu sözleri yer alır ‘çok yeni ve vizyon sahibi bir işletmeye girmiş olduğu başarı yolunda eşlik etmiş olmaktan gurur duyuyoruz’, aile işletmelerinin tarihinde aldıkları en büyük sipariş olduğunu ve üç haneli milyon tutar içerdiğini büyük bir sevinçle açıklar.
Gerçekte ise siparişi hayata geçiren „ISM Vuzem“ isimli bir Sloven taşeron işletmesi. Alınan sipariş diğer işlerin yanı sıra tam otomatik kaplama hatlarının taşınması/tedarik ve montaj işlerini kapsıyor. Kaliforniya Eyaleti’nde yayın yapan Mercury News (MN) gazetesinde çıkan bir habere göre bu işin inşasında şu an 140 işçi saat ücreti yaklaşık 5 Dolara çalıştırılıyor. Kaliforniya’da yasal asgari saat ücretin 7,50 Dolar olduğu belirtilen haberde, işçilerin asgari ücretin çok altında bir ücretle çalıştırıldıkları ve yine aynı işi yapan Amerikalı işçilerin saat ücretlerinin 52 Dolar olmasına rağmen taşeron işçilerin başta şikayetçi olmadıklarını, genelde haftanın altı günü, günde 10 saat ağır fiziksel güç gerektiren işleri yaptıkları yazıyor. MN gazetesinde çıkan haberin gerçekliğini çalışan taşeron işçiler onaylıyorlar.
İnşası süren fabrikadaki yaşanan olumsuz koşullar tesadüf eser açığa çıkar. Geçtiğimiz yaz Sloven bir işçi inşaat da ağır bir iş kazası geçirir, kazada iki bacağı ve bir çok kaburgası kırılan, diz bağı yırtılan elektrikçi Gregor Lesnik, Tesla şirketine tazminat davası açar. İnşaat’ta güvenlik önlemleri eksikliği, vize ve çalışma kurallarına hiç uyulmadığı yine MN’de yayınlanan haberde iddia ediliyor.
Tesla işletmesi, Sloven işçi ile ilgileneceğini ve konunun takipçisi olacağını açıklar. Nihayetinde sadece yasal sorumluluklar taşımadıklarını, meselenin bir hukuki sorun değil, ahlâki bir sorun olduğunu belirtir. Bu görüşe Eisenmann’da katılmaktan geri durmaz. Her ne kadar Tesla tazminat davasında beraat kararı almış olsa da, Lesnik’in Tesla ve Eisenmann’a karşı açmış oluğu toplu dava sürüyor. Burada İşletmelerin, işçiler ile yaptığı anlaşmalardan toplam 2,6 milyon Dolar daha az ödeme yaptığı iddiası yer alıyor.
Tesla kendi web sitesinde iddialara karşı resmi açıklamada bulunur. Açıklamada, Tesla’nın Amerikan otomobil branşında en yüksek saat ücretleri veren işletme olarak yer aldıklarını, kimsenin kendilerini buna zorlamadığını, kendilerinin bunun doğru olduğunu düşündükleri için yaptığı yer alıyor. Ayrıca Tesla’nın taşeron işletmeler ile yaptığı sözleşmelerde işgücü düzenlemeleri, özellikle vize zorunluluğu olan işçilerde dikkat etmesi ve uyması gerektiği hususu güçlü biçimde yer alır. Bunun, bu durumda yapılmadığı belirtilir. Tartışmalara elektrikli otomobil üretimi yapan işletmenin sözcüsü Elon Musk’da Twiter’den katılmak zorunda kalır.
Eisenmann’da yayınlanan haberin ardından bir basın açıklaması ile konuya ilişkin görüşlerini bildirir. Güney Almanya’da bulunan şirket yaptığı açıklamada, tüm tedarikçi ve taşeron işletmeler ile olan sözleşmeleri tekrar kontrol edeceğini, ‘ tüm iddiaları eksiksiz, şeffaf ve en kısa zamanda aydınlatmak Eisenmann’ın birincil hedefi’ olduğu ‘düzenleme ve kuralların herhangi bir ihlali durumunda iş ilişkilerimizin derhal fesihi yolunu seçecekleri’ yer alıyor. Sloven taşeron işletmesi ISM Vuzem’in konunun aydınlatılması için kendileri ile kapsamlı bir işbirliğine girme sözünde bulunduğu da belirtiliyor.
