Yüksek mahkemelerden çıkan iki karar, Hartz IV yardımlarının insan onuruna yaraşır
düzeyde olmadığını bir kez daha ortaya koydu.

Aziz Koçyiğit

Kararlardan bir tanesi Berlin Sosyal Mahkemesi tarafından verildi. Sosyal Mahkeme, geçtiğimiz yıl yeniden düzenlenen Hartz IV tarifesinin çok düşük olduğu ve bu nedenle Anayasa’ya aykırı olduğunu kararlaştırdı. (Karar nr: Az. S 55 AS 9238/12).
Berlin Sosyal Mahkemesi’nin 55. Hukuk Dairesi, yardım tarifeleri belirlenirken kanun yapıcılarının (Federal Parlamento) yardıma muhtaç insanların toplumsal yaşama katılımlarının gerektiği gibi gözetilmediği sonucuna vardı. Alınan karar Anayasa Mahkemesi’ne iletilerek, durumun Anayasa’ya aykırılığının incelenmesini talep etti.
Buna karşın Berlin Sosyal Mahkemesi’nin başka bir dairesi tarafından geçtiğimiz Mart ayında verilen kararda yardımların Anayasa’ya aykırı olmadığı sonucuna varılmıştı.
Alman Sendikalar Birliği (DGB) tarafından açılan ve Berlin- Neukölln’de üç kişilik bir ailenin durumu üzerinden açılan davanın ardından açıklama yapan mahkeme heyeti, Federal Parlamento’da çıkarılan yasanın Anayasa’ya aykırı olup olmadığına ancak Karlsruhe’de bulunan Anayasa mahkemesinin hükmedebileceğine dikkat çekildi.
Mahkeme hakimleri bu kararla, Berlinli ailenin kişi başına aylık 36 Euro, üç kişi için ise yaklaşık 100 Euro az yardım aldığını tesbit ettiler.
Bilindiği gibi Anayasa Mahkemesi, 2010 yılanda Hartz IV yasasının Anayasa’ya aykırı olduğuna hükmetmiş ve yasa Federal Parlamento’da yeniden düzenlenerek 2011 yılında yeniden yürürlüğe girmişti.
KİRA YARDIMLARI DA DÜŞÜK
Hartz IV yardımı almak zorunda kalanları ilgilendiren diğer bir karar da Kassel Federal Sosyal Mahkeme’si tarafından verildi. Mahkeme, kira yardımı belirlemede yaygın olarak  kullanılan “uygun” (Angemessen) kira kavramı hukuka ayrıkırı dedi. Mahkeme Sosyal Yasaya göre, katalog kira tarifesinin uygulanması gerektiğine hükmetti.
Mahkeme, Märkische Kreis’da “uygun” kira uygulaması sonucu, Sosyal Yasa’ya aykırı olarak kira yardımlarının düşürüldüğünü saptadı. Buna göre 45 metrekare bir ev için 227,70 Euro ödendi. Ancak Sosyal Yasa’ya (BSG) göre kira yardımının 363 artı yan giderlerler ve ısıtma parasının ödenmesi gerekiyordu. Bu uygulama madurlarının yardım aldıkları kuruma
(Jobcenter) başvurarak (§ 44 SGB X) kanuna aykırı olarak kesilen yardımları geri talep edebilecekler. İlgili kurumun bu talebi red etmesi durumunda, avukat aracılığıyla hukuki yola başvurmaları öneriliyor. (Karar nr.: Az.: B 4 AS 16/11 R)