Written by 13:27 TOPLUM

79. YILINDA POGROM GECESİ (KRISTALLNACHT)

9 Kasım 1938 gecesi, Hitler yönetimindeki Reich İmparatorluğu’da Yahudilere karşı bir şiddet hareketi başladı. Paris’te bir Alman yetkilisinin Yahudi bir genç tarafından öldürülmesi sonucu Almanların öfkesiyle planlanmadan ortaya çıkmış gibi görünüyordu. Aslında, Alman Propaganda Bakanı Joseph Goebbels ve diğer Naziler pogromları özenle organize etmişti. İki gün içinde, polis ve itfaiye öylece durup seyrederken, 250’nin üzerinde sinagog yakıldı, 7.000’den fazla Yahudi işletmesi yıkıldı ve yağmalandı, onlarca Yahudi öldürüldü, Yahudi mezarlıkları, hastaneleri, okulları ve evleri yağmalandı. Mağaza vitrinlerinin kırılan ve sokaklara yayılan camlarından dolayı, bu pogromlar Kristallnacht „Kristal Gece“ adıyla bilindi.

Pogromlardan sonraki sabah, 30.000 erkek, Yahudi olmak „suçundan“ tutuklanarak, yüzlercesinin daha sonra ortadan kaybolduğu toplama kamplarına gönderildi. Bazı Yahudi kadınlar da tutuklanarak yerel hapishanelere gönderildiler. Yahudilerin sahip olduğu işletmelerin, Yahudi olmayanlar tarafından idare edilmediği takdirde tekrar açılmasına izin verilmedi. Yahudilerin evlerinden dışarıya çıkabilecekleri saatleri sınırlandıran sokağa çıkma yasakları kondu.

„Kristal Gece“den sonra, hayat Alman ve Avusturya Yahudisi çocuklar ve gençler için çok daha zor hale gelmişti. Zaten müzelere, kamuya açık oyun sahalarına ve yüzme havuzlarına girişleri yasakken, şimdi devlet okullarına gitmeleri de yasaklanmıştı. Yahudi gençler, anne ve babaları gibi Almanya’da toplumdan tamamen soyutlanmışlardı. Birçok Yahudi yetişkin çaresizlik içinde intihar etti. Pekçok aile ümitsizce oradan ayrılmaya çabalıyordu.


Önemli Tarihler

28 EKİM 1938
ALMANYA POLONYA YAHUDİLERİNİ SINIR DIŞI ETTİ
Yaklaşık 17.000 Polonya Yahudisi Almanya tarafından sınır dışı edilerek Polonya’ya gitmeye zorlandı. Polonya Yahudilerin girişine izin vermedi. Sürülenlerin çoğu, Zbaszyn kasabasının yakınlarında, Almanya ile Polonya arasındaki sahipsiz bölgede çaresiz kalmıştı. Sürülenlerin arasında, Fransa’nın Paris şehrinde yaşayan 17 yaşındaki Polonya Yahudisi Herschel Grynszpan’in anne ve babası da vardı.

7 KASIM 1938
ALMAN DİPLOMAT PARİS’TE VURULDU
Paris’te yaşayan 17 yaşındaki Polonya Yahudisi Herschel Grynszpan, Paris’teki Alman elçiliğinde diplomat olan Ernst vom Rath’ı vurdu. Grynszpan, belli ki bu eylemi sınır dışı edilen diğer Polonya Yahudileriyle birlikte Almanya-Polonya arasındaki sahipsiz bölgede sıkışıp kalan anne ve babasının akıbetinin yarattığı çaresizlik sonucu yapmıştı. Naziler bu öldürme olayını Yahudi karşıtlığını alevlendirmek için kullandı ve Grynszpan’in tek başına hareket etmediğini, Almanya’ya karşı daha geniş bir Yahudi komplosunun bir parçası olduğunu iddia etti. Vom Rath iki gün sonra öldü.

9 KASIM 1938
JOSEPH GOEBBELS RADİKAL TEDBİRLER ALINMASINI İSTEDİ
Alman propaganda bakanı Joseph Goebbels, Münih’te Nazi partisi yandaşlarına yönelik ateşli bir Yahudi karşıtı konuşma yaptı. Parti üyeleri, 1923’teki başarısız Nazi Darbe Girişimi’nin (Adolf Hitler’in iktidarı ele geçirmek için yaptığı ilk teşebbüs) anma töreninde toplanmıştı. Konuşmanın ardından Nazi yetkilileri Fırtına Birlikleri’ne (SA) ve diğer parti örgütlerine Yahudilere saldırma ve evlerini, işyerlerini ve ibadet yerlerini yıkma emri verdi. Yahudilere karşı şiddet hareketi 10 Kasım sabah saatlerine kadar sürdü ve Kristallnacht („Kristal Gece“) olarak bilindi. Onlarca Yahudi hayatını kaybetti, on binlercesi tutuklandı ve toplama kamplarına gönderildi.

12 KASIM 1938
NAZİLER YAHUDİ CEMAATİNE CEZA KESTİ
Nazi devleti Almanya’daki Yahudi cemaatine bir milyar Reichsmark (400.000.000 ABD doları) ceza kesti. Pogromdan sonra Yahudilerin ortalığı temizlemesi ve onarması emredildi. Oluşan hasarlardan dolayı sigortadan para almaları engellendi. Bunun yerine, sigorta şirketlerinin Yahudi mülk sahiplerine yapacağı ödemelere devlet el koydu. Pogrom sonrasında, Yahudiler Almanya’daki kamu hayatının tüm alanlarından sistemli bir şekilde dışlandı.

 

Close