ABD Merkezi Haberalma Teşkilatının (CIA) New York’ta İkiz Kuleler’e 11 Eylül 2001 saldırıları sonrası, el Kaide üyesi olduğu iddia edilen “terör şüphelileri”ne yaptığı işkencenin tespit edildiği ABD Senato İstihbarat Komitesi raporu açıklandı.
Senato İstihbarat Komitesinin Demokrat Partili üyelerinin hazırladığı ve İnsan Hakları Haftası’na denk getirilmesi dikkat çeken rapor, ABD istihbaratının sorgu adı altında uyguladığı vahşi işkence yöntemleriyle dolu. 6 bin 200 sayfalık raporun, Beyaz Saray tarafından hazırlanan 528 sayfalık özeti, kamuoyuyla paylaşıldı. Raporun tamamının açıklanmamasının nedeni ise CIA yetkililerine dava açılmasını engellemek.
Raporda; CIA’in ABD yönetimine yalan söylediği, işkence yöntemleri matkapla, Rus Ruleti oynatarak, yakınlarına tecavüz tehdidi yönelterek, kaba dayakla ve hatta rektumdan besleyerek sorguladığı, tutuklulardan hiçbir kritik istihbarat elde edemediğine yer verildi.
DÜZENLİ VE BİLİNÇLİ İŞKENCE
Raporda, CIA’in sorgulama yöntemleri adı altında tutuklulara sistematik olarak şiddet uygulandığı belirtildi. Komitenin raporunda, kullanılan yöntemlerin politikacılara söylendiğinden çok daha vahşice olduğu, tutukluların çırılçıplak soyularak başlarına siyah çuvallar geçirildiği, tamamen karanlık odalarda zincirlendikleri, uyumalarına izin verilmediği, koridorlarda çıplak halde sürüklenerek dövüldükleri belirtildi.
CIA elemanları tarafından başvurulan sorgulama teknikleri sonucunda herhangi somut bir istihbarata ulaşılamadığı da vurgulanan raporda CIA, Amerikalıları yanlış yönlendirmekle de suçlandı.
BUSH’UN HABERİ YOKMUŞ!
Raporda, CIA’in “Geliştirilmiş Sorgulama Teknikleri”nin işlevsel hale getirildiği 2002 yılından itibaren, başarılı bir şekilde gözden kaçırıldığı ve Başkan George Bush’un 2006 yılına kadar konuyla ilgili hiçbir şekilde bilgilendirilmediği ileri sürüldü.
Bush yönetiminin iki üst düzey ismi olan Savunma Bakanı Donald Rumsfeld ve Dışişleri Bakanı Colin Powell’ın ise CIA’nin söz konusu tekniklerinden ancak 2003’ün eylül ayında haberdar olduğu, CIA’nin tekniklerinin ABD Adalet Bakanlığının resmi görüş ve kabullerinin çok ötesine geçtiği savunuldu.
Ayrıca, CIA eski yöneticileri George J. Tenet, Porter J. Goss ve Michael V. Hayden’ın gizli Beyaz Saray ve Kongre oturumlarında, sorgu teknikleri programını sürekli abartarak yetkilileri yanlış yönlendirdikleri kaydedildi.
BİN LADİN YALANI ORTAYA ÇIKTI
Rapor gerek ABD Eski Başkanı Bush, Başkan Yardımcısı Cheney ve gerekse eski CIA yöneticilerinin geçmişte iddia ettikleri gibi söz konusu sorgu tekniklerinin, el Kaide lideri Usame bin Ladin’in 2011’in Mayıs ayında Pakistan’da yakalanmasında hayati bir rol oynamadığını da gözler önüne serdi.
Rapor bizzat CIA’nin kayıtlarına dayanarak gerçekleştirilen 20 olay incelemesinde, en aşırı sorgu tekniklerinin bile “terörizmin” engellenmesi ve “teröristler”in yakalanmasında hiç bir rol oynamadığı iddiasında.
Aynı zamanda 11 Eylül’ün planlayıcılarından biri olduğu iddia edilen Abu Zubaydah’dan istihbaratın, 17 gün süren aşırı işkence tekniklerinin ardından bilincini kaybetmesiyle elde edildiği; CIA’nin bu bilgileri hangi yöntemlerle elde ettiğinin rapor edilmediği; ancak Senato’nun CIA’in kullandığı bu yöntemleri sağlık personelinin e-mail yazışmalarından elde ettiği belirtildi.
‘YARGILANSINLAR’ ÇAĞRISI
Birleşmiş Milletler İnsan Hakları ve Terörle Mücadele Birimi Özel Yetkilisi Ben Emmerson, “Uluslararası yasalar uyarınca ABD’nin sorumluları yargıya taşıma yükümlülüğü vardır” dedi. İnsan Hakları İzleme Örgütü üst düzey yöneticisi Kenneth Roth da CIA’in faaliyetlerinin suç olduğunu ifade etti ve hiçbir zaman haklı gösterilemeyeceğini vurguladı.
DEVLETİ AKLADILAR: CIA SUÇLU ABD DEĞİL!
Raporu açıklayan Senato İstihbarat Komitesi Başkanı Dianne Feinstein’in kullandığı ifadeler ise işkence suçunun tüm yükünü kurum olarak CIA’ye yükleme niyetine işaret ediyor. Feinstein, “ABD hatalı olduğunda bunu kabul edebilecek kadar büyük bir ülke olmalı. Rapor CIA’nin kullandığı yöntemler ve ulusumuzun değerleri arasında büyük uçurumlar olduğunu gösteriyor. Bu sorgulama yöntemlerini geliştiren ve uygulayan insanlar CIA içerisinde azınlıkta. CIA ülkemizin güvenliği için hayati öneme sahip bir kuruluş olmayı sürdürüyor” dedi.
Yazılı açıklama yapan ABD Başkanı Barack Obama da, tarih boyunca ABD’nin demokrasi ve özgürlük için her ülkeden daha çok çalıştığını ancak “bazı kurumların” zaman zaman bu konuda üstüne düşeni yapma konusunda eksik kaldığını söyledi. Son zamanlarda kamuoyu desteğini yitiren ve son ara seçimlerde büyük hüsrana uğrayan Obama’nın hedefinde ise Bush yönetimi vardı. (YH)
HER TÜRLÜ İŞKENCEYİ YAPMIŞLAR
İşte CIA’in işlediği insanlık suçlarından örnekler:
*CIA’in 2002 yılında ilk kez bu yöntemlerle sorguladığı el Kaide zanlısı Ebu Zübeyde’ye 83 kez suda boğulma hissi veren ‘waterboarding’ adlı işkence uygulandı. Ağzından köpükler çıkmaya başladı. Ebu Zübeyde ayrıca 266 saat tabut şeklindeki bir kutuda bekletildi.
*CIA’in personel dışı yıllık 300 milyon Dolar harcamasının bir kısmı gizli sorgulama merkezlerinin inşasında kullanıldı. CIA, farklı ülkelerdeki ‘zindan’ denilen bu gizli hapishaneler için ilgili hükümetlere para dağıttı. Bu sorgulama merkezlerine ev sahipliği yapmaları istendi.
*‘Zorlayıcı sorgu yöntemleri’ için CIA, iki psikiyatr tarafından kurulan bir firmayla çalıştı. Kimlikleri gizli tutulan psikiyatrlar bu iş için CIA’den 81 milyon Dolar aldı.
*Akli dengesi yerinde olmayan bir tutukluya işkence yapıldı. Ağladığı görülen videosu ailesine baskı yapılmak için kullanıldı.
*Tutuklulardan bazıları 180 saat uykudan mahrum bırakıldı.
*Bazılarına saatlerce elleri başlarının üzerinden zincirlenmiş şekilde acı verici pozisyonlarda bekletildi.
*Kafalarına kukuleta geçirilen bazı tutuklular çıplak halde koridorlarda sürüklendi, kırbaçlanıp dövüldü.
*Bazı tutuklular dışkılarıyla aynı alanda yaşamaya zorlandı.
*Bir tutuklu idam sehpasına konarak infazla tehdit edildi.
*2000 yılında USS Cole gemisine bombalı saldırı düzenlemekle itham edilen Abdurrahman el Nasiri’ye matkapla işkence yapıldı.
*Bir CIA ajanı, tutukluya Rus Ruleti oynatarak bilgi almaya çalıştı.
*Tutukluları aşağılamak için, acı verici bir yöntem olan ‘Rektal beslenme’ye başvuruldu.
*Bir tutuklu, betona zincirlendiği için ısı kaybından yaşamını yitirdi.
*11 Eylül saldırılarını organize ettiğini söyleyen Halid Şeyh Muhammed’e 183 kez waterboarding yöntemiyle işkence edildi.
*Bazı tutuklular annelerine tecavüz ile tehdit edildi.
