Airbus, milyarlarca Euro kâr etmesine karşın binlerce işçiyi işten çıkarmayı planlıyor. Binlerce kiralık işçinin de çalıştığı tekelde ilk işten atılacaklar da bu işçiler olacak. 27 Mart günü bir araya gelecek olan Birleşik İşyeri Temsilciliği (GBR) toplantısından sonra kesin bilgilerin açıklanması bekleniyor. 2020 yılına kadar “işyeri güvencesi sözleşmesinin” geçerli olduğunu açıklayan IG Metall, “işten çıkarmaların aşırı olmaması” önerisi ile işvereni uyardı (!).
Dünyanın ikinci büyük uçak ve uzaycılık şirketi Airbus, Avrupa çapında 3 bin 700 işçiyi çıkarmayı planlıyor. 2017 yılını rekor kâr ve rekor düzeyde siparişle kapayan Airbus tekelinin özellikle A380 (sivil) ve A400M (askeri) modeli dev uçakların üretiminde büyük sorunlar yaşıyor. Tekelin en büyük rakibi olan Boing’i özellikle bu iki modelle geçmeyi hedefleyen Airbus, özellikle AR-GE mühendisleri üzerinde ciddi bir baskı oluşturuyor. Fakat A380 ve A400M modellerinin üretiminde olduğu gibi satılan uçaklarda da sürekli teknik sorunlar oluşuyor.
FATURASI İŞÇİLERE VE HALKA
Alman, Fransız ve İspanya ortaklığı olan Airbus tekelinin normal koşullarda ayakta kalmasına olanak yok. ABD’nin askeri ve sivil uçak ve uzay araçları üreten Boing tekeline karşı “ABD’ye bağımlılıktan kurtulma” adına kurulan tekelin tüm zararlarının faturası söz konusu ülkelerin halklarına ve tekelin işçilerine çıkartıldı.
Dünyanın en büyük askeri taşıma uçağı olan A400M için şimdiye kadar yüzlerce sipariş almasına karşın birkaç adet sadece kullanımda. ‘Kullanımda’ olan uçaklarda güvenlik açısından ülkelerin orduları tarafından tercih edilmiyorlar.
Alman, Fransız ve İspanya ortaklığı olan Airbus tekelinin (daha önce Büyük Britanya da ortaktı. 2006 yılından itibaren BB, hisselerini elden çıkardı) hisselerinin sadece yüzde 26,4’ü bu ülkelerin elinde. Airbus hisselerinin yüzde 73,6’lık bölümü ise piyasada. Tekelin elde ettiği kârlar da asıl olarak bu hissedarlar arasında paylaşılıyor.
EN FAZLA İŞÇİ ALMANYA’DAN ATILACAK
Fransız FO (Force ouvrière) Sendikasının verdiği bilgiye göre Avrupa genelinde 3 bin 700’e yakın işçi çıkartılacak. Bunların 1900’ü Almanya, 850’si İspanya, 470’i Fransa ve 450’si Büyük Britanya’da işten çıkarılacak.
IG Metall tarafından yapılan açıklamada ise Almanya’daki fabrikalardan işten çıkarmaların tam olarak nerede gerçekleşeceğinin kesinleşmediği ifade edildi. Buna göre Augsburg’da Airbus’a bağlı “Premium Aerotec”te 500 kiralık işçinin sözleşmesi uzatılmayacak. 7 Mart günü yapılan bir işyeri toplantısında, “bu yıl içinde 300 kiralık işçi fabrikadan ayrılacak” denildi. Gelecek sene ise 150-200 arasında kiralık işçinin daha işten çıkartılacağı da toplantıda açıklandı.
Bremen’de ise 300 işçinin işten çıkartılacağı açıklandı. Ancak bunu ne zaman gerçekleşeceği net olarak bildirilmedi.
“ÖLÇÜLÜ OLUN”
Tekel yönetimi tarafından yapılan açıklamada söz konusu rakamın (3 bin 700) henüz net olmadığı ileri sürüldü. “A380 ve A400M modellerinin üretimi aşağı çekileceği için bu alanda personel denkleştirilmesi gündemde. Fakat bunların işten çıkarma yoluyla olacağı kesin değil” denilen açıklamada, işçilerin tekelin diğer alanlarında yerleştirilebileceği ileri sürüldü.
Airbus’un en büyük üretim ve montaj fabrikasının bulunduğu Hamburg’da kaç işçinin işten çıkartılacağı hakkında henüz bir açıklama yapılmadı. IG Metall tarafından yapılan bir açıklamada, “Airbus ile 2012 yılında imzalanan bir sözleşmeye işyerleri 2020 sonuna kadar güvenceye alındı. Tekel yönetimi bunu görmezden gelemez” denildi.
İşten çıkarmalar hakkında tekel yönetimini, “ölçülü olması ve aşırıya kaçmaması” gerektiği yönünde uyaran IG Metall Küste, “Bir takım önlemler alınabilir, ama bunlar kabul edilebilir önlemler olmalı” denildi. Sendikanın “ölçülü” diyerek ne kastettiği ise yapılan açıklamada belli olmuyor. Bazı çevreler açıklamayı, “kiralık işçilerin işten atılmasına onay veriliyor” diye değerlendiriyorlar.
Bremen’deki fabrikanın İşyeri Temsilciliği Başkanı Jens Brüggemann bir ajansa verdiği demeçte, “Fabrikamızdan 300 kişinin atılacağı senaryosu en kötü durumda olabilecekleri içeren bir senaryo. Umarım bu senaryo hiç hayat bulmaz. Fabrika yönetimi, mümkün mertebe hiçbir işçiyi çıkarmadan personel fazlalığı sorununu çözmek istiyor” dedi.
Brüggemann, Airbus Genel İşyeri Temsilciliğinin (Airbus Konzern GBR) 27 Mart günü toplanacağını ve bu toplantıda Almanya ile ilgili ayrıntılı bilgilerin kendilerine verileceğini söyledi. (YH)
Airbus Hissedarları
Sogepa (Fransız devleti) yüzde 11,1
GZBV (Alman devleti) yüzde 11,1
Sepi (İspanya devleti) yüzde 4,2
Piyasada serpiştirilmiş yüzde 73,6
Airbus Bilanço
2016 2017
Ciro 66.581 66.767
Kar brüt 2.258 3.421
Kar net 0.995 2.873
Nakit Kasa 11.100 13.400
İşçi sayısı 134.000 129.000
Uçak Teslim 689 718
Sipariş yeni 731 1109
Toplam Sipariş 6874 7265
Airbus Almanya
Şehir İşçi
Hamburg 12650
Donuawörth 7000
Bremen* 7000
Augsburg* 6000
Nordenham* 5200
Manching 4500
Varel* 2760
München 2500
Stade 1600
Backnang 1200
Friedrichshafen 900
Ulm 400
Buxtehude 340
Lampoldshausen, Aschau,
Schrobenhausen ve Kassel 650
Almanya 52700
* Bu bölgelerde Airbus ve Premium Aerotec GmbH’nin fabrikaları var. Premium Aerotec GmbH, yüzde 100 Airbus’a ait bir işletme olup Almanya’nın dışında ayrıca Romanya’nın Brasov kentinde bir tesisi bulunmaktadır.
