Talep yüksek olsa da Almanya’da birçok konut boş duruyor. Nüfus sayımı verilerine göre, 15 Mayıs 2022 itibarıyla yaklaşık 1,9 milyon konut çeşitli nedenlerle kullanılmıyordu. Federal İstatistik Dairesi’ne göre bu, yüzde 4,3’lük bir boşluk oranına denk geliyor.
Köln’de bulunan Alman Ekonomi Enstitüsü’nde konut politikası ve emlak ekonomisi uzmanı Ralph Henger, “Bu nüfus sayımı rakamları hepimizi korkutuyor” diyor Yüksek boşluk oranları, emlak piyasasının bölünmüş olduğunu gösteriyor. Metropol bölgelerde büyük bir konut sıkıntısı yaşanırken, birçok kırsal bölgede konutlar boş durumda.
Bir yıldan fazla süredir boş olan konutlar
Henger, “Doğu Almanya bu konuda özellikle etkilenmiş durumda, çünkü genç nüfus göçü burada daha güçlü” diye açıklıyor Bu bölgelerde yüzde 10’un üzerinde boşluk oranları bulunabiliyor. Ancak Batı Almanya’daki Eifel, Franken veya Saarland’da da boş konutlar var. Federal İstatistik Ofisi’ne göre, konutların yüzde 55’inden fazlası bir yıldan uzun süredir boş durumda.
Federal İnşaat, Şehir ve Bölge Araştırma Enstitüsü’nden Matthias Waltersbacher de, “Bu gerçekten yapısal bir sorun ve kendiliğinden ortadan kalkmayacak” şeklinde durumu özetliyor. Orada konut ve emlak piyasaları bölümünü yönetiyor. Boş konutların sadece yüzde 38’i önümüzdeki üç ay içinde taşınmaya hazırdı. Hamburg, Bremen ve Berlin gibi şehirlerde hızlı erişilebilir konutların oranı yüzde 52 ile yüzde 61 arasında daha yüksekti. Boş konutların neredeyse dörtte biri (yüzde 24) için inşaat veya yenileme çalışmaları planlanıyordu. Boş konutların sadece yüzde 4’ünde yıkım planlanmıştı. Yüzde 7’si satılacak veya mülk sahipleri tarafından kullanılacaktı. Her beş boş konuttan biri için “farklı gerekçeler” belirtilmişti.
Uzmanların gözlemleri ve ‘Donut etkisi’
Uzmanlar, “Donut etkisi” olarak adlandırılan durumu gözlemliyorlar: Kentsel alanların kenarlarında yeni konut bölgeleri oluşurken, şehir içi alanlar harap oluyor. Matthias Waltersbacher’e göre, bunun nedenleri arasında eski yapı stoğu, daha küçük konut boyutları, komşulara daha az mesafe veya kötü park olanakları bulunuyor. IW Köln’den Henger, boşluklarla büyük sorunların geldiğini belirtiyor. “Örneğin, harap evler nedeniyle komşu mülklerin değerleri de düşüyor,” diyor. Ayrıca, suç ve vandalizm de bir rol oynuyor. Mevcut altyapının da korunması gerekiyor. Bu maliyeti orada yaşamaya devam eden halk ödemek zorunda kalıyor. “Bu, boşlukların en büyük gizli sorunlarından biri. Almanya’da 1,9 milyon boş konut, kullanılmayan büyük bir potansiyeldir,” diye değerlendiriyor Waltersbacher.
Ona göre, kırsal bölgelerin kültürel olarak daha fazla teşvik edilmesi ve büyük şehirlere ulaşım bağlantılarının iyileştirilmesi gerekiyor. Home-office’in arttığı bu dönemde, boş konutlar ortak çalışma alanlarına dönüştürülebilir.
Boşlukla mücadele etmek için “Gençler eskiyi satın alıyor” gibi mülkiyet programları var. “Bu, metropol dışındaki boş konutları ve evleri yeniden kullanıma sokmak için iyi bir program” diyor ekonomist Henger. Bazı belediyeler bunu zaten uygulamakta. Federal hükümet, programı ülke genelinde uygulamayı planlıyor “ama kaynaklar kıt.” Boşlukla ilgili veriler, nüfus sayımına dayanıyor ve resmi kayıtlara ve nüfusun yüzde 12’sinin çeşitli konulara dair anketlerine dayanıyor. Federal Ofis’e göre, bina ve konut sayımında yaklaşık 23 milyon mülk sahibi ve yaklaşık 8000 konut şirketi mülkleri hakkında bilgi verdi. (YH)
