Sayın Van Aken, Almanya’nın Suriye’ye kimyasal madde sattığının ortaya çıkmasından sonra Başbakan Angela Merkel’in yaptığı açıklamaları nasıl değerlendiriyorsunuz?
Başbakan bugüne kadar verilen kimyasal maddelerden silah yapıldığı konusunda bir bilginin olmadığını söylüyor. Ancak bunu doğrulayacak bilgilerin mutlaka olması gerekiyor. Yani verilen kimyasal maddelerin sivil amaçlar için, örneğin metal işinde ya da diş macunu üretiminde kullanıldığını gösteren belgeler olması gerekiyor. Ancak ben bunların olduğunu sanmıyorum. Belki de hiç böyle bir belge de yok.
Peki o zaman Almanya bu kimyasal maddeleri ne amaçla Suriye’ye vermiş olabilir?
Bu kimyasal maddeleri söylendiği kimi zehirli gaz için de kullanılmış olabilir. Ancak bu konuda elimizde bir belge yok. Ama bunlardan da önemlisi Almanya o zaman Suriye’nin bir kimyasal silah programının olduğundan haberdardı. Bu nedenle verilen kimyasal maddelerin zehirli gaz için de kullanılabileceği hesaba katılmalıydı.
Bu satışın özellikle SPD-Yeşiller hükümeti döneminde yapılmış olması dikkat çekiyor. Siz bugün SPD ve Yeşiller’in Suriye politikasını nasıl değerlendiriyorsunuz? Bir taraftan Suriye’ye askeri müdahaleye karşı çıktıklarını söylüyorlar diğer taraftan ise kimyasal madde satışında bulunmuşlar…
Bugüne kadar bu kimyasal madde satışı konusunda her iki partiden de tek bir kelime duymadım. Açıklama yapmalarını bekliyoruz. Çünkü anlamakta zorlanıyorum. Hem Suriye’nin bir kimyasal silah programı olduğu söyleniyor diğer taraftan da kimyasal silah satışında bulunuluyor.
21 Ağustos’tan beri bütün dünya Suriye’de sivillere karşı kimyasal silahın kullanıldığı konuşuluyor. Siz eski bir BM silah denetçisi olarak yapılan tartışmaları nasıl gözlemliyor ve değerlendiriyorsunuz?
BM kimyasal silah denetçileri raporlarını açıkladı. Bence iyi bir rapor. Şam’ın en azından iki bölgesinde kimyasal silahın kullanıldığı tespit edilmiş. Bugüne kadar Esad’a bağlı güçlerin kimyasal silahları kullandığına dair yapılan spekülasyonların doğru olmadığı da ortaya çıktı. En azından kimin kullanıldığı halen belirsiz. Denetçiler bunun isyancılar tarafından kullanılmış olabileceğini de ifade diyorlar. Bana göre ne kadar Esad’ın bu silahı kullanma ihtimali varsa o kadar da ona karşı çıkanların kullanma ihtimali vardır. Ama bunun bir gün mutlaka aydınlığa kavuşması gerekiyor.
Peki bu nasıl olabilir? Bu konuda somut olarak neler yapılabilir?
Uluslararası Ceza Mahkemesi’nde konuyla ilgili bir soruşturma başlatılabilir. Bunun mutlaka olması gerekiyor. Peki ne zaman? Belki de savaştan sonra kimin bundan sorumlu olduğu konusunda araştırma yapılabilir. Şu anki iç savaş ortamında Şam yakınlarındaki kimyasal silahların kim tarafından kullanıldığını ortaya çıkarmak mümkün görünmüyor.
Peki kimyasal madde satışına rağmen Almanya’nın Suriye politikasını nasıl değerlendiriyorsunuz? G 20 Zirvesi’nde askeri müdahale konusunda ABD’ye destek vermeyen Başbakan Merkel, bir gün sonra tavır değiştirdi. Bu neden kaynaklanıyor?
Federal Hükümet açık bir şekilde zikzak çizdi. Bana göre iki yıldan beri hükümetin Suriye politikasında bir büyük bir yanlışlık var. Bir taraftan Suriye’den sığınmacı alınırken diğer taraftan da savaşın daha fazla körüklenmemesi için silah ambargosu uygulamaya yanaşmıyor. Türkiye, Katar ve Suudi Arabistan isyancıları, Rusya da Suriye hükümetini silahlandırıyor. Halbuki federal hükümet bu silah aktarımının durdurulması için çok şey yapabilirdi. Diğer bir nokta da Türkiye’ye gönderilen Patriot savunma sisteminin geri çekilmesidir.
Ben soracaktım ama siz söylediniz Türkiye meselesini. Buradan bakıldığında sizce Türkiye, Suriye’ye yönelik askeri provokasyonlarla ne yapmak istiyor?
Türkiye bölgede diğer ülkeler gibi; Rusya, Suudi Arabistan, ABD gibi kendi çıkarları için Suriye üzerinde politika yapıyor. Benim tahminlerime göre Türkiye’nin bir diğer hedefi de bölgede Kürtlerin kendi yönetimlerini ellerine almak için attığı adımlardır. Türkiye’nin hedefi Suriye’deki Kürt bölgesinde oluşan bu durumu ortadan kaldırmaktır. Radikal dinci isyancılar sürekli Kürtlere karşı desteklendi, silahlandırdı. Erdoğan Hükümeti bu konudaki politikasına derhal son vermelidir.
Birleşmiş Milletler Silah Denetçilerini raporuna rağmen Suriye’ye yönelik bir savaş söylemi halen devam ediyor. Sizce askeri bir müdahale şimdilik ertelendi mi? Siz bundan sonraki gelişmeleri nasıl değerlendiriyorsunuz?
Bence savaş şimdilik ertelenmiş durumda. Savaş zaten iki yıldan beri sürüyor. Ama Suriye’ye yönelik askeri müdahale şimdilik söz konusu değil. Bence bugünkü koşullar devam ettiği sürece gerçekten bir askeri müdahale olmayacak.
Buna rağmen barış hareketi, Sol Parti ve diğer güçler bölgedeki bu saldırgan politikaya karşı neler yapabilir?
Bence şu anda pek çok şeyi doğru yapıyoruz. Olanların bütünüyle açık bir şekilde ortaya çıkarılmasını talep ediyoruz. Bu açıdan ben Almanya’daki barış hareketinin iyi şeyler yaptığını düşünüyorum.
YÜCEL ÖZDEMİR
