Almanya’da bir buçuk yıl içinde beş büyük firma tarafından hayata geçirilen pilot uygulama, iş başvurusu yapan göçmenler ve kadınlara ayrımcılık yapıldığını bir kez daha gözler önüne serdi. Pek çok işletmenin kişilerin isimleri, doğum yerleri ve cinsiyetlerine bakarak henüz iş başvurusu esnasında eleme yaptığı için, iş arayanların mesleki niteliklerini esas alan anonim başvuru uygulamasında kadın ve göçmenlerin şansının öncesine göre arttığı görüldü.
5 FİRMA KATILDI
Merkezi Berlin’de bulunan Ayrımcılığa Karşı Daire tarafından yürütülen pilot proje kapsamında 8 bin 550 kişi iş başvurusu sırasında isim, cinsiyet ve yaşını işe alacak firmaya bildirmedi. Kasım 2010-Aralık 2011 arasında hayata geçirilen projeye kamu kurumları Federal Aile Bakanlığı, Telekom, Post AG’nin yanı sıra özel şirketler Procter & Gamble ve L’Oreal katıldı.
İş başvurusunda bulunan kişilerin sadece mesleki durumlarıyla ilgili bilgilerin yer aldığı başvuruları değerlendiren söz konusu işletmeler, daha sonra yaptıkları yüzyüze görüşmelerde işe almada sırasıyla yaş, medeni hali ve kökenini göz önünde bulundurarak karar verdiler. Dolayısıyla pilot proje süresinde ortaya çıkanlar, işverenlerin kadınlar ve göçmenler konusunda ayrımcı davrandığını gözler önüne serdi.
Verilen bilgiye göre nitelikleri erkeklerden çok daha iyi olduğu halde kadınların doğum yapabileceği, annelik iznine çıkabileceği gerekçesiyle tercih edilmediği görüldü. Aynı şekilde göçmenlerin de Almanlara göre oldukça dezavantajlı olduğu saptandı.
Halen pek çok ülkede uygulana anonim iş başvurusu, Almanya’da tercih edilmiyor. Çünkü patronlar işe alacakları kişinin sonradan sorun olup olmayacağından iyice emin olmak istiyorlar.
ŞANS EŞİTLİĞİ AÇISINDAN ÖNEMLİ
Araştırma sonuçlarını değerlendiren Ayrımcılığa Karşı Daire Müdürü Christiane Lüders, anonim iş başvurusunun ilk turda kadınların ve göçmenlerin işine yaradığını belirterek, “En azından birinci turda şans eşitliği açısından bu önemli bir adım olacaktır” dedi.
Özellikle göçmenlerin isimlerinden ötürü daha başında Almanlara göre daha şansız olduğu belirtilerek, 20 iş başvurusunda bulunan bir göçmenin bunlar arasında sadece bir işyerinden yüzyüze görüşmek için davet edildiği ifade edildi.
Pilot proje çerçevesinde 244 göçmen ve kadın yeni bir işe girdi. Anonim iş başvurusunda bulunanların yüzde 41’i bu uygulamanın şansı artırdığına inanırken, yüzde 33’i arada çok fazla bir farkın olmadığını dile getirdi.
Pilot proje kapsamında anonim iş başvurusunu kabul eden kamu kuruluşları Federal Aile Bakanlığı, Telekom ve Post AG uygulamayı bundan sonra da devam ettirecek. Ayrıca Baden-Württemberg ve Rheihland Pfalz eyaletleri de anonim iş başvurusu sistemine geçeceklerini açıkladılar.
AYRIMCILIK BÖYLE BİTİRİLEMEZ
Ayrımcılığa Karşı Daire tarafından yaptırılan araştırmanın ortaya koydukları, Almanya’da işe alma sırasında bireylerin yetenekleri ve mesleki tecrübelerinden çok, yaşları ve ulusal kökenlerinin belirleyici olduğunu gösteriyor. Kadınlara ve göçmenlere yönelik ayrımcılığın belgesi olan “anonim iş başvuruları” araştırmasının sonuçları ancak bu gerçeğin ortaya çıkarılması açısından önem arz ediyor. Yoksa var olan ayrımcılığın sona erdiği anlamına gelmiyor. Nihayetinde, işverenler işe alacakları kişiler hakkında yüzyüze yaptıkları görüşmeden sonra karar veriyorlar.
Bu nedenle bazı kesimler tarafından ayrımcılığa çare olarak gösterilen “anonim iş başvurusu” boş bir umut olmaktan öteye geçmiyor. Zaten araştırmaya katılanların önemli bir bölümü anonim iş başvurusunun sonucu değiştirmediğine inanıyor. (YH)
Advertisement
