NATO, 14 ülkenin katılımıyla 27 Ağustos’ta Baltık Denizinde en büyük tatbikatlarından birisini başlatıyor. “Quadriga 25” adı verilen ve 12 Eylül’e kadar değişik etaplarda yapılacak tatbikatın hedefi kara, hava ve denizden Rusya ve Balerus’a gözdağı vermek. Rusya ve Belarus da “Sapad 25” tatbikatıyla yanıt veriyor. Bölgede tansiyon yüksek.
Yücel Özdemir
Uzun yıllardır Rusya’yı çevrelemek amacıyla değişik tatbikatlar yapan NATO bunlara bir yenisini daha ekledi. 2023 ve 2024 yıllarında kara ve hava gücüyle yapılan “Quadriga” tatbikatı, bu yıl ilk kez deniz gücüyle de destekleniyor. Baltık Denizinde Almanya’nın komutasında 14 NATO üyesi ülkenin katılımıyla yapılacak tatbikat 27 Ağustos’ta başlayacak 12 Eylül’de son bulacak.
Tatbikatın 27 Ağustos – 5 Eylül etabına “Grand Eagle” (Büyük Kartal) adı verildi. Bu etapta asıl olarak asıl olarak Almanya’dan Litvanya’da hızlı şekilde kara gücü göndermemin tatbikatı yapılacak. Almanya, bir süre önce Litvanya’da 5 bin asker kapasitesi olan kalıcı bir askeri üs kurmuştu. Tatbikatta Almanya’dan yola çıkacak askerlerin sorunsuz ve hızlı şekilde Litvanya’ya ulaşması için karayolu, demiryolu ve deniz yolu kullanılacak.
Tatbikata toplam 8 bin Alman askerinin yanı sıra 13 NATO ülkesi, İsveç, ABD, Hollanda, Fransa, Finlandiya, Danimarka, Polonya, Litvanya, Letonya, Estonya, Belçika, Kanada ve Birleşik Krallık’tan asker katılacak. Alman Savunma Bakanlığı, tatbikatın amacını “Baltık Denizini korumak” olarak açıklarken, hedefi de “Acil bir durumda 800 bin kadar askerin ve 200 bin kadar aracın altı ay içinde Almanya’da barındırılması, tedarik edilmesi ve yeniden konuşlandırılması” olarak duyurdu.
Alman Ordusu (Bundeswehr) sitesinde yer alan bilgide ise tatbikatın hedefi açık olarak “Rusya’nın Avrupa düzenine meydan okuma heveslerini caydırmaya görünür bir katkı sağlamak” olarak ifade edildi. 2023 ve 2024 yıllarında asıl olarak hava ve kara gücünün katıldığı Quadriga tatbikatı bu yıl ilk kez deniz gücüyle destekleniyor. Tatbikatın planlanması ve gerçekleştirilmesinden Rostock’taki Alman Deniz Kuvvetleri Komutanlığı sorumlu.
Tatbikatın 1-12 Eylül’de yapılacak etabına ise “Northern Coasts” (Kuzey Sahili) adı verildi. NATO, aralarında 40 Alman savaş gemisinin de olduğu çok sayıda savaş gemisiyle Baltık Denizindeki Rus donanmasına gözdağı verilecek. Tatbikatta drone savunmasına da özellikle odaklanılıyor. Yeni sistemler ilk kez Quadriga 2025’in tüm aşamalarına kapsamlı bir şekilde entegre ediliyor. Bundeswehr böylece Rusya tehdidine karşı hazırlıklı olduğunu ve kabiliyetlerini göstermek istiyor.
Tatbikatlar asıl olarak Almanya, Litvanya, Finlandiya ve Baltık Denizinde gerçekleştirilecek. Birliklerin Baltık Denizine konuşlandırılmayı Danimarka, Letonya, Litvanya, Polonya ve ABD’nin de aralarında bulunduğu ülkelere ait donanma kuvvetleri ve Polonya üzerinden karadan ve hava kuvvetleri yapacak. Tatbikat nedeniyle kuzey ve doğu Almanya’da kara yolları kullanılacağı için ulaşında aksamaların yaşanacağı açıklandı.
Rusya ve Belarus’tan Sapad 2025 tatbikatı
NATO’nun “Quadriga 2025” tatbikatına tepki gösteren Rusya ve Belarus da aynı günlerde “Sapad 2025” adı altında bir tatbikat gerçekleştirecek. Bu tatbikat sırasında Belarus da nükleer kapasiteli Oreşnik orta menzilli füze denemeleri yapacağını duyurdu. NATO üyesi Litvanya da kısa süre önce Belarus sınırında bir askeri tatbikatını başlattı. Bölgede atan tansiyon nedeniyle ABD 2021’den bu yana ilk kez Norveç’e B-1B savaş uçakları konuşlandırdı.
Rusya’yı çevreleme hedefi sürüyor
NATO uzun yıllardır değişik aralıklarla Baltık ve Doğu Avrupa’da Rusya’ya yönelik çevreleme tatbikatları yapıyor. Her yıl neredeyse bütün NATO üyesi ülkelerin katılımıyla “Defender” adı altında büyük bir tatbikat yapılıyor. Bu yetmiyormuş gibi, Rus donanmasının da bulunduğu Baltık Denizinde büyük bir tatbikatın yapılması, NATO ittifakının Rusya’yı çevreleme hedefinden vazgeçmediği anlaşılıyor. Ukrayna savaşının bitirilmesi temelinde başlayan görüşmelerde Batı tarafından öne sürülen şartlar da bunu gösteriyor. En son 18 Ağustos’ta ABD Başkanı Donald Trup ile Avrupalı liderler arasında Beyaz Saray’da yapılan görüşmede de Ukrayna’ya “barış gücü” konuşlandırılması konusunda bir uzlaşma sağlanmıştı. Bu da NATO’nun Ukrayna ve Baltık üzerinden Rusya ve müttefiki Belarus’u çevrelemekten vazgeçmediği, bundan sonra da vazgeçmeyeceği anlamında geliyor. “Quadriga” tatbikatının merkezinde Almanya’nın olması ise, bu ülkenin son yıllarda izlediği militarist dış politika ve bölge üzerindeki emellerinin güçlü olduğunu bir kez daha gösteriyor.
