SELAHATTİN ŞENGÜL
Dünya Kupası ve Olimpiyat Oyunları, Brezilya`yı önceden gölgesi altına aldı. Bu nedenle FIFA Başkanı Sepp Blatter “Futbol, Brezilya`da en büyük hoşnutsuzluktur” diye vurgu yapıyor. Brezilya’da Konfederasyon Kupası karşılaşmalarının açılışında Devlet Başkanı Dilma Roussef ve Blatter seyircilerce yuhalandılar. Dünya Kupası ön turnuvaları için topların sahalarda yuvarlandığı bir sırada, Brezilya toprakları son 20 yılın en büyük gösterilerine sahne oldu. Milyonlar sokaklara döküldü. Milli oyuncular da halkla büyük dayanışma örnekleri sergilediler. Bunlardan biri olan Bayern Münih’in savunma oyuncusu Dante, Twitter üzerinden “Haydi Brezilya birlikte yürüyelim, ben halkımı seviyorum ve her zaman onun yanındayım”diye yazıyordu. “Her eylemin sebepleri vardır.” diyor, Sao Porto’dan kızgın göstericilerin avukatı Marcello Feller. 1800 hukukçu arkadaşıyla gözaltındaki ve tutuklu eylemcilerin savunmasını üstlenirken sözlerini şöyle sürdürüyor: “Şu anda harekete geçen kitleler gıda maddelerinin fiyatlarını, ülkedeki rüşvet, yolsuzluklar, kokuşmuşluklar ve kötü yönetimleri ve herşeyden önce de bu dünya kupasını protesto ediyorlar.”
20 MİLYAR EURO’LUK GİDER
2014 yılında yapılacak Dünya Kupası Brezilya`ya, 33 Milyar Reais (11,5 Milyar Euro) ve 2016 Yaz Olimpiyat Oyunları da 28 Milyar Reais`e (9,8 Milyar Euro) mal olacak. Brezilya, yıllardır büyüme sıralamasına göre, gelişen ülkelerin altıncı sırasında yer alıyor. Fakat büyüme hızı 2013’te durdu. Enflasyon 2013’ün Mayıs’ında yüzde 6,5’a yükseldi, hatta basında yer alan verilere göre gıda maddelerinin fiyatlarında yüzde 13’lere varan fiyat artışları oldu. ZENGİNLİK VE YOKSULLUK BİRLİKTE BÜYÜYOR “Gıda maddeleri fiyatları Almanya’dan daha ucuz değil, hatta daha pahalı bile” diyebiliriz. Öyle ki 1 kg domatesin fiyatı yaklaşık 4 Euro. Ekonomik büyümenin görüldüğü sürede dahi halkın büyük bir kesiminde yoksullaşma arttı. Açlık ve işsizliğin sürekli artması herkesi kaygılandırmaya başladı. Ülkedeki kurumlarda rüşvet olayları, yiyicilik, kokuşmuşluk, tüm parti ve parlamento tarafından bilinen bir durum. Parlamenterlerin üçte biri futbol endüstrisiyle içli-dışlı ve bu ilişkiyi de adeta gelenek haline getirmişler. Ülke “Transparency International’in (Uluslararası Şeffaflık Örgütü) son verilerine göre; yolsuzluk ve rüşvette dünyadaki 174 ülke arasında 69. sırada. Rio de Janeiro dünyanın en pahalı şehirlerinden biri. Fakat asgari ücret sadece 236 Euro. Hastaneler haddinden fazla dolu. Halkın büyük bir kesimi için artık ücretsiz tedavi görmek imkansız olduğu gibi, “Almanya standartlarında bir sağlık sistemi getireceğiz…“ diye verilen sözler de sadece boş bir vaatten öte gitmedi. Çünkü insanlar sadece bir iş bulurum umuduyla, şehir şehir dolaşmaktan helak olmuş durumda. Paran varsa sağlık var ilkesi geçerli ve bu da sadece belirli bir azınlık için geçerli.
500 SEYİRCİSİ OLAN KENTE 42 BİN KİŞİLİK STADYUM
Brezilya`da, 2014 yılına kadar, 12 stadyum yapılacak ya da yenilenecek. Yepyeni spor tesisleri ve bunlara uygun park yerleri inşa edilecek. Stadyumların 2014 dünya kupası sonrası ne yapılacağına dairse hiç kimsenin bir bilgisi yok. Şöyle ki: Amazonların balta girmemiş ormanlarının ortasında, Manaus’ta 42 bin izleyici kapasiteli “Arena da Amazonia” adında bir stadyum inşa ediliyor. Halbuki buradaki yerel kulübün, düzenli olarak, sadece 500 kişilik seyircisi mevcut! Ayrıca dünya kupası için başkent Brasilia`da yapılacak olan “Mane Garrincha” stadyumu ise, en fazla paraya malolacak beş stadyumdan biri olacak. Brezilyalı yöneticiler, 2014 dünya kupası için başvuruda bulunurlarken, FİFA’nın tüm şartnamelerini satır satır okuyup öğrenmemeleri mümkün mü? FIFA’nın tek arzusu dünya kupası hangi ülkede yapılırsa yapılsın, onlar, onu en iyi sahnede sergilemek. Ve bu hep böyle olmuştur. Onun için de bu ağır şartların maliyetleri, hep o ülkelerin ezilen emekçilerinin sırtına bindirilmiştir. Egemenlerin ise ceplerinin dolmasına hizmet etmiştir. Rio de Janeiro’daki “ Maracana“nın onarımı 230 milyon Euro’ya mal olacak deniyordu, ancak daha sonra bu rakamın 360 milyona çıktığı açıklandı. Zaten son 15 yıl içinde, iki defa onarım yapılmış ve 220 milyon Euro da öyle harcanmıştı. Mayıs ayından beri bilinen bir şey daha var. O da ülkenin güçlü işverenlerinden Eika Batista ve uluslararası bir tekel olan Odebrecht tarafından, 30 milyar karşılığı, dünya kupası dışında, bu stadyum pazarlanacak. 65 milyon euro karşılığı 35 yıllığına kiralanmış, ayrıca hemen yanıbaşındaki spor parkının modernleştirilmesi için de 200 milyon Euro verilecek. Bu durumlara alışık olan Brezilya halkı, bu kez çok büyük oyunların oynandığının farkında. Ancak kamuda onların haklarını arayacak, ne bir kurum ve ne de yasa mevcut. Bu işi araştıracak savcılar olsa dahi, yasalarla onların ellerini bağlamışlar. Bu tür rüşvet ve yolsuzluk davalarında devamlı bundan nemalanan kesimler haklı çıkıyor, çünkü Brezilya’da bu tür davalar adli polisiye davaymış gibi polise bırakılıyor ve üstüne gidebilecek polisin de başına geleceklerden dolayı, bir sonuç alınamıyor. Üstelik ülkedeki bu kokuşmuşluk, talan, rüşvet ve kötü yönetim, medya tarafından sanki hiç bir şey yokmuş gibi halka lanse edilmektedir.
YOKSULLARIN EVLERİ BAŞLARINA GEÇİRİLDİ
Tüm bu inşa edilecek projelere alan açmak için ve spor olayları çerçevesinde dünyaya ülkenin güzelleştirilmiş resmini göstermek için, 2012’den itibaren binlerce insan, zorla yasadışı olarak, devlet güçleri tarafından, oturdukları yerlerden bir anda sürülüp atıldılar. Uluslararası Af Örgütü 2012’de, bütün eyaletler düzeyinde, yerlerinden zorla koparılıp atılan bu insanlarla ilgili dökümanlar yayınladı. Özellikle gecekondu semtlerinde oturan bu yoksul halk yığınları, zorla oturdukları yerlerinden,yurtlarından edildiler. Kelimenin tam anlamıyla “Damları başlarına geçirildi” diye ifade ediyor Af örgütü Almanya Sekreteri Selmin Çalışkan. İşte tüm bunlara karşın hükümetin halka bağışlardan ve özel kuruluşlardan karşılama sözü verdiği 15 milyar dolarlık dünya kupası bütçesi, kamu fonlarından çıkınca halktaki tepkiler de büyüdü. Dünya kupasına bir yıl kalmasına rağmen gerekli hazırlıkların tamamlanmamış olması, stadyum inşaatlarının bitirilmemiş olması, inşaatlardaki savsaklamalar, yolsuzluklar şüpheleri daha da artırdı. “Eğitim ve sağlık, dünya kupasından daha önemlidir” diyen Brezilya halkı, harcanacak tüm bu milyarların eğitim, sağlık ve yoksullar için konut yapımında kullanılmasını talep ediyorlar. Konfederasyon kupası maçları sırasında da eylemlerine devam edecek halk, yolsuzluklara, kamu hizmetlerinin yetersizliğine, uluslararası futbol müsabakalarına yönelik harcamalara, sosyal eşitsizliklere karşı tepkilerini göstererek, yüzbinler halinde sokaklara çıkıp, seslerini duyurmaya çalışıyorlar ve ”BASTA BREZİLYA” diye haykırıyorlar.
