Almanya’da gençler arasındaki işsizlik rakamları resmi verilere göre düşmesine rağmen, 15-24 yaş grubundaki yarım milyonu aşkın genç Hartz IV ve diğer devlet yardımlarına muhtaç. Bu gerçek, Alman Sendikalar Birliği’nin (DGB) yaptırdığı bir araştırmayla ortaya konuldu.
Araştırmanın en çarpıcı sonuç, gençlerin veya onları besleyen ailelerin işsizlikten değil, düşük ücretli işlerde çalışmak zorunda kaldıkları için sosyal yardımlara muhtaç olması. Buna göre gerek gençler arasında, gerekse diğer yaş gruplarından çalışanlar arasında, düşük ücretli işlerde çalışmak zorunda kalanların sayısı hızla artıyor. DGB araştırmasına göre, 15-24 yaşayan ve Hartz IV alan 534 bin gencin “sadece” 300 bini işsiz. Bu durumu değerlendiren DGB uzmanları, ortaya çıkan rakamları “yoksullaşma riskinin giderek artması, gençlerin ve ailelerinin çalışma yaşamına katılmakta yaşadıkları sorunların bir sonucu değil. Tersine, yaşamlarını idame ettirecek düzeyde gelir elde etmelerini sağlayacak istihdam olanaklarının azaldığını gösteriyor” şeklinde yorumluyor.
Öte yandan artan yoksulluk gençlerin eğitim alanındaki şanslarını da kötüleştiriyor. “Yoksul ailelerin çocuklarının giderek artan oranda lise ve benzeri okullara gitmekten vazgeçtiklerini görüyoruz. Çünkü aileler borçlarını ödeyebilmek için çocuklarının bir an önce çalışma yaşamına atılmalarını istiyor” diyen DGB uzmanı Wilhelm Adamy, bu ailelerde yaşanan stres ve diğer çatışmaların da çocukların eğitimdeki başarısını olumsuz etkilediğine dikkat çekiyor. Hauptschule adı verilen ilkokullardaki yoksulluk oranının diğer okullara göre üç kat fazla olduğu ifade edilen araştırmaya göre, işsiz gençlerin yüzde 17’si herhangi bir okulu bitirememiş. 18-24 yaş grubundaki her üç gençten birisi ise borçlu durumda.
Sosyal yardımlara muhtaç olma riski ise bölgesel olarak değişiyor. DGB araştırmasına göre söz konusu yaş grubundakilerin Münih’te yüzde 5,1’i, ülke ortalamasında ise yüzde 8,8’i yardıma muhtaç. Büyük kentler arasında yüzde 19,9 ile Berlin ilk sırada yer alıyor. Duisburg’ta yüzde 17,4 olan oran Dortmund ve Bremen’de de ortalamanın çok üzerinde.
Buna karşılık Federal Çalışma Ajansı Başkanı Frank-Jürgen Weise, Hartz IV kurallarının kendi işini kuranlar için değiştirilmesi önerisinde bulundu. “Serbest meslek sahiplerinin işlerini kurarken Hartz IV yardımlarını sabit gelir olarak hesaba kattıkları izlenimi edindik” diyen Weise’ye göre Hartz IV yardımı alan serbest meslek sahibinin sayısı 2007 yılından beri ikiye katlanarak 127 bine ulaştı.
Ver.di sendikasının serbest meslek sahiplerinin örgütlendiği mediafon.net adındaki ağ, Weise’nin açıklamalarını “serbest meslek sahiplerine karşı toplumsal ortam yaratma çabası” olarak nitelendirdi. Rakamlardaki bu artışın hesap hilesiyle ortaya çıktığı belirtilen açıklamada, 2007 yılından itibaren 100 Euro altındaki gelirlerin de istatistik hesaplamalarına dahil edildiği ve bu nedenle yapay bir “patlama” yaratıldığı, oysa rakamlarda 2010 yılından beri bir artış olmadığı ifade edildi. (YH)
