İki Almanya’nın ortak yazarı Christa Wolf artık yaşamıyor. Anna Seghers’ten sonra Doğu Almanya Cumhuriyeti’nin dünya çapında tanınan tek kadın yazarı olan Christa Wolf, 82 yaşında hayata veda etti.
İki Almanya’nın yazarı olmayı başaran „Wolf, Kassandra, Bölünmüş Gökyüzü (Bölünmüş Cennet), Medeia: Sesler, Christa T.’yi Arayış, Senede Bir Gün, Çocukluk Örneği, Başka Bir Bakışla“ gibi birçok eser bıraktı. Christa Wolf, politik kişiliğiyle de öne çıktı. Doğu Almanya Cumhuriyeti Sosyalist Birlik Partisi üyesi olan yazar, 1965 yılında edebiyata uygulanan sansürü eleştirerek mücadele çağrısı yaptı. DDR devlet güvenlik teşkilatı görevlisi olarak iki yıl görev yaptığı ortaya çıkınca kendi deyimiyle hakkında cadı kazanı kaynatılması üzerine inzivaya çekilen yazar eserlerini üretmeye devam etti.
Kişinin toplum tarafından biçimlendirilişini, ‚Ben gerçekte kimim ve benim ben olmamı engelleyen nedir?‘ sorusuyla ‚Bir Başka Bakışla‘ adlı kitabında araştıran Christa Wolf, Kindsheitmuster (Çocukluk Örneği) kitabında ise kendi yaşamından yola çıkarak Nazi Almanyasını yargıladı. Yazar, böyle bir kitabı yazmanın cesaret gerektirdiği ve kendisi için bu sürenin 25 yıl aldığına dikkat çekti. Kassandra eserinde ise mitolojik bir romana bağlı olarak DDR yönetimini, devleti eleştirdi.
Christa Wolf’un romanları kadın hareketinin de esin kaynağı oldu. Kadın hakları savunucuları onun romanlarında kendilerini bulmaya çalıştılar. Eserlerinde kendini ötekileştirilmiş olarak gören, yabancı hisseden, ataerkil dünyaya uyum sağlayamayan kadınlar öne çıktı. Romanlarındaki Christa T. ve Nelly Jordan ya da mitolojik kadınlar „Kassandra“ ve „Medeia“, 1979’da yayınlanan “Kein Ort. Nirgends” romanının karakterlerinden şair Caroline bu kadınlardan birkaçı…
Wolf’un en önemli özelliklerinden biri iki Almanya’nın birleşmesine karşı çıkıp, DDR’in yaşaması için imza toplayacak kadar sosyalizme bağlı olmasına rağmen, varolan hata ve eksikliklere gözlerini kapatmamasıydı. Sansüre karşı çıkarken, Wolf Biermann’ın DDR vatandaşlığından atılmasına da açık tavır aldı. 1963 yılında yazdığı Bölünmüş Gökyüzü (Bölünmüş Cennet) romanında iki Almanya’yı bölen duvarın inşası öncesi gelişmeleri bir aşk hikayesine bağlı olarak anlattı.
Christa Wolf, duvar yıkılmadan önce iki Almanya’nın da ortak yazarı olmayı başaran tek edebiyatçıydı ve öyle de kalacak….
SEMRA ÇELİK
