CDU/CSU-SPD koalisyon hükümetinin koalisyon sözleşmesinde yer “Opsiyon Modeli”nin kaldırılması konusunda, taraflar arasında yapılan yoğun tartışmalardan sonra şartlara bağlı olarak bir uzlaşma sağlandı.
Hükümet ortakları arasında üzerinde uzlaşmaya varılan ilk metinde, Almanya’da doğan gençlerin 21 yaşından sonra Alman vatandaşlığının yanı sıra eski vatandaşlığını da koruması öngörülürken, daha sonra bu şartlara bağlandı. CDU/CSU ile SPD arasında varılan son uzlaşmaya göre, Almanya’da doğan ve 21 yaşına kadar en az 8 yıl boyunca Almanya’da yaşayan gençler Alman vatandaşlığını korumaya devam edebilecek. Bu şartı yerine getiremeyenlerin, en az altı yol boyunca Almanya’da okula gitmesi ve bir meslek eğitimi yapması gerekiyor.
İki şarttan birisini yerine getiren gençler, eski vatandaşlıklarının yanı sıra Alman vatandaşı olarak kalabilecekler.
Gencin 21 yaşına kadar Almanya’da ne kadar kaldığını muhtarlıklardan kontrol edecek olan yetkili daireler, zamanı geldiğinde gerekli değerlendirmelerde bulup, gencin çifte vatandaş olup olmayacağına karar verebilecek. Ayrıca, gençlerden Almanya’da gittiği okulların diplomalarını göstermeleri istenecek. Yasanın bu yıl içerisinde yürürlüğe girebileceği ifade ediliyor.
Federal İçişleri Bakanı Thomas de Maziere yaptığı açıklamada, “çok pratik bir yasa tasarısı hazırladık” diyerek uzlaşmayı savundu. SPD’den ise bir çok politikacı yaptığı açıklamada uzlaşmanın yetersiz olduğunu söyleyerek eleştiriler yöneltti.
BÜROKRASİ DEVAM EDECEK
Sol Parti Federal Parlamento Meclis Grubu Göç ve Uyum Politikası Sözcüsü Sevim Dağdelen ise yaptığı açıklamada, SPD’nin seçimlerde verdiği vaadi tutmadığını belirterek, “Opsiyon Modeli’nde yapılan değişikliklere rağmen bürokratik uygulamalar devam ediyor. Bu nedenle Opsiyon Modeli kayıtsız şartsız olarak kaldırılmalı. Ayrıca çifte vatandaşlık sadece burada doğanlar için değil herkes için geçerli olmalı” dedi.
Daha önce Opsiyon Modeli’nin şartlara bağlanmadan kaldırılması gerektiğini savunan Federal Göç ve Uyum Bakanı Aydan Özoğuz ise yaptığı açıklamada, bugünkü koşullarda ancak böylesi bir uzlaşmanın sağlanabildiğini ifade ederek, “Benim için yasa taslağında belirlenen şartları ispatlama yükümlülüğünün kalkması en olumlu yanı. Gençler 8 yıl Almanya’da kaldıklarını ya da 6 yıl okula gittiklerini ispatlamak zorunda değiller. Tersi olsaydı büyük bir bürokratik yük getirecekti. Ancak buna rağmen yasada çifte vatandaşlık için açık kapı bırakıldı” dedi.
Özoğuz’un verdiği bilgiye göre, yeni düzenleme Almanya’da doğup büyüyen göçmen gençlerin yüzde 95’ine çifte vatandaş olma hakkı tanıyor. Verilen bilgilere göre yasa kapsamında her yıl 4 bin genç çifte vatandaş olabilecek. Bu sayının 2018’den sonra yılda 40 bine ulaşması bekleniyor.
Yasanın yürürlüğe girmesiyle birlikte, belirtilen şartları yerine getiren gençler çifte vatandaş olabilecekler. Böylece, gençlere sahip oldukları vatandaşlıklardan birisini bırakması dayatılmayacak. Daha önce yapılan çeşitli açıklamalara göre geçen yıl 268 genç bu dayatmadan ötürü Alman vatandaşlığını bırakmak zorunda kalmıştı.
HERKESE VATANDAŞLIK HAKKI
Opsiyon Modeli’nin şartlara bağlanarak kaldırılması belki ilk etapta çok sayıda genci etkilemeyecek gibi görünebilir ve bu nedenle “vatandaşlık sorunu”nun çözüldüğü söylenebilir. Ancak durum hiç de öyle değil. Zira, yürürlükte olan Vatandaşlık Yasası, Almanya’da yaşayan göçmenlere Alman vatandaşlığına geçiş konusunda pek çok şart konuluyor. Bunların başında yeterli gelir sahibi olması, yeterli derecede Almanca bilmesi geliyor. Bu şartları yerine getiremeyen pek çok kişi vatandaşlığa geçemezken, eski vatandaşlığı bırakma koşulu, özellikle ilk kuşakların geçişini engelliyor. Bütün bunlar, göçmenler açısından vatandaşlığa geçiş konusunda önemli sorunların varlığını ortaya koyuyor.
Ayrıca, Opsiyon Modeli’nin şartlara bağlanarak kaldırılmasına rağmen, çifte vatandaş kalmayı tercih eden Türkiye kökenli genç erkekleri önümüzdeki dönem Türkiye’de askerlik sorunu bekliyor. Türkiye’de halen geçerli olan yasal uygulamaya göre, yurtdışında yaşayan Türk vatandaşları askerlik yükümlülüğü karşılığında 6 bin Euro ödemek zorundalar. Almanya’da zorunlu askerlik kaldırıldığı için çifte vatandaş olan gençler, mecburen Türkiye’deki askerlik yasasına tabi olacaklar ve 6 bin Euro ödemedikleri takdirde hukuki sorunlarla karşılaşacaklar.
Halbuki, pek çok ülke başka bir ülkede doğan ve aynı zamanda başta bir ülkenin de vatandaşı olanları askerlikten muaf tutuyor. (YH)
