1998 -2008 yılları arasında 22 ülkede rüşvet vererek kamu ihalelerini kazandığı gerekçesiyle Almanya’nın ikinci büyük otomobil tekeli Daimler hakkında ABD’de başlatılan dava, bir celsede kapandı!
185 milyon Dolar ceza ödemeye razı olan Daimler tekeli davanın kapanmasını sağladı. Mahkeme başkanının verdiği karara göre, Daimler’in ödeyeceği 185 milyon Dolar, Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu ile Amerikan Adalet Bakanlığı arasında paylaştırılacak.
HANGİ ÜLKELERE RÜŞVET VERİLDİ?
ABD’de görülen davaya göre, merkezi Stuttgart’ta bulunan Daimler tekeli 1998-2008 yılları arasında toplam 22 ülkede rüşvet ödeyerek kamu ihalelerini elde etmiş. Tekelin Mısır, Çin, Yunanistan ve Rusya’nın yanı sıra Türkiye’de kamu ihalelerinde rüşvet ödeyerek ciddi siparişler aldığı belirlendi.
Soruşturma makamlarının iddialarına göre Daimler, yaklaşık 65 milyon Euro’luk satış için Rusya’da hükümet yetkililerine 3 milyon Euro rüşvet vermiş. Çin hükümet yetkililerine ise 4 milyon 100 bin Euro nakit rüşvetin yanı sıra hediye ve tatil olanakları verildiği de soruşturma dosyasında yer alıyor.
Daimler’e karşı açılan rüşvet davasının ABD’de kapatılması rüşvetin ödendiği ülkelerde dava açılmayacağı anlamına gelmiyor.
RÜŞVET VEREREK KURTULMAK ADET OLDU!
Rüşvet vererek kamu ihalelerini elde etmek bütün tekellerin sürekli başvurduğu bir yöntem. Bunun için bütün tekellerin şirketten bağımsız açılan özel banka hesapları bulunuyor.
Rüşvet verdiği için hakkında dava açılan Daimler tekelinin “adalet ve yargı” makamlarına “ceza” adı altında rüşvet vererek kurtulması da yeni bir olgu değil. Daha önce yine bir Alman şirketi olan Siemens hakkında da ABD ve Almanya’da yolsuzluk, kara para aklama, rüşvet verme ve bilançoda görünmeyen gizli banka hesapları olduğu için dava açılmıştı. Yapılan soruşturmalarda tekelin uzun yıllar boyunca çok sayıda ülkede aralarında devlet başkanlarının da olduğu üst düzey devlet yetkililerine rüşvet verdiği kanıtlanmıştı.
Ne var ki Siemens tekeline de ciddi bir ceza yerine ABD’de 600 milyon Euro ve Almanya’da 112 milyon Euro sözde ceza kesilmiş ve temize çıkartılmıştı. Fakat tekellerin rüşvet yoluyla elde ettikleri ihale nedeniyle söz konusu ülkelerin karşı karşıya kaldıkları zarar bu tür davalarda söz konusu bile edilmiyor! (YH)
Otomobilde yeni ittifak
Alman Daimler ve Fransız-Japon ortaklığı Renault-Nissan stratejik işbirliği kararı aldılar. Uzun süredir devam eden görüşmelerden sonra uzun vadeli ittifak konusunda ilk adımı atan tekeller karşılıklı olarak yüzde 3,1’lik hisse paketlerini satın alacaklar. Hedeflerinin yatırım, araştırma-geliştirme ve imalat maliyetlerini düşürmek olarak gösteren tekel yöneticileri, ilk etapta küçük otomobil üretiminde modelleri ortak geliştirmeyi planlıyorlar. Renault-Nissan’ın ürettiği “Twingo” ve Daimler’in ürettiği “Smart” modellerini aynı platformda üretmeyi planlayan tekeller ayrıca elektronik motor üretimi alanında da ortak çalışmayı planlıyorlar.
Ayrıca dizel ve benzinli araçların üretiminde de birbirini tamamlayıcı adımlar atmayı planlayan tekeller karşılıklı motor alış verişi yapmayı planlıyorlar.
Karşılıklı hisse değişiminin sınırlı bir ortaklık olduğunu vurgulayan tekel yöneticileri, “atılan adım şirketlerin ileri vadede birleşeceği anlamına gelmiyor” görüşünü savundular. 2008 verilerine göre Renault-Nissan dünya çapında sattığı 6,090 milyon araç ile dördüncü sıradayken Daimler ise 2,073 milyon araç ile 12. sıradaydı.
Aynı yıl Toyota 8,972 milyon araç ile birinci, General Motors (GM) 8,350 milyon araç ile ikinci ve Alman Volkswagen 6,230 milyon araç ile üçüncü sıradaydı. (YH)
