Gazetemizin 113. sayısında yer alan AKP’nin Avrupa’daki Türk derneklerine “proje” adı altına para aktardığıyla ilgili habere ilk tepki gösteren örgüt Diyanet İşleri Türk İslam Birliği (DİTİB) oldu.
DİTİB, haberimiz üzerine basın açıklaması yapma gereğini şu şekilde ifade etti: “Son günlerde bazı basın-yayın organlarında, TC. Başbakanlık Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı (YTB) tarafından Almanya ve diğer Avrupa ülkelerinde yaşayan Türkiye kökenli göçmenlere yönelik DİTİB üzerinden finansal destek sağlandığına dair iddiaların yer alması nedeniyle aşağıdaki açıklamanın yapılması zarureti doğmuştur” denildi.
Demek ki, DİTİB yöneticileri haberimizi dikkat ve titizlikle okumamışlar. Sadece DİTİB’in adının geçtiği cümleyle yetinmişler. Halbuki, haberimizde DİTİB aracılığıyla diğer derneklere finansal yardımın yapıldığına dair bir ibare, gönderme ve iddia bulunmuyor. DİTİB’i ilgilendiren cümlede, “Maddi olarak bugüne kadar daha çok DİTİB üzerinden verilen destek, şimdi daha fazla dernek ve kurumu içerisine alacak şekilde genişletilmiş durumda.” deniliyordu.*
Anlaşılabileceği gibi, haberde maddi yardımın verildiği dernek sayısındaki artışa dikkat çekiliyor. Önceki yardımların DİTİB üzerinden verildiği kastledilmiyordu.
Ayrıca haberimizde, YTB tarafından proje karşılığında gönderilen paraların konsolosluklar tarafından dağıtıldığı özenle vurgulanmıştı. Bu açıdan burada alınacak ve açıklama yapacak bir kurum varsa o da konsolosluklardır. “Proje parasını dağıtıyoruz ya da dağıtmıyoruz” diyebilirler.
Diğer taraftan DİTİB’in yıllardan beri Türkiye Cumhuriyeti tarafından maddi olarak desteklendiği sır değil. Eğer yeni bir değişiklik olmadıysa, DİTİB bünyesinde görev yapan ve Diyanet İşleri Başkanlığı kadrosu olan bütün imam ve memurların maaşlarını Türkiye Cumhuriyeti’nin önemli bir kurumu olan Diyanet İşleri Başkanlığı ödüyor. Her ne kadar Türkiye’den DİTİB merkezinde havale edilen bir paranın varlığı bilinmese de, personel maaşlarının Ankara tarafından ödendiğini sağır sultanlar biliyor.
Bu elbette DİTİB’e verilmiş en büyük maddi destektir. Bugün “800’ün üzerinde cami-derneğiyle Almanya’nın en büyük göçmen sivil toplum örgütü” olmanın propagandasını yapan DİTİB’in, kamu kaynakları kullanılarak sağlanmış devlet desteği olmadan bu hale gelmesi elbette mümkün olamazdı.
İKİ PROJEYE KARŞILIK 102 BİN 573 EURO
DİTİB tarafından haberimizle ilgili yapılan basın açıklamasında, YTB’den iki proje karşılığında para alındığı ise kabul ediliyor. Bu projelerin “Anaokulu açma çalışmaları (Şubat 2013-Ocak 2014)” ve “Sorun Algısından Şans Algısına: Gençlik Daireleri ve Türk Aileleri” (Mayıs 2013-Nisan 2014)” olduğu belirtildikten sonra şöyle deniliyor: “Bu iki proje çerçevesinde DİTİB’e, YTB tarafından toplam 102.573,67 Euro proje desteği verilmesi öngörülmüş ve henüz yarısı gönderilebilmiştir. Bu rakam, YTB’nin Almanya’daki derneklere sağladığı iddia edilen yaklaşık 1.5 Milyon Euro’luk proje desteğinin onda birinden aza tekabül etmektedir. Her iki projenin %10 ila %25’lik kısmı ise DİTİB’in öz kaynakları kullanılarak yürütülmektedir.”
DİTİB yönetimi, kendileri aracılığıyla başka derneklere yardım yapılmadığını söylüyor ama haberimizde yer verilen YTB’den maddi destek gördüğü iddiasını da doğrulamış oluyor bu açıklamasıyla.
Böylece son yıllarda giderek artan “DİTİB üzerindeki Ankara’nın vesayeti” tartışmalarına bir boyut daha eklenmiş oluyor. Kendini Alman kamuoyuna “bağımsız bir sivil toplum örgütü” olarak göstermek için özel çaba sarfeden DİTİB yönetiminin, Alman yasalarına göre kurulduğu halde yabancı bir ülkeden proje parası aldığını açıklaması dikkat çekiyor.
Hukukçular, Alman Dernekler Yasası’na göre kurulan derneklerin yabancı bir ülkeden yardım almasının derneğin tüzüğünde olması ve yetkili mahkemenin de bunu onaylaması gerektiğine dikkat çekiyorlar.
* https://www.yenihayat.de/manset/akpnin-besleme-dernekleri-2
