Silikon Vadisi’nde ayaklanma: Facebook, Google ve diğer bazı bilim teknolojisi işletmesinin eski elemanları ‚İnsani Teknoloji Merkezi‚ adında biraraya gelerek sosyal paylaşım ağlarının olumsuz etkilerine karşı savaş açtılar.
ABD’nin San Francisco şehrinde alışılmamış bir inisiyatif kuruldu; Facebook, Google, Apple vb. bilişim teknolojisi firmalarının eski elemanları biraraya gelerek kullanıcıları sosyal medyanın zararlarına karşı uyarmayı hedefleyen İnsani Teknoloji Merkezi’ni kurdular.
Facebook’un ilk yatırımcılarından ve bir zamanlar Mark Zuckerberg’in danışmanı olan Roger McNamee, insanların korku ve öfkeyle yönlendirilmesinin Facebook’a para kazandığını ama kullanıcıların yararına olmadığını söyledi. McNamee’e destek verenlerden biri yine eski bir Facebook menajeri ve beğendi düğmesini bulan Justin Rosenstein.
İnisiyatifin yöneticisi Google eski menajerlerinden Tristan Harris, sosyal medya ağlarının başında Facebook’u hedef aldıklarını açıkladı. Harris, bilişim firmalarının kullanıcıların yaşamına büyük etkide bulunduğunu, kültürü biçimlendirip seçimlerdeki tavırlarını ve çocukların gelişimini belirlediğini iddia etti. Sosyal paylaşım ağlarının insanlar üzerinde politikacılardan daha etkili olduğunu, 2 milyar insanın beynini etkilediğini söyleyen Harris, bu konunun enine boyuna tartışılıp çözüm aranmasını istedi.
ABD seçimlerini etkilediği iddiası
Facebook’a yönelik eleştiriler yeni değil. 2016’da ABD seçimleri sırasında kullanıcıların Rus propagandasıyla yönlendirildiği eleştirisi getirilmiş, Zuckeberg, iddiaları aptalca bulduğunu söyleyerek reddetmişti. Sonraki aylarda sözü edilen etkinin korkunç boyuta eriştiğini kabul etmek zorunda kaldı. Bu konudaki suçlamalar karşısında ilkin sessiz kalındı, sonra 100 bin Dolarlık reklam alındığı söylendi, daha sonra da Rus kampanyasının 150 milyon kişiyi etkilediği kabul edildi.
Buna bağlı olarak Facebook, insanların beyninin politik gruplar ya da reklam veren kuruluşlar tarafından yönlendirilmesine karşı önlem alacağını açıkladı. Ancak Tristan Harris, Facebook’un bu işi tek başına yapmasının inanılır olmayacağı düşüncesinde ve Facebook‘un bir suç ortamı olduğunu ileri sürüyor.
Çocuklar uzak tutulsun
Salesforce Cloud/bulut bilişim firması şefi Marc Benioff Facebook’a tütün sektörüne davranıldığı gibi davranılmasını talep ederek : “Sosyal paylaşım ağları insanları bağımlı yaparak onları her anlamda tahrip ediyor.” dedi. Apple şefi Tim Cook ise küçük çocukların Facebook’a girmesine izin verilmemesini istedi. ABD’li doktorlar da Facebook tarafından uygulamaya sokulan 6 yaşın üstündeki çocuklar için bir App uygulamasının iptali için harekete geçtiler.
Facebook yatırımcılarından Sean Parker’e göre sosyal paylaşım ağının çocukların beynine verdiği zararın boyutunu ‚Alah biliyor‘.
Sürekli olarak yazı, resim, video eklemek, arkadaşlarının eklediklerini beğenmek ve isimlerinden söz ederek cevap vermek insan beyninde uyuşturucu etkisi yapıyor. Sayfalarına herhangi bir şey ekleyenler, kaç beğeni aldıklarını görmek veya alttaki yorumları okuyup beğenmediklerini çıkarmak için sürekli internette kalıyorlar. Bu da Facebook yapımcılarının mali açıdan istediği bir şey.
Abone modeli önerisi
İnsani Teknoloji Merkezi, önümüzdeki günlerde açacağı bir site aracılığıyla teknolojinin avantaj ve dezavantajlarını göstermeyi, program üreticilerini duyarlı hale getirmeyi amaçlıyor. Ayrıca aynı amaçlı büyük bir reklam kampanyası başlatılacak. Zuckerberg’in eski danışmanı ve ilk Facebook yatırımcılarından McNamee, bilişim tekelinden tarzını değiştirmesini, kendini reklamlarla finanse etmek yerine abone modelini esas almasını talep etti. (YH)
