ABD ile AB arasında imzalanması planlanan Serbest Ticaret ve Yatırım Anlaşması’nın (TTIP) görüşme belgeleri sır gibi saklanmasına rağmen Greenpeace örgütü tarafından ele geçirilerek yayınlandı. Belgelerde, ABD’nin AB üzerinde baskı kurduğu görülüyor.
24 Nisan’da Almanya’nın Hannover kentine gelen ABD Başkanı Barack Obama’nın da baş gündemi olan Transatlantik Ticaret ve Yatırım Ortaklığı Anlaşması’nın (TTIP) bu yılın sonuna kadar imzalanması hedefleniyordu. Hem de anlaşmanın içinde neler olduğu kamuoyunda bilinmemesine rağmen.
BELGELERİ HALKTAN GİZLENDİ
Uzun süredir Avrupa’da sol partiler, sendikalar, küreselleşme karşı hareketler, çevre dernekleri tarafından yapılan açıklamalarda TTIP görüşmelerini içeren belgelerin yayınlanması talep edilmesine rağmen, AB yöneticileri ve tek tek ülkelerin hükümetleri buna karşı çıkıyordu. Gelen baskılar sonucunda Almanya, en son Federal Ekonomi Bakanlığı’nda bir oda ayırarak, sadece milletvekillerinin belgeleri görmesine izin vermişti. Belgelerin resmini ya da kopyasını çekmek, içeriğini açıklamak ise yasaklanmıştı. Açıklayan milletvekilleri ise yüksek para ve hapis cezasıyla tehdit edilmişti.
ABD ve AB yöneticilerinin bu şekilde sır gibi kamuoyundan sakladığı TTIP belgeleri, çevre örgütü Greenpeace tarafından kamuoyuna açıklandı.
Önce değişik gazetelere belgeleri sızdıran Greenpeace, bir gün sonra Berlin’de düzenlediği bir basın toplantısıyla belgelerin içeriği hakkında kamuoyuna bilgi verdi. Hollanda Greenpeace ise aynı saatlerde 240 sayfadan oluşan belgeleri İnternet koydu. Böylece sır gibi saklanan belgeler ortalığa düştü. Belgelerde yer alan bilgilere göre, ABD yönetimi açık bir şekilde çevre ve tüketici hakları konusunda AB’ye baskı yaptı.
ABD HANGİ KONULARDA BASKI YAPTI?
Yayınlanan belgelerde ABD’nin şu konularda AB’ye baskı yaptığı belirtiliyor:
*ABD, AB’ye tarım ürünlerine konulan gümrüklerin düşürülmesini, buna karşılık AB ülkelerinde üretilen otomobiller için gümrük vergilerini kaldırmayı önerdi.
*Avrupa’da yoğun tepki gören ve paralel bir yargı sistemini oluşturan “Özel Mahkemeler” konusunda ABD ısrar ediyor. Bu özel mahkemeler yabancı firmaların özellikle çalıştırdığı emekçiler için görülecek davaları ele alıyor.
*Tepkileri yatıştırmak için en son bu mahkemelerde görülen davaların İnternet üzerinden yayınlanması ve sivil toplum örgütlerinin izlemesine onay veriliyor.
* “Özel Mahkemelerin” kararlarına itirazı ABD reddediyor. AB ise özellikle itiraz hakkının olmasını istiyor.
*Temel gıda mallarının ve bitkilerin genlerinin değiştirilmesine AB özel durumlarda onay veriyor. ABD bir çok ülkede rizikolu olarak tanımlanan bitki genlerinin değiştirilmesini istiyor.
GÖRÜŞMELER ZORA DÜŞECEK
Belgelerin yayınlanmasıyla birlikte ABD ile AB arasında TTIP üzerinde süren görüşmelerin daha da zorlaşacağı tahmin ediliyor. Anlaşmanın halk için büyük tehlike oluşturduğuna dair yapılan değerlendirmelerin çoğu artık somut bir hal aldı.
Bu da Avrupa’daki emekçiler arasında TTIP’e karşı var olan tepkinin daha da yükseleceği anlamına geliyor. Almanya’da en son 23 Nisan’da Hannover’de yapılan gösteriye 90 bin kişi katılmıştı. 1 Mayıs gösterileri sırasında da TTIP’e karşı pankartlar taşınmış, konuşmalar yapılmıştı.
ABD ile AB 2013’ten beri kapalı kapılar arkasında TTIP üzerinde pazarlıklar yapıyor. 24-25 Nisan’da Almanya’ya gelen Obama, Başbakan Merkel ile yaptığı görüşmede TTIP sürecinin hızlandırılması ve görüşmelerin bu yılın sonuna kadar bitirilmesini istemişti. Merkel ise bazı konuları ağırdan almayı tercih etmişti. Bir çok AB ülkesinin de anlaşmaya sıcak bakmadığı daha önce basına yansımıştı. (YH)
İtalya’da TTIP protestosu
AB ile ABD arasında imzalanması öngörülen TTIP Roma’da protesto edildi. TTIP karşıtı binlerce kişi, ellerinde döviz ve pankartlarla başkent Roma’nın işlek meydanı Repubblica’dan San Giovanni Meydanı’na yürüdü. Yürüyüşe bazı parti ve sendikalar ile Greenpeace’in de aralarında bulunduğu kitle örgütleri çok sayıda demokratik kuruluş destek verdi.
Göstericiler yürüyüş sırasında „TTIP zararlıdır“, „TTIP’i durdurun“, „TTIP’e hayır“, „Euro’ya, AB’ye, NATO’ya hayır“ yazılı dövizler taşıdı. Yürüyüş güzergahındaki bir binaya ABD Başkanı Barack Obama’nın 2008’deki seçim kampanyasında kullandığı „Yes we can“ sloganından esinlenilerek „Yes we can stop TTIP (Evet, TTIP’i durdurabiliriz“ pankartı asıldı.
Almanya Başbakanı Angela Merkel, Roma ziyareti sırasında İtalya Başbakanı Matteo Renzi ile düzenlediği basın toplantısında, halkın büyük bölümünün TTIP’e şüpheyle yaklaştığını hatırlatarak, „Halkı ikna etmek için çalışmalıyız çünkü bu anlaşmanın net avantajları olduğunu görüyorum. Renzi de kendi halkını ikna etmeli.“ ifadesini kullanmıştı. Eylemciler, İtalyan hükümeti ve Renzi’ye „Merkel’i dinlememesi“ çağrısı da yaptı. (YH)
