Written by 13:42 uncategorized

Hans Heinz Holz Berlin’de anıldı

11 Aralık 2011’de aramızdan ayrılan filozof Hans Heinz Holz Berlin’de Neues Deutschland gazetesinin konferans salonunda düzenlenen etkinlikte anıldı.
85. doğum günü vesilesiyle DKP Berlin, DKP Ruhr-Westfalen, Junge Welt gazetesi ve RotFuchs dergisinin düzenlediği toplantıya Holz’un dostları, okuyucuları ve bilim insanlarıyla birlikte 200’den fazla kişi katıldı. Etkinlik önceden Holz’un da onayıyla doğumgünü olan 26 Şubat için planlanırken Holz’un vefatından ötürü 25 Şubat’ta Holz’un anılması için bir etkinlik düzenlenmesine karar verildi.
Konferansın ilk bölümü Holz’un komünistlerin bugünkü politik gündemleri, siyasi faaliyetleri ve yapılan felsefi çalışmalara bakışına ayrıldı. DKP Berlin temsilcisi Rainer Perchewski’nin açılış konuşmasından sonra DKP Başkan Yardımcısı temsilcisi Patrik Köbele, Holz’un Essen’deki parti çalışmalarına ve parti disiplinine verdiği öneme atıfta bulundu.
DKP GYK üyesi ve Holz‘ta doktorasını yapmış olan Hans-Peter Brenner Hans Heinz Holz’un Düşüncesinde Leninizm başlıklı sunumunda Holz’un, parti teorisinde ve “demokratik merkeziyetçilikte” Leninist prensipleri esas aldığını, buna karşın fraksiyonlara bölünmüş “çoğulcu bir Marksizm” anlayışını reddettiğini belirtti. Brenner sözlerine şu şekilde devam etti: “Leninizm Holz için emperyalist çağda teori ve devrimci pratiğin bütünlüğü demektir. Keza bu teori, pratik mücadele uğruna asla Marksizmin basite indirgenmiş bir hali olmamalıdır.” Brenner sözlerine Holz‘un 1990’dan beri DKP parti programına ve teorik çalışmalara yaptığı eleştirel katkılarla devam etti. Holz, Theorie & Praxis veya RotFuchs gibi dergilerde Doğu ve Batı Alman komünistlerinin birleştirilmesi ve ortaklaşa hareket etmelerinden yana birçok girişimde bulunmuştu.
Politik Eylem ve Pratik Felsefe başlıklı sunumunda Aydın Çubukçu dünya işçi sınıfı mücadelesinin teoride ve pratikte yaşadığı kırılmalara ve bölünmelere değindi. Çubukçu özellikle akademik çevreler ve gençler üzerinde etkisini arttıran Frankfurt Okulu ve postmodernizm gibi gündelik yaşamın gerçekliğinden soyutlanmış ve bütünlük arayışından yoksun felsefi akımların sendikal hareketlere ve güncel politikaya da tesir ettiğini belirtti. Devrimci işçi sınıfının örgütlenmesinde felsefi teorinin ve sınıf mücadelesinin bütünlüğünü savunmak ve bu amaç uğruna savaş vermek konusunda Holz’un yüksek bir aydın tipini temsil ettiğini vurgulayan Çubukçu, Holz’la ilgili şu sözleri ekledi: “Holz’un ayırt edici özelliği, teori ile pratiğin birliğini işçi sınıfının mücadelesi temelinde sağlamayı felsefi düzeyde ifade etmiş ve buna ilişkin problemleri çözmüş olmasıydı. Dolayısıyla Hans Heinz Holz’un çalışmaları, salt felsefi teorinin bir zenginliği değildir: aynı zamanda partili aydın ve işçiler için önemini her zaman koruyacak ilkeler bütünüdür.”
Konferansın ikinci bölümünde Holz’un yakın çalışma arkadaşı İtalyan felsefeci ve tarihçi Domenico Losurdo Felsefe ve Politika’nın Birliği sunumunda Hegel’in “Hakiki olan bütünlüklü olandır“ sözünden yola çıkarak 19. yüzyıl Amerikan liberal demokrasi anlayışını gözler önüne serdi. Söz Amerikan demokrasisinden açıldığı zaman yoksulluğun, köleliğin, yerlilerin yok edilmesinin ve kolonileştirme politikasının göz ardı edildiğini vurgulayan Losurdo, Batı’nın stratejik çıkarları ya da petrol ihtiyacı doğrultusunda bugün sürdürdüğü savaşların – örneğin Jürgen Habermas gibi felsefeciler tarafından – “evrensel değerler uğruna” yapılması halinde meşru görüldüğünü dile getirdi. Losurdo konuşmasını Hegel’i alıntılıyarak ilişkilerin değiştirilmesi konusunda verilen mücadeleden geri adım atılmasının “adice”, ahlaki ve mantıksal olarak yanlış olduğu teziyle bitirdi.
Etkinlik devamında Arnold Schölzel, Holz’un 5 ciltlik eseri Birlik ve Çelişki eserindeki belli başlı ağırlık noktalarına değindi. Alfred Noll ise Holz’un yayın hayatından kesitler sundu. Etkinlik müzik dinletisi ve ardından Holz’la ilgili bir film gösterimiyle sona erdi.

 

Kaan Kangal

Hans Heinz Holz kimdir?

26 Şubat 1927’de Frankfurt’ta doğan Hans Heinz Holz, daha 17 yaşında iken Hitler rejiminin polisi Gestapo tarafından, faşizme karşı direniş saflarında yer aldığı için tutuklanarak hapse atıldı. İkinci Dünya Savaşı biter bitmez üniversitede felsefe okumaya başlayan Holz, doktorasını dönemin ünlü Doğu Alman filozofu Ernst Bloch’un mentorluğu altında yaptı.
Marksizmi açıktan savunması nedeniyle akademik çalışmalar yapması sürekli engellenmek istendi. İlk önce Berlin’de profesörlük için başvuran Holz’a Berlin Senatosu’nda yapılan yoğuna tartışmalardan sonra “radikal” görüşlerinden ötürü profesörlük verilmedi.
Ardından, 1971 yılında, yoğun tartışmalar eşliğinde Marburg Üniversitesi’nde felsefe profesörü oldu, fakat o yılların Almanya’sının yoğun anti-komünist propagandası bağlamında esasta Marksistlere dönük getirilen “meslek yasağı”nın ilk kurbanları arasında oldu. Holz, öğretim üyeliğine 1978′den itibaren yurtdışında, Hollanda Groningen Üniversitesi’nde devam etmek zorunda kaldı.
Hans Heinz Holz aynı zamanda tanınmış bir sanat eleştirmeniydi. 1960′lı yıllarda başlamak üzere çeşitli günlük gazete ve sanat dergilerinde sayısız makale ve denemelere imza atmıştı. Bu bağlamda 20 yıla yakın bir süre Almanya’nın tanınmış gazetelerinde gazetecilik de yaptı.
Diyalektiğin yapısal sorunları ve tarihi, güzel sanatların felsefi teorisi ve günümüz sanat ve toplumsal sorunları üzerine pek çok eser kaleme alan Holz, aynı zamanda Uluslararası Diyalektik Felsefe Topluluğu’nun ilk başkanıydı. Günümüzde diyalektik felsefenin önemli temsilcilerinden biri olarak kabul edilen Holz, aynı zamanda partili bir komünist idi. Üyesi olduğu Alman Komünist Partisi (DKP) içerisinde başta anti-Stalinizme karşı çıkmak üzere, devrimci bir teori ve politika için yılmaz bir mücadele vermiştir. Modern revizyonizmin uluslararası planda çökmesiyle birlikte, partinin son yıllardaki açık sağ oportünist çizgisine karşı çıkmış ve bu mücadeleye ideolojik-politik bakımdan az çok bir omurga verebilmek için “Teori ve Pratik” adlı bir derginin yayınlanmasına önayak olmuştur. Bu mücadelesini, kendi içerisinde zaaflar taşımasına ve gerekli desteği görememesine rağmen, Almanya’da revizyonist geleneğin ötesinde gerçek bir Komünist Parti’nin inşa edilmesi ruhu ve hedefiyle sürdürmüştür.
Hans Heinz Holz, aynı zamanda Hitler Faşizmi Tarafından Takibata Uğrayanlar Birliği (VVN)’nin kurucu üyeleri arasında yer alıyordu.
84 yıllık yaşamı boyunca faşizme, emperyalist kapitalizme, pozitivizm ve öznelciliğe karşı diyalektik materyalizmi ve işçi sınıfını savunan Holz geriye; başta diyalektiğin yapısı ve tarihi, güzel sanatlar teorisi ve çeşitli ideolojik akımlarla mücadele olmak üzere geniş bir alanı kapsayan 30′u aşkın teorik eser ve 500′ü aşkın yayın bırakmıştır. Bıraktığı eserler, onun uğruna mücadele ettiği hedefleri paylaşan yoldaşları ve genç aydın kuşağı açısından hiç şüphesiz büyük bir hazine niteliğindedir.

 

 

Close