Baden-Württemberg’de devrilen CDU’lı Stefan Mappus’un yerine  Yeşiller Partisi’nden Winfried Kretschmann’ın başbakan olması bekleniyor.

27 Mart’ta Baden-Württemberg eyaletinde yapılan parlamento seçimleri “ilklere” sahne oldu. İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana eyalette tek başına ya da koalisyonla yöneten Hıristiyan Demokrat Birlik (CDU) partisi, seçimlerde oy kaybetmekle kalmadı, hükümeti de kaybetti. Potansiyel ortak FDP’nin aldığı oy da ikisinin yeniden hükümet olmasına yetmedi.

Daha önceki eyalet başbakanı Guenter Oettinger’in AB Enerji Komiserliği’ne atanması üzerine yerine seçilen Stefan Mappus ile seçimlere katılan CDU, oyların yüzde 39’unu alarak birinci parti oldu. Beş yıl öncesine göre yüzde 5.2 azalma anlamına gelen bu oy oranı, koalisyon ortağı FDP’nin de yüzde 5.4 oy kaybetmesi (yüzde 5.3 oy aldı) nedeniyle hükümet için yeterli olmadı.

Her iki partinin kaybettiği toplam oy yüzde 10.5’i bulurken, 138 kişilik eyalet parlamentosunda her iki partinin kazandığı sandalye sayısı 67 olarak gerçekleşti. Seçimler, beş yıl öncesine göre CDU’ya 9, FDP’ye 8 milletvekili kaybettirdi.

Uzun yıllardır eyalette anamuhalefet olan SPD ise muhalefette olmasına rağmen 2006’daki seçimlere göre yüzde 2.1 oy kaybederek ancak yüzde 23.1 oy alabildi. SPD de geçen seçime göre üç sandalye kaybetti.

Seçimlerin galibi hiç şüphesiz Yeşiller Partisi oldu. 2006’da yüzde 11.7 oy alan Yeşiller bu seçimlerde oylarını yüzde 24.2’ye çıkardı. Yüzde 12.5’lik oy artışı ile SPD’yi de geride bırakan Yeşiller, hem Almanya hem de kendi tarihinde bir ilke imza attı. İkinci büyük parti olarak SPD ile koalisyon hükümeti kurmaya aday olan Yeşiller, böylece ülke genelinde ilk başbakanı da Baden-Württemberg’de olacak.

2006’daki seçimlerde eyalet yapında 462 bin oy alan oy sayısını 1 milyon 205 bine çıkardı.

Yeşiller listesinden ayrıca Türkiye kökenli Muhterem Aras da parlamentoya seçilmeyi başaran yeni milletvekilleri arasında yer alıyor.

DEĞİŞİM İŞARETLERİ

CDU’nun hükümeti kaybettiği Baden-Württemberg’deki bu değişimin işaretleri uzunca bir süredir veriliyordu. Özellikle de Stuttgart 21 olarak bilinen büyük tren istasyonunun yapılmasına karşı Stuttgart merkezli olarak başlayan ve zaman zaman yüzbinlere ulaşan protesto gösterileri Mappus’a geri adım attırmasa da başbakanlık koltuğundan etti. Japonya felaketinden sonra yoğun bir şekilde tartışılan atom santrallerinin bir bölümünün bu eyalette olması da çevre ve doğa konusundaki duyarlılığı artırdı. Seçimlerden önce açık bir şekilde enerji tekellerinin sözcülüğünü yapan ve hükümetin atom santrallerinin kapatılması süresini uzatmasına destek veren Mappus’un son andaki çarkı da işe yaramadı.

Seçimlerden sonra yapılan analizlerde eyalette seçmenlerin yüzde 45’i partilerin çevre/enerji, yüzde 34’ü ekonomi, yüzde 23’ü sosyal adalet, yüzde 22’si eğitim politikasına bakarak oy kullandı.

Sol Parti eyalette beklenen çıkışı yapamadı ve ancak oyların yüzde 2.8’ini alabildi.

KATILIM ORANI ARTTI

Son yıllarda Almanya’da genel olarak seçimlere katılım oranı azalırken, Baden-Württemberg’de tam tersine yükseldi. 2006’daki seçimlere katılım oranı yüzde 53.4 iken, bu seçimlere katılım yüzde 66.3’e çıktı. Seçimlerin sonucunda katılım oranındaki bu artış etkili oldu. Özellikle gençler arasında seçimlere ilgili önceki yıllara göre daha fazla oldu. (YH)

HABER 2

Rheinland-Pfalz’da SPD’nin hezimeti

Yaklaşık 2 milyon seçmenin sandık başına gittiği Rheinland-Pfalz eyaletindeki parlamento seçimleri ise SPD ve başbakan Kurt Beck’in hezimetiyle sonuçlandı. 2006’da yüzde 45.6 ile salt çoğunluğu elde ederek tek başına oturan Beck, bu seçimlerde yaklaşık yüzde 10 oy kaybederek ancak yüzde 35,7 oy alabildi. CDU ise diğer eyaletlerden farklı olarak Rheinland-Pfalz’da oyunu yüzde 2.4 artırarak yüzde 35.2 oy alabildi. Birinciliği az bir farkla kaçıran CDU’nun birinci olması durumunda ise hükümet kurmak için ortak bulması zor görünüyordu. Çünkü daha önce yüzde 8 oy ile eyalet parlamentosunda temsil edilen FDP yüzde 4.2 ile meclis dışında kaldı. Buna karşın beş yıl önce aldığı yüzde 4.6 ile meclis dışında kalan Yeşiller, bu eyalette de büyük bir başarı sağlayarak oylarını yüzde 15.4’e çıkardı. Yüzde 10.8 artış anlamına gelen bu fark, Yeşiller’i Beck’in yeni koalisyon ortağı yaptı.

Bir ay önce Hamburg’da SPD’nin elde etmiş olduğu salt çoğunluk, partinin içine düştüğü durumdan kurtulmaya başladığı ve yükselişe geçtiği biçiminde değerlendirilmişti. Hem muhafazakar hem de sol seçmenlere mesaj gönderen Hamburg Başbakanı Olaf Scholz’un tutumu, çözüm olarak gösterilmişti. Ancak, aynı çizgideki Beck’in yüzde 10 ay kaybetmesi, Hamburg’daki sonucun sadece Hamburg’un özgül koşulları içinde geçerli olduğunu gösterdi. Bu nedenle, son eyalet seçimleri SPD’deki çöküş sürecinin devam ettiğini bir kez daha göstermiş oldu. (YH)

Saksonya-Anhalt’da yeni meclis

Eski Doğu Almanya sınırları içinde bulunan Saksonya-Anhalt eyaletinde 20 Mart’ta yapılan parlamento seçimlerinde CDU yüzde 3.7 oy kaybına rağmen aldığı yüzde 32.5 ile yeniden birinci parti olurken, Sol Parti yüzde 23.6 ile ikince oldu. SPD ise yüzde 21.5 ile üçüncü oldu. 2006’daki seçimlerde yüzde 3.6 ile meclis dışında kalan Yeşiller, bu kez oyunu yaklaşık olarak iki kat artırarak, yüzde 7.1 ile 13 yıl aradan sonra yeniden meclise girmeyi başardı. Buna karşın daha önce yüzde 6.7 ile eyalet meclisinde temsil edilen FDP, aldığı yüzde 3.8 ile meclis dışında kaldı. Ayrıca ırkçı NPD de aldığı yüzde 4.6 oyla meclis dışında kaldı.

Baden-Württemberg’de oyu kendisinden fazla olan Yeşiller’in öncülüğünde koalisyon hükümeti kurma hazırlığında olan SPD, bu tavrını Saksonya-Anhalt’ta ise CDU’dan yana kullanıyor.

Daha önce de her iki parti tarafından kurulan hükümet işbaşında olduğu göz önünde bulundurulduğunda, önümüzdeki beş yıl daha CDU-SPD hükümeti görev yapacak. Sol Parti ve Yeşiller ise muhalefette olacak.

İşsizliğin ve yoksulluğun yüksek olduğu eyaletler arasında yer alan Saksonya-Anhalt’ta seçimlere katılım oranın yüzde 51’de kalması ise dikkat çekici. Bir önceki seçimlere katılım oranı ise yüzde 44’te kalmıştı.

2002’den bu yana eyalet başbakanlığı yapan 75 yaşındaki Wolfgang Böhmer, yerini Ekonomi Bakanı Reiner Haseloff’a bıraktı. (YH)

CDU Hessen’de de kaybetti

27 Mart’ta Hessen eyaletinde yapılan yerel seçimlerde de CDU kaybederken, SPD ve Yeşiller kazandı. Yeni belediye meclis üyeleri için 4.6 milyon kişinin sandık başına gittiği seçimlerde ayrıca bazı kentlerin belediye başkanları da yeniden seçildi. Eyaletin en büyük kenti Frankfurt’da Yeşiller Partisi, SPD’den daha fazla oy alarak CDU’dan sonra ikinci oldu. Darmstadt’ta ise belediye başkanlığı için SPD ve Yeşiller adayları iki hafta sonra yeniden yarışa girecek.

Eyalet çapında yapılan hesaplamalarda Yeşiller Partisi, bir önceki yerel seçimlere göre oyunu iki katına çıkardı (yüzde 20). CDU, yüzde 5.i kayba rağmen halen birinci parti olmaya devam ederken, SPD’de yüzde 30.9 oy aldı. Beş yıl önceki seçimlerde eyalet çapında yüzde 5.8 oy alan FDP’nin oyu ise yüzde 3.5’e düştü. Sol Parti ise eyalet çapında yüzde 2.9 oy aldı.

Seçimlere katılım oranı yüzde 47.7’de kaldı.