Federal İş Mahkemesi (BAG), 14 Aralık günü aldığı bir kararla işçi kiralama piyasasını alt üst etti. Erfurt’da görülen davada BAG Yargıçları, Hıristiyan CGZP’nin (“Christlichen Gewerkschaft Zeitarbeit und Personalserviceagenturen”), çok sayıda toplu sözleşme imzalamasına karşın sendika olmadığına ve dolayısıyla sözleşme imzalayamayacağına karar (AZ: 1 ABR 19/10) verdi.
HATIRŞİNAS BİR SENDİKA
Sendika olabilmek ve toplu sözleşme imzalayabilmek için işverenlerin üzerinde baskı uygulayabilecek kadar üyeye sahip olunması gerektiğini vurgulayan BAG Yargıçları, CGZP’nin yeterli üyesi olmadığı için TİS imzalayabilecek düzeyde olmadığına karar verdi. Berlin Senatosu ve ver.di sendikası tarafından BAG’ye yapılan başvuruda, CGZP’nin işverenlerin lehine sözleşmeler imzalayan, eşit işe eşit ücret ilkesinin çiğnenmesine yol açan bir yapı olduğu ve CGZP’nin yeterli sayıda üyesi olmadığı için sendika olarak çalışmalarını sürdüremeyeceği belirtilmişti.
Başvuruyu haklı bulan BAG, “CGZP’nin işverenlerle hatırşinaslı bir kurum” olduğuna karar verdi. Kararda ayrıca CGZP’nin 2006’dan bu yana imzaladığı bütün sözleşmelerinde geçersiz olduğu yer aldı.
280 BİN İŞÇİNİN ÜCRETİ ARTACAK
İşçi kiralayan 1600 firmanın bağlı olduğu işverenler birliği ile imzalan ve toplam 280 bin civarında işçiyi kapsayan sözleşmeler artık geçerli değil. İşverenler bu işçilere derhal kiralık işçi olarak çalıştıkları firmalarda ödenen ücretleri ve/veya bağlı oldukları işkolunda geçerli olan sözleşmelerde öngörülen ücretleri ödemek zorundalar.
Yürürlükte olan yasalara göre prensip olarak kiralık işçilere, çalıştıkları yerdeki kadrolu işçilere ödenen ücret ödenmek zorunda. Ancak işçi kiralayan firma eğer bir sendika ile söz konusu işkoluna özgü bir sözleşme imzalarsa, o zaman bu sözleşme geçerli oluyor. Buda kiralık işçilerin daha düşük ücret almalarına neden olduğu gibi diğer çalışma koşullarının da kötü olmasına neden oluyor. Genelde bu tür sözleşmelerde çalışma süreleri daha uzun olduğu gibi izin vb. konularda kiralık işçilerin aleyhine oluyor. Dolayısıyla BAG’nin bu kararı yüzbinlerce işçi için bir çırpıda ücretlerinin yüzde 30-40 civarında artması anlamına geliyor.
VER:Dİ’DEN HUKUKSAL DESTEK
Ocak ayında yayınlanması beklenen gerekçeli karar işçilerin geriye dönük ücret talebinde bulunmalarını da sağlayabilir. Eğer karar 2006’nın başından itibaren geçerli olursa bu işçiler açısından çok olumlu olacak.
Aynı zamanda emeklilik, sağlık ve bakım gibi yasal sigorta kasaları da işçi kiralayan firmalardan eksik ödenen primleri talep edebilecekler. Ayrıca devlette ücret vergisi talep edebilecek.
IG Metall tarafından yapılan bir hesaba göre yasal sigortaların talep edebilecekleri miktar iki, üç milyar Euro civarında olabilir.
Birleşik Hizmet Sendikası (ver.di) tarafından yapılan bir açıklamada, bugüne kadar CGZP’nin imzaladığı sözleşmelerin geçerli olduğu yerlerde çalışan bütün kiralık işçilere, ver.di’ye üye olmaları durumunda, geriye dönük olarak da hukuksal yardım verileceği bildirildi.
DGB’NİN SÖZLEŞMELERİ GEÇERLİ
BAG’nin kararı bütün olumlu yanlarına karşın bütün kiralık işçileri için aynı değere sahip değil. BAG’nin kararın selamlayan DGB’nin imzaladığı sözleşmeler aslında CGZP’nin sözleşmelerinden çok farklı değil. Alman Sendikalar Birliği DGB’nin değişik alanları kapsayan sözleşmelerdeki ücretlerle CGZP’nin imzaladığı ücretler arasındaki fark Doğu Almanya için 0,60 – 0,90 Euro iken bu miktar Batı Almanya için 0,29 – 0,59 Euro.
Kısacası CGZP’nin sözleşmesinden kurtulan 280 bin işçinin ücretleri yüzde 30-40 dolayında artarken DGB sözleşmeleri kapsamında işçilerin ücretleri aynı kalacak. Sonuçta DGB ve ona bağlı sendikaların bütün işkollarında toplu sözleşme imzalayabilmek için işverenlerin üzerinde baskı uygulayabilecek kadar üyeye sahip konumdalar.
DGB’nin bu durumda yapabileceği tek şey yürürlükte olan sözleşmeleri, sözleşmede yer alan fesih bildirim süresini dikkate almadan feshetmek ve yeniden görüşme masasına oturmak olacak. (YH)
