Mahmut Algünerhan / OSLO
Etiyopya’nın yeni başbakanı Abiy Ahmed’in, ülkesinde çeşitli reformlar gerçekleştireceğini açıklaması ve Etiyopya Dışişleri Bakanı Workneh Gebeyehu geçen hafta Norveç’i ziyaret etmesinin ardından, son üç yıldır Norveç’te oturum hakkı tanınan 500’den fazla Etiyopyalının oturum hakkını kaybedebileceği açıklaması yapıldı.
Etiyopya’nın yeni başbakanı, ülkede yeni reformları gerçekleştireceğini söylemesini gerekçe gösteren Norveç yetkilileri, son üç yıldır Norveç’te oturum hakkı tanınan 521 sığınmacının bu oturum hakkını kaybedebileceklerini açıklıyor. Norveç devlet kanalı NRK’nun haberine göre, Norveç Adalet Bakanı Tor Mikkel Wara “Etiyopya’da gelişmeler birçok grup için daha iyi olursa, o zaman artık korumaya ihtiyaç olmayacak. Ardından Norveç’ten gider ve Etiyopya’ya geri dönerler. Bu durum Yabancılar Genel Müdürlüğü UDI ve Yabancılar Kurulu UNE tarafından değerlendiriliyor” diyor. UDI ise bu konuda henüz bir değerlendirme yapmadı.
Oturma hakkını kaybedebilecek bu 521 kişi dışında, oturum için başvurun 700 Etiyopyalının da başvurularına ret cevap verildiği ve bunların sınırdışı edilecekleri belirtiliyor.
Norveç’te yaşayan Etiyopyalı göçmenler ise ülke şu anda olumlu bir değişim yaşasa da, mültecilerin geri dönüşü hakkında konuşmanın çok erken olduğunu ve bunun garip ve korkutucu olduğunu söylüyorlar.
NRK’nun haberine göre Etiyopya konusunda uzman olduğu belirtilen Kjetil Torvoll da Etiyopyalı mültecileri göndermek için beklemesi gerektiğini ve geri gönderme yapmadan önce durumu iyi görmek gerektiğini, Etiyopya’da sistemde, çok hızlı ve çok sayıda karşıtlık olduğunu açıklıyor ve NRK’ya „Etiyopya’nın nereye gideceğini söylemek hala erken. Yetkililerden haftalık bilgiler, ülkeyi takip eden bizleri şok ediyor. Yeni başbakan, siyasi ve ekonomik reformlar yürüttü ve birkaç bin tutsağı serbest bıraktı” açıklamasında bulunuyor.
Değişiklikler kalıcı olmalı
Geçen hafta Etiyopya’nın Dışişleri Bakanı Workneh Gebeyehu Norveç’i ziyaret etmiş, ziyaret sonrasında Etiyopya’nın başka şeylerin yanı sıra, yeni bir iade anlaşması yapmak istediği belirtilmişti. Norveç Adalet Bakanı Tor Mikkel Wara bu konu hakkında yaptığı açıklamada “Etiyopya heyetiyle iyi görüşmeler yapıldı, diğer şeylerin yanı sıra geri dönüşlerden de bahsettik ve bu konuşmalara hızlı bir şekilde açıklık kazandırmayı umuyoruz” dedi.
Dünyanın en fakir ülkeleri arasında yer alan Etiyopya’da yetkililer, terörle mücadele hükümleri gibi belirsiz yasalarıyla,işkence, insan hakları, özellikle ifade özgürlüğü, toplanma özgürlüğü, siyasi çalışma fırsatları ve yetkilileri eleştirme vb. açısından yıllardır eleştiriliyordu. Sadece geçen yıl bir milyon Etiyopyalı çatışma ve kuraklık nedeniyle evlerinden uzaklaşmıştı.
Norveç’te göçmenler için var olan kuralda, göçmenler oturum aldıkları üç yıl içinde, ülkelerinde koşullar önemli ölçüde iyileşmesi durumunda, aldıkları oturum hakkını kaybetme riskiyle karşı karşıya kalabiliyor. Bu kurala bağlı olarak Norveçli yetkilileri, Etiyopya’daki koşulların, oturum alanların geri gönderilmesi için uygun olup olmadığına karar vermiş olacak.
