NATO tarafından Türkiye’ye gönderilecek Patriot füze savunma sisteminin önemli bir bölümü Almanya tarafından kurulacak. Şimdiden Patriotlarla birlikte en az 170 Alman askerinin Türkiye’ye gönderileceğinden söz ediliyor. Alman askerlerinin ve Patriotların Türkiye’ye gönderilmesine Sol Parti dışındaki partiler destek veriyor. Partiotlar, Almanya’nın hesapları ve savaşa karşı mücadele konusunda Sol Parti Federal Parlamento Grubu Savunma Politikası Sözcüsü Paul Schäfer ile konuştuk.
NATO tarafından Türkiye’ye gönderilecek ve Alman askerlerinin kullanacağı Patriotlar konusunda meclisteki partilerin tutumu nedir?
Hükümeti oluşturan CDU/CSU ve FDP Türkiye-Suriye sınırına Patriotların gönderilmesine karar vermiş durumdalar. Konu meclise geldiğinde büyük bir çoğunluk Patriotların ve askerlerin gönderilmesini kabul edecek. SPD ve Yeşiller ilk etapta biraz çekimser kaldılar, ama sonra hükümetin çizgisine geldiler. Şu anda Sol Parti dışındaki bütün partiler Patriot füzelerinin gönderilmesinden yana. Her ne kadar federal hükümet öncelikli hedefin “ittifak dayanışması” olduğunu söylese de, kafalara takılan pek çok soru var. Bildiğimiz kadarıyla Suriye tarafından Türkiye’ye yapılan bir tehdit, bir saldırı yok. Tersi söz konusu. Türkiye’nin agresif politikasına baktığımızda Patriotlar yeni bir saldırı nedeni olabilir. Bu nedenle Partiotların bölgeye gönderilmesini çok tehlikeli bir gelişme olarak görüyorum.
Suriye’den Türkiye’ye bir saldırının olmayacağını hükümet de biliyor olsa gerek. Sizce NATO ve Almanya bu hamleyle ne yapmak istiyor?
Her şeyden önce, bu adımla doğrudan söylenmese de, Suriyeli muhalif güçlerin yanında olunduğu gösterilmek isteniyor. Bariz biçimde Suriye muhalefetini cesaretlendirmeye yönelik bir hamledir. Biz bunu bölgeyi tehlikeli bir şekilde militaristleştirme olarak değerlendiriyoruz. Daha fazla insanın ölmesine yol açacak bir hamle.
Alman hükümetinin bir taraftan Türk hükümetine destek vermesi diğer tarafta bölgedeki gelişmeleri kontrol altına alma çabası tamamen hayalciliktir. Bu nedenle füze savunma sisteminin 5. Madde gereğince değil, “dayanışma” gerekçesiyle gönderilmesi çok daha tehlikelidir. Ayrıca bu adımla Türk hükümetinin saldırgan politikası cesaretlendiriliyor.
Almanya’nın izlediği politika her şeyden önce bölgedeki gelişmeleri daha tehlikeli hale getiriyor. Halbuki Almanya’dan beklentimiz arabulucu rolünü oynamasıdır. Tek taraflı saldırıda bulunma, bölgeyi militaristleştirme yerine, diplomatik olarak aktif bir rol oynamak zorunda; çünkü orada zaten savaş, yeteri kadar silah var. Eğer çok açık bir şekilde agresif tutum alan Türkiye hükümetine destek verilirse, o zaman tarafsız bir arabulucu olması da mümkün değildir. Bu aynı zamanda Rusya ile çatışmayı sertleştirmek anlamına geliyor.
PATRİOTLAR İRAN FÜZELERİNİ VURAMAZ
Patriotların Suriye’den çok İran’a yönelik olduğunu düşünenlerin sayısı oldukça fazla. Sizce gerçekten İran yakın dönemde hedefte mi?
İsrail’in ABD ile bağlantılı olarak İran’a saldırı planı geçmişte olduğu gibi bugün de söz konusu. Daha ABD’deki seçimlerden önce böyle bir saldırının olabileceğinden söz ediliyordu. Bana göre, Patriot sistemi İran tarafından atılacak raketleri vuracak teknik kapasitede değil. Sadece 170 km’lik mesafesi var. Bu nedenle, Partiotlar bölgenin silahlandırılmasını öngören büyük planın bir parçası. ABD savaş gemilerinin Körfez’e gönderilmesi de bu planın gereği.
Keza Almanya’nın da,Patriotların İran’a karşı kullanılmasına kolay müsaade edeceğini sanmıyorum. Bu nedenle Patriotlarla İran’a saldırı planları arasında doğrudan bir bağlantı olduğuna ihtimal vermiyorum. Çünkü, federal hükümet İran’a saldırmanın çok daha tehlikeli sonuçlara yol açacağını biliyor.
Batı tarafından uygulanan bütün yaptırımlara, saldırılara rağmen Suriye rejimi devrilemedi. Gücünü nereden alıyor?
Esad’ın halen ordu ve halkın önemli bir bölümü üzerinde etkisi var. Özellikle başkent Şam, pek çok kesimin sandığı gibi kolay bir şekilde askeri müdahaleyle ele geçirilecek gibi görünmüyor. Bu yüzden, başta ABD olmak üzere batılılar, rejimi dışarıdan devirmek istiyorlar. Şu anda bir kara operasyonuna pek ihtimal vermiyorum. Çünkü kayıpların çok olacağından korkuluyor. İçeriden devirmeye çalışmaya devam edecekler. Bunun için Türkiye özellikle büyük bir rolü üstlenmiş görünüyor. Bu bölge için çok tehlikeli.
ABD TEK BAŞINA EGEMEN DEĞİL
Dünyanın yeniden paylaşılması konusunda emperyalist devletler arasındaki rekabet ve çelişkilerin derinleştiği bir süreçten geçiyoruz. Bunun büyük bir savaşa dönüşmesi mümkün mü?
Bugünkü global kapitalizmde farklı güçler birbirleriyle rekabet halindeler. Etkili olma ve etki alanını genişletme şeklinde tanımladığımız süreç eskisi gibi değil. Eskiden belli ülkeler birbirine karşı idi. Şimdi global bir rekabet var. Burada Suriye, İran, Afganistan gibi ülkelerde kimin etkili olacağı, dolayısıyla ABD’nin Rusya’nın etkisini azaltmaya çalıştığı, Çin’in etkisinin durdurmaya çalıştığı bir gerçek. Günümüzdeki rekabet mutlaka askeri çatışma şeklinde olmuyor, ama belli taraflar desteklenerek bölgesel savaşlar yürütülüyor.
Bu nedenle dünyada derin kırılmalar yaşanıyor. Soğuk savaşın bitmesinden sonra ABD, tek başına egemen olacağı bir sistem kurmaya çalıştı. Bunu en çok da George W. Bush denedi. Washington ve New York’daki saldırılardan sonra “Bizimle birlikte olmayan bize karşıdır” denildi. Bu tek kutuplu bir dünya düzeni yaratma arzusundan başka bir şey değildi. Ama bu iflas etti. Şunu da tespit edebiliriz ki, bu süreçte büyük etkiye sahip egemen güçlerin arasına yenileri katıldı. Bunların başında eski güç Rusya, yeni güç Çin geliyor. Keza, Latin Amerika’da olduğu gibi egemen güçlere karşı hareketler de ortaya çıktı. Yani tek başına ABD’nin ya da NATO ittifakının egemenliği artık söz konusu değil.
Söylemek istediğim şu: ABD açık bir şekilde egemenliğini artık tek başına koruyamıyor. Batılılar şimdi hep birlikte Rusya ve Çin’e karşı egemenliklerini korumaya çalışıyor. Ama bu çok da etkili olmuyor.
TEHLİKELİ GELİŞMELERE KARŞI HAREKETE GEÇME ZAMANI
Patriotların gönderilmesine karşı Almanya’da savaş karşıtlarının tutumu nedir?
Alman savaş karşıtları ve barış hareketinin tutumu nettir: Patriotların gönderilmesi tehlikeli bir gelişmedir. Buna karşı harekete geçmek gerektiği ifade ediliyor. Belirlenen bu tutumda Almanya’nın tek taraflı hareket ettiği belirtiliyor. Zaman çok sınırlı. Hükümet de bu nedenle füze savunma sistemini göndermek için acele ediyor. Tabii, bu kısa sürede harekete geçme açısından olumsuz bir durum. Ama buna rağmen umutluyum.
Çünkü ilk anketlere göre Alman halkının büyük bir bölümü Patriot savunma sisteminin gönderilmesine karşı. Bir hassasiyet söz konusu. Bu da karşı bir hareketin örgütlenme şansını yükseltiyor. Umarım, barış hareketi en kısa zamanda harekete geçer. Füze savunma sisteminin gönderilmesini engelleyip engelleyemeyeceğimiz başka bir konu. Çünkü barış hareketi henüz o kadar güçlü değil.
YÜCEL ÖZDEMİR
Türkiye’nin bölgesel güç olmasına izin vermezler
Türkiye de bir bölgesel güç olma peşinde. Türkiye’nin dış politikasına Almanya’dan bakılınca nasıl görünüyor. Aktör olma şansı var mı?
AKP-Erdoğan hükümetinin izlediği politika bölgede bir aktör olma iddiasını taşıyor ve bu tabii ki endişe verici. Soğuk Savaş’ın bitmesinden sonra da Türk hükümetleri böyle politikalar izlemişti. Türkiye’nin çok büyük bir bölgesel güç olduğundan söz edildi. Orta Asya’ya kadar uzanan bölgede rol oynamak isteniyordu. Şimdi bu yaklaşım yeniden gündemde. İlk deneme başarısızlıkla sonuçlandı. Şimdi, ekonomik gelişme, politik bir hırs olarak kullanılıyor. Bölgede büyük bir güç olma hesapları yapılıyor. Bu da saldırgan bir politikayı beraberinde getiriyor. Bana göre AKP hükümeti tarafından izlenen provokatif politika bir taraftan da Kürt sorunuyla bağlantılı. Irak’tan sonra bir sonraki özerk Kürt bölgesinin Suriye’de kurulma ihtimalinin ortaya çıkması, Türkiye’de de etki yaratacak.
Karışıklık bölgedeki gelişmeleri tehlikeli hale getiriyor. Ama bana göre, Batılı devletler ve Rusya, Ortadoğu’da bir Türk hegemonyasına izin vermezler. Türkiye’nin yardım etmesini isterler, ama etkili olmasını istemezler.
Patriotların komuta merkezi Ramstein
NATO tarafından Türkiye’ye yerleştirilmesine karar verilen Patriot füze savunma sisteminin komuta merkezi ileri sürüldüğü gibi Türkiye’de değil, Almanya’nın Ramstein kentinde olacak. Brüksel’de bir araya gelecek NATO Dışişleri Bakanlarının, Türkiye’nin talebine resmi olarak olumlu yanıt verirken, Patriot savunma sistemi Rheinland-Pfalz Eyaleti’ndeki Ramstein’de bulunan NATO üssünden komuta edilecek. NATO Sözcüsü Oana Lungecu geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamada, düğmeye kimin basacağı yönündeki tartışmalara noktayı koyarak, “Komuta NATO’da olacak” demişti.
MECLİS 14 ARALIK’TA KARAR VERECEK
NATO’nun Patriotların Türkiye gönderilmesine karar vermesinden sonra, Türkiye’ye gidecek Alman askerleri için ise önümüzdeki hafta mecliste oylama yapılacak. 12 Aralık’ta hükümet tarafından ilk sunumu yapılacak Alman askerlerin Patriotlarla birlikte Türkiye’ye gitmesi için oylama 14 Aralık Cuma günü yapılacak.
Hükümet partileri CDU/CSU ve FDP’nin yanı sıra SPD ve Yeşiller’in de oylamada askerlerin gönderilmesinden yana tavır alması bekleniyor. Sol Parti ise Türkiye-Suriye sınırına Patriot gönderilmesine karşı çıkıyor. (YH)
