Temizlik sektöründe 16 Haziran günü başlayan ücret TİS döneminde sendikanın talepleri ve işkolundaki genel durum üzerine Düsseldorf IG BAU Başkanı Dennis Macko ile görüştük.
Temizlik sektöründeki TİS görüşmelerinin durumu ile ilgili bilgi verebilir misiniz?
İlk tur 16 Haziran’da başlıyor. Taleplerimizin büyük bir kısmını açıkladık. Ancak şunu söyleyebilirim. Bu sefer sadece ücret talebiyle yetinmeyeceğiz. Temizlik sektörü patlama yaşıyor. İşverenler geçen yıllarda karlarını beklentilerinin üzerine çıkardılar. Bu nedenle ücret grubu 1 için, yani vasıfsız temizlikçi işçiler için saat ücretinin 80 Cent arttırılmasını istiyoruz. Diğer ücret grupları için de buna uygun ücret artışları istemekteyiz. Doğu ve Batı arasında ücret denkleştirilmesini talep ediyoruz. Ayrıca hizmetin yoğunlaştırılmasını engelleyen bir sözleşme istiyoruz.
Hizmetin yoğunlaştırılması ne anlama geliyor. Bu kavramın ardında hangi problemler yatıyor?
IG BAU olarak şimdiye kadar temizlik sektöründe çalışan emekçilerin ücretlerini önemli ölçüde arttıran TİS’lere imza attık. Ama işverenler ücret masraflarını azaltmak için ellerinden geleni yapıyorlar. Her yıl aynı oyunu oynuyorlar: Ya çalışma süresini kısaltıyorlar ya da temizlenecek alanın metrekaresini arttırıyorlar. Sonuç olarak temizlikçiler elde edilen ücret artışından yararlanamıyorlar. Somut bir örnek vermek gerekirse; geçenlerde bir üyemiz hukuki danışma için sendikamıza geldi. Ustabaşının kendisine sorumlu olduğu 20 odayı iki saat yerine bir buçuk saatte bitirmesi gerektiğini söylediğini anlattı. Ustabaşı, daha fazla zamana ihtiyaç duyarsa bunun sorumlusu kendisi olduğu ve fazla çalıştığı süre için ücret almayacağını söylemişti. İşverenlerin bu yöndeki baskısı giderek artıyor. Temizlik işçilerinin üzerine yoğun bir baskı uygulanıyor. Temizlik işçileri sadece çok çalıştıkları için hasta olmuyorlar, psikolojik rahatsızlıklar da giderek artıyor. Bu girdaba son vermek istiyoruz. İşvereni bu konuda bir sözleşme imzalamaya zorlayacağız. Daha önce bu konuda bazı eylemler yaptık. “Temizliğin Bedeli Var” kampanyamızda bu konuya dikkat çekmiş ve kamuoyunu bilgilendirmiştik.
Temizlik işçilerinin durumu ile ilgili bilgi verebilir misiniz?
Bu alanda çalışanların ezici çoğunluğu ne yazık ki düşük ücretli işlerde istihdam edilmiş durumda ve genel olarak güvencesiz iş koşulları egemen. Çalışanları çok değişik problemleri var. Örneğin kısa süreli sözleşmeler bunlardan biri. Çoğu işçi haftalık çalışma süresi çok düşük olan sözleşmelerle işe alınıyorlar ama tam gün çalıştırılıyorlar. Bazıları ise hayatını sürdürebilmek için ek işler yapmak zorunda. Ama en kötüsü çalışma sürelerinin nasıl dağıtıldığı. İşçilerin hemen hemen hepsi bir gün içinde farklı farklı yerleri temizlemek zorundalar. Günlük çalışma süreleri 3-4 saat olmasına rağmen tüm günleri ölüyor. Sabah işe gidiyorlar, öğleden sonra eve geliyorlar, akşam yeni bir temizlik için yeniden yola çıkıyorlar. Kısacası tam gün işte olmasına rağmen ücretleri öyle değil. Sendikamızın hukuk bürosuna en fazla temizlik işçilerinin başvurması da dikkat çekici; Her ay düzenli olarak büromuza gelip sözleşmelerinde yazılı olan haftalık çalışma süresinden fazla çalıştıklarını ancak ücretlerini alabilmek için ardından koştuklarını söyleyen üyelerimiz var. Bu sektörde çok sayıda göçmenin çalışması da dikkati çekiyor. İşverenler bu durumu çok iyi istismar etmekteler. Fazla çalışılan saatin ücretini ödemiyorlar, önceden bilgi vermeden haftalık çalışma süresini kısaltıyorlar, hastalık halinde ücret ödenmesi kuralına uymuyorlar, vb., vb… Liste oldukça uzun. Bu duruma Ajanda 2010’la çalışma yaşamına getirilen işverenlere her istediklerini yapma özgürlüğü veren liberal düzenlemeler neden oldu. Bu işveren dostu politika sayesinde birbirleriyle rekabet eden çok sayıda işletme kuruldu. İşletmeler yukarıda saydığım yöntemlerle rekabetin yükünü işçilerin sırtına yüklüyorlar.
TİS görüşmelerine gelelim. Sözleşmenin süresi çoktan bitmesine rağmen görüşmelerin başlamama nedeni ne?
İşveren örgütü bizimle aynı masaya oturmaktan kaçınıyor. Bunun ardında sistematik bir tavır yatıyor. Eğer bu yılın sonuna kadar sözleşme imzalayamazsak ücret gruplandırmasında sorunlar yaşayacağız. Şu an toplu sözleşmeyle garanti edilmiş 9.55 Euro’luk asgari ücret geçerli. Eğer bu 1 Ocak 2016’dan itibaren geçerli olmazsa temizlikçiler için de yasal asgari ücret olan 8,50 Euro geçerli olacak. Bu çok kötü bir durum ve engellemek için sesimizi yükseltmemiz gerekiyor.
Sesimizi nasıl yükselteceğiz?
Düsseldorf şehir merkezinde eylemler planladık. Sekreterlerimiz, grev yapılacak güçte olduğumuz işletmeleri belirlediler. Grev de dahil her türlü etkinlikle durumumuzu kamuoyuna duyurmak istiyoruz. GDL grevinde olduğu gibi grevin olumlu sonuç verdiğini gördük. İşverenlerin oyunlarına izin vermeyeceğiz. Temizlik sektöründeki üyelerimizin sayısı giderek artıyor. Yani güçleniyoruz. Düsseldorf ve çevresinde iki grubumuz eylemleri hazırlamakla meşguller. İşverenler yıllardır sırtımızdan karlarını arttırıyorlar, o zaman bize de hak ettiğimiz ücreti vermeleri gerekir. TİS görüşmeleri bizim için sadece yolumuzdaki bir durak. Hedefimiz IG BAU sendikasını temizlikçilerin güçlü bir örgütü haline getirmek. Bu nedenle temizlik alanına yönelik çok sayıda sendika sekreteri görevlendiriyoruz. Sendika olarak şimdiye kadar iyi bir çalışma sergiledik, buna devam edeceğiz.
Temizlik işçileri mücadeleye hazır
Almanya genelinde 600 bin temizlik işçisini kapsayan ücret toplu sözleşme görüşmeleri 16 Haziran günü Leipzig’de başladı. Sendikanın en alt ücret grubu için saat ücretlerine 80 Cent talep ederken diğer ücret grupları için ise %6,4 ücret zammı talep ediyor.
Almanya genelinde onlarca şehirde irili ufaklı eylemler düzenleyen IG BAU sendikası, temizlik işçilerini grevli mücadeleye hazırlıyor. Özellikle havaalanları, otomobil fabrikaları, hastane gibi büyük işletmelerde çalışan temizlik işçilerinin katıldığı eylemlerde temizlik işçileri ücret zammının yanı sıra işin yoğunlaşmasına, süreli iş sözleşmelerine ve yarım günlük işlere karşı da mücadele ettiklerini ortaya koydular.
IG BAU tarafından yapılan açıklamada, işveren kesiminin ücret görüşmelerini ağırdan aldıklarına dikkat çekilirken, “İşverenler toplu sözleşmesiz bir sürece girilmesi için bütün oyunları oynuyorlar. Eğer bu oyunlarını bozamazsak ücretlerde ciddi oranda düşme olacak” görüşünü savundular. Buda halen geçerli olan 9,55 Euro saat ücretinin 8,50’e düşmesi anlamına gelecek.
IG BAU adına görüşmeleri sürdüren Ulrike Laux ilk tur görüşmelerden sonra yaptığı açıklamada, “İşverenler hiçbir teklifte bulunmadılar ve işin yoğunlaştırılmasına karşı bir sözleşme imzalamaya yanaşmıyorlar” dedi. Laux, görüşmelerin ikinci turunun 14 Temmuz günü Frankfurt’ta devam edeceğini söyledi. (YH)
