13 Mart’ta Baden-Württemberg, Rheinland-Pfalz ve Saksonya Anhalt eyaletlerinde yapılan ve yaklaşık 13 milyon seçmenin çağrılı olduğu seçimlerde CDU, SPD ve Sol Parti adeta hezimete uğradı. Aylardır “geliyorum” diyen ve kanıksanan ırkçı AfD ise zaferle çıktı. Irkçı partinin üç eyalette de meclise girmesi, hükümet kurma olasılıklarını da alt üst etti. AfD son seçimlerle birlikte beş eyalette temsil edilmeye başlandı. Önümüzdeki yıl yapılacak Federal Meclis’e girmesine de kesin gözüyle bakılıyor.

13 Mart pazar günü Baden-Württemberg, Rheinland-Pfalz ve Saksonya eyaletlerinde yapılan parlamento seçimlerinin sonuçları beklendiği gibi sarsıcı oldu. Sığınmacılar üzerinde yapılan tartışmaların gölgesinde 13 milyona yakın seçmenin çağrılı olduğu seçimlerde Başbakan Angela Merkel’in partisi CDU oy kaybına uğrarken, sığınmacılara karşı yaptığı ırkçı propagandayla dikkatleri üzerine çeken Almanya için Alternatif (AfD) partisi her üç eyalette de meclise girmeyi başardı. SPD ve Sol Parti de seçimlerin kaybedenleri arasında.

BADEN-WÜRTTEMBERG: YEŞİLLER BİRİNCİ PARTİ

7,7 milyon seçmenin çağrılı olduğu Baden-Württemberg Eyaleti’nde beş yıldır hükümetin büyük ortağı olan Yeşiller Partisi yüzde 24.2’den yüzde 30.3’e çıkardı. Yeşiller’in koalisyon ortağı Sosyal Demokrat Parti (SPD) ise adeta hezimete uğradı. Yeşiller’in oy kazanmasının başlıca nedeni eyalet Başbakanı Winfried Kretschmer’in bütün kesimlere uzlaşma sinyali vermesi. Kretschmer, sığınmacılar konusunda ise partisinden çok CDU seçmenini gözeten bir tutum takındı. Beş yıl önce yüzde 23.1 oy alan SPD’nin oyu bu seçimlerde yüzde 12.7’ye düştü. SPD açısından yaşanan bu rekor düşüşte rengini belli etmeden koalisyon içinde yer almasının neden olduğu belirtiliyor. Başka bir deyişle eyalette geçmişte SPD’nin izlediği politikaları şimdi Yeşiller üstlendiği için hızla bir gerileme sürecine girildi.

İkinci Dünya Savaşı’nın ardından beş yıl önceki seçimlere kadar eyalette yönetimi elinde bulunduran Başbakan Angela Merkel’in partisi Hıristiyan Demokrat Birlik (CDU) de yüzde 12 oy kaybederek, yüzde 27 oy alabildi. Eyalette tarihi düşüşü yaşayan CDU, oylarının önemli bir bölümünü ırkçı AfD’ye kaptırdı. Seçim öncesinde anketlerde eyalette yüzde 10’un üzerinde oy alacağı tahmin edilen AfD, beklentilerin de üzerinde çıkarak, yüzde 15.1 oy aldı. Hür Demokrat Parti (FDP) yüzde 8.3, Sol Parti yüzde 2.9 oy aldı.

Bu sonuçların ardından 143 sandalyeli eyalet parlamentosunda yeniden bir Yeşiller-SPD koalisyonu için yeterli çoğunluk elde edilemedi. Meclise giren dört parti; Yeşiller, CDU, SPD ve FDP ırkçı AfD ile koalisyon yapmayacağını önceden açıklamıştı. Bu durumda eyalette Yeşiller-CDU ya da Yeşiller-SPD-FDP koalisyon hükümetinin kurulması büyük bir olasılık olarak görülüyor. Küçük bir ihtimal de olsa CDU-SPD-FDP koalisyonu ihtimali var.

RHEINLAND-PFALZ: SPD HEZİMETİ KURTARDI

3,1 milyon seçmenin olduğu Rheinland-Pfalz’deki seçimlerden ise SPD açık arayla birinci parti oldu. Daha önce CDU ile başa baş olduğu belirtilen SPD, beş yıl öncesine göre az bir oy artışıyla yüzde 36.2 oy aldı. Beş yıl önce yüzde 35.2 oy alan CDU ise bu seçimlerde yüzde 31.8 oy alabildi. İki kadının başbakanlık yarışında olduğu eyalette son haftalarda kamuoyu tarafından parlatılan CDU’nun başbakan adayı Julia Klöckner istediğini alamadı. SPD’li Malu Dreyer ikinci kez başbakanlık koltuğuna oturma şansını yakaladı.

Eyalette Yeşiller yüzde 5.3, FDP yüzde 6.2, Sol Parti yüzde 2.8 oy alırken ırkçı AfD bu eyalette yüzde 12.6 oy aldı.

Bu sonuçlara göre 101 sandalyeli eyalet parlamentosunda yeniden SPD-Yeşiller koalisyonu kurulması mümkün değil, çünkü sandalye sayıları salt çoğunluk için yeterli değil. Yeşiller eyalette yüzde 10.1 oy kaybıyla ancak yüzde 5.3 oy alabildi. Bu durumda yeniden meclise girmeyi başaran FDP’nin üçüncü ortak olarak hükümete dahil olması büyük bir olasılık olarak görülüyor. Aksi takdirde SPD-CDU büyük koalisyonunu kurulması söz konusu olabilir.

SAKSONYA-ANHALT: AfD KENDİ REKORUNU KIRDI

1.9 milyon seçmenin olduğu Doğu Almanya’daki Saksonya Anhalt Eyaleti’nde ırkçı AfD yüzde 24,2 oy alarak adeta bugüne kadar katıldığı bütün seçimlerde kendi rekor oy oranını elde etti. Bu oy oranıyla eyalette ikinci büyük parti haline gelen AfD ile hiç bir parti koalisyon kurmak istemiyor. CDU yüzde 3 oy kaybıyla yüzde 29.8 oy alırken daha önce bu eyalette ikinci büyük parti olan Sol Parti’nin oy oranı yüzde 23.7’den 16.3’e düştü. En büyük düşüşü ise SPD yaşadı. Beş yıl önce yüzde 21.5 oy alan SPD bu seçimlerde ancak yüzde 10.6 oy alabildi. Yeşiller de yüzde 5,2 ile meclise girmeyi başardı. Bu sonuçlara göre 87 sandalyeli eyalet meclisinde bir önceki CDU-SPD koalisyon hükümeti tek başına salt çoğunluğu elde edecek sayıyı bulamadı. Bu nedenle Yeşiller’in ortaklığa dahil edilmesi bekleniyor.

SPD’DEN SONRA CDU DA KAYBEDİYOR

Her üç eyalette de Başbakan Angela Merkel’in partisi oy kaybına uğradı. Böylece Ajanda 2010 ile birlikte hızla oy kaybetmeye başlayan SPD’den sonra CDU da bu sürece girmiş durumda. Son kamuoyu yoklamalarına göre CDU’nun ülke genelinde yüzde 30 civarında oy alabileceği tahmin ediliyor.

Uzun yıllar “kalesi” durumundaki Baden-Württemberg’de yüzde 12’lik oy kaybıyla tarihinin en düşük oyunu aldı. CDU’nun oylarının önemli bir bölümünün sığınmacılar politikası nedeniyle AfD’ye kaptırdığı ifade ediliyor. Bu nedenle önümüzdeki yıl eylül ayında yapılacak genel seçimlere kadar parti içinde Merkel’e sığınmacı politikasını değiştirmesi yönünde baskı yapılacağı belirtiliyor. Özellikle de Bavyera’daki kardeş partisi CSU’nun bu konuda yoğun bir çaba harcayacağı tahmin ediliyor.

Ülkenin ikinci büyük partisi SPD, Rheinland-Pfalz’deki seçimlerde elde ettiği başarıyla görüntüyü kurtarırken, asıl olarak diğer iki eyalette tarihi hezimete uğramış durumda. Ancak parti yönetimi, bu hezimetin üzerine gitme yerine elde ettiği zaferi öne çıkarmayı tercih ediyor.

Seçim sonuçları aynı zamanda Sol Parti için de bir hezimeti ifade ediyor. Batı Almanya’daki Baden-Württemberg ve Rheinland-Pfalz’da yüzde 5 barajını aşamayan Sol Parti, Saksonya Anhalt Eyaleti’nde ise binlerce seçmenini AfD’ye kaptırdı. Pek çok konuda izlediği politikayı yenilemeye gitmeyen, bu nedenle “durgunluk dönemi” yaşayan Sol Parti, ülkenin içinde bulunduğu sorunlar konusunda toplumu ikna edici çözümler bulamadığı takdirde, oy kaybetmeye devam edecek gibi görünüyor. Bu nedenle, geniş emekçi kesimlerin içinde bulunduğu korku ve endişeyi giderici bir çalışmanın hayata geçirilmesi gerekiyor. Aksi taktirde ırkçıların önünü kesmek zor görünüyor. (YH)

AfD kimden oy alıyor?

2013’te yapılan genel seçimlerden bu yana bir yükseliş içinde olan Almanya için Alternatif (AfD) partisi, öyle görünüyor ki bugüne kadar kısa sürede yükselen sonra da kaybolan partiler gibi olmayacak. Ülkede yaşanan ekonomik ve sosyal sorunları popülist tarzda işleyen ırkçı parti özellikle de milliyetçi – muhafazakar seçmenlerden oy alıyor. Bu çerçevede ilk etapta en çok oy aldıkları parti CDU.

13 Mart’ta üç eyalette yapılan seçimlerden sonra yapılan analizlerde AfD’nin en çok CDU’dan oy aldığı kaydediliyor. AfD’ye verilen oylar üzerinden yapılan değerlendirmelerde, bu partiye en çok oy veren grubun başında bugüne kadar sandık başına giderek oy vermeyenler bulunuyor. Bu nedenle “protesto oyları”nın şimdilik bu partide toplandığı görülüyor.

Ancak bu partinin oy oranın tahmin edilenden de yüksek olmasının arkasında asıl olarak kamuoyunda yoğun şekilde tartışılan “sığınmacı krizi”nin olduğu yönünde geniş bir görüş birliği var. “Sığınmacı krizi”nin olmadığı koşullarda bu kadar oy alamayacağı anket kuruluşları tarafından öne çıkarılan bir diğer önemli nokta.

“Protesto oyları”nın en çok Saksonya – Anhalt Eyaleti’nde bu partiye gittiği belirtiliyor. Yapılan bir ankette bu eyalette AfD’ye oy verenlerin yüzde 47’si “başka partileri uyarmak” için oy vermiş.

“Protesto oyları”nın ardından ikinci büyük grubu CDU’dan giden oylar oluşturuyor. CDU 188 bin’i Baden-Württemberg’de olmak üzere üç eyalette 272 bin seçmenini AfD’ye kaptırdı.

Meslek gruplarına göre yapılan analizlerde bugüne kadar sandık başına gitmeyen işçi ve işsizlerin bir bölümünün bu kez oy verdiği dile getirildi. Özellikle de AfD’nin en çok oy topladığı Saksonya Anhalt’ta sandık başına gitmeyen 100 bin seçmenin bu kez sandığa giderek AfD’ye oy verdiği belirtildi. (YH)