Dünya çapında son dört yıl içerisinde silah satışı artmaya devam etti. Merkezi Stockholm’de bulunan Barış Enstitüsü (SIPRI) tarafından yapılan açıklamaya göre, 2014-2018 yılları arasında dünya genelinde silah satışı önceki dört yıla göre yüzde 7,8 arttı. Silah satışındaki asıl artışın Ortadoğu, Asya ve Okyanusya ülkelerinin önceki yıllara göre daha fazla silah satın almasından kaynaklandığı ifade edildi.
Yapılan açıklamaya göre, dünya genelinde silah satışı on yıl öncesi beş yılık süre dilimine göre (2004-2008) ise yüzde 23 arttı. Bu da dünyanın hızla silahlanmaya devam ettiğini açık olarak gösteriyor.
EN ÇOK SİLAH SATAN ÜLKELER
Dünya genelinde en çok silah satan ülke olarak ABD yine dikkat çekiyor. ABD silah tekelleri dünya genelinde silah pazarının yüzde 36’sını elinde bulunduruyor. En çok silah satan ülke olarak ABD yine en çok savaş çıkaran ülke olma özelliğini taşıyor. ABD 2014-2018 yılları arasında bir önceki beş yıla göre silah satışını yüzde 29 artırdı. En az dünyanın 98 ülkesine silah satan ABD’nin müşterileri arasında en çok dikkat çekenler ise savaş ve gerilimin yüksek olduğu Ortadoğu ülkeleri. ABD’nin silah sattığı ülkelerin yüzde 52’si bu bölgede bulunuyor.
ABD’den sonra en çok silah satan ülke ise Rusya olmaya devam ediyor. Ancak ABD ile Rusya arasındaki fark da her geçen yıl artıyor. Dünya silah pazarının yüzde 21’ini elinde tutun Rusya ile ABD arasındaki fark yüzde 16 olarak gerçekleşti. Bu fark 2009-2013 yılları arasında yüzde 12 idi.
Fransa da silah satışını artıran ülkeler arasında yer alıyor. Son verilere göre Fransa’nın dünya pazarındaki payı yüzde 6,8, Almanya’nın ise yüzde 6,4 olarak gerçekleşti. Çin’in pazardaki payı ise yüzde 2,7. Türkiye de önceki beş beş yıla göre silah satışında yüzde 170 artışla 14’üncü sırada yer aldı.
Raporda Güney Kore ve Türkiye’nin 2014-2018 döneminde 2009-2013’e göre silah ihracatını ciddi bir biçimde arttırdığına dikkat çekildi. Güney Kore’de yüzde 94 artış yaşanırken, Türkiye’nin aynı dönemde silah ihracatını yüzde 170 arttırdığı belirtildi. Her iki ülkenin de silah ihracatını arttırmaya yönelik politikaları benimsediği belirtildi, ancak silah ihracatını arttırmaya yönelik politikaları sürdürmenin uzun vadede güçlükleri bulunduğuna dikkat çekildi.
Raporda Türkiye’nin en fazla silah ihracatı yaptığı ülkenin Birleşik Arap Emirlikleri olduğu belirtildi. Türkiye, 2014-2018 döneminde yaptığı silah ihracatının yüzde 30’unu Birleşik Arap Emirlikleri’ne gerçekleştirirken, bunu yüzde 23 ile Türkmenistan ve yüzde 10 ile Suudi Arabistan takip etti.
EN ÇOK SİLAH ALAN ÜLKELER
Rapora göre en büyük beş silah ithalatçısı ülke ise Suudi Arabistan, Hindistan, Mısır, Avustralya ve Cezayir oldu. Türkiye, 2014-2018 döneminde, 2009-2013 dönemine oranla yüzde 21 daha az silah ithal ederek dünyanın en fazla silah ithal eden 13’üncü ülkesi oldu. Türkiye 2014-2018 döneminde ithal ettiği silahların yüzde 60’ını ABD’den ithal ederken, bunu yüzde 17’i ile İspanya ve yüzde 13 ile İtalya takip etti. Ortadoğu’ya silah transferi 2014-2018 yılları arasında 2009-2013 dönemine göre yüzde 87 artış gösterdi.
ALMANYA’DA SUUDİ ARABİSTAN TARTIŞMASI
Dünya silah pazarında dördüncü olan Almanya’nın en çok silah sattığı ülkeler arasında Suudi Arabistan’ın olması ayrı tartışmalara yol açtı. Gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın İstanbul’da öldürülmesinden sonra Alman hükümeti bir süreliğine Suudi Arabistan’a silah satışını durdurmuştu. Ancak koalisyon içinde bu konuda farklı görüşler mevcut. Hıristiyan Demokratlar bir süre sonra satışın normalleştirilmesini isterken koalisyon ortağı SPD, silah satışının süresiz olarak durdurulmasını istiyor. Çok sayıda SPD milletvekili genel başkan Andrea Nahles’e mektup göndererek konunun koalisyon komisyonunda ele alınmasını talep etti. Konunun önümüzdeki günlerde tartışmaya devam edilecek. (YH)
