Portekiz’de 3 milyona yakın işçi ve emekçi 24 saatliğine genel greve çıktı. Genel grevi, “görülmemiş bir başarı” olarak değerlendiren CGTP ve UGT sendikaları, 11 milyon nüfuslu ülkenin AB ve IMF tarafından işgal edildiğini ve bir sosyal katliam başlattıklarını söylüyorlar.
Portekiz’in iki büyük sendika konfederasyonu 1988 ve 2010 genel grevlerinden sonra 24 Kasım günü üçüncü kez ortak genel grev (“greve geral”) düzenlediler. Kamu ve özel sektörde yer yer yüzde 100 katılımın olduğu genel greve ülke genelinde 3 milyona yakın işçi ve emekçi katıldı. “Bu hükümet sorunlarımızı çözmekten acizdir” sloganının sık sık atıldığı gösteri ve mitinglerde, “sosyal katliama son, borçlar silinsin” talebi ileri sürüldü.
SOSYAL KATLİAM PLANLARI!
Bir yıl önce aynı gün yapılan eylemin ardından sözde sosyalist olan Socrates Hükümeti devrilmiş ve genel seçimler yapılmıştı. Ne var ki seçimler öncesinde AB ve IMF, “hükümete kim gelirse gelsin tasarruf planlarını hayata geçirme sözü vermeliler” dayatmasında bulunmuştu. Socrates Hükümetinin düşmesi parlamentoda tasarruf planlarına destek vermeyen Passos Coelho, 5 Haziran genel seçimlerin ardından çok daha sert bir tasarruf paketi hazırladı.
Yeni pakette kamu çalışanlarının ve emeklilerin izin ve Noel paraları tümden kesildiği gibi ülke genelinde çalışma sürelerinin günlük bir saat uzatılmasıyla ücretler ortalama yüzde 7 düşürüldü, bir takım bayram günleri tatil olmaktan çıkartıldı. Eğitim ve sağlık harcamalarını aşağı çekmek için bu alandaki bütçelerde yüzde 10 kesilmesi, KDV’nin yüzde 23’e çıkartılması, kamu taşımacılığının günün belirli saatleriyle sınırlanması ve öğrenci ve yoksullara uygulanan ucuz tarifenin kaldırılması gibi uygulamalara geçilecek.
Bütün bu saldırılara neden olarak ise IMF ve AB’nin “bütçe açığının yüzde 9,8’den yüzde 5,9’a düşürülmesi şartı” gösteriliyor. Hükümetin bütçe açığını düşürme adına yürürlüğe koyduğu bu uygulamaların ters bir etki yaratacağı şimdiden biliniyor. Nitekim daha önce Socrates Hükümeti tarafından uygulamaya konulan tasarruf paketi ile bütçe açığı kapanmadığı gibi genel olarak ülke ekonomisinin daralmasına yol açmıştı. Bu yıl yüzde 2 dolayında daralması beklenen ülke ekonomisinin 2012 yılında daralmanın yüzde 3 olması bekleniyor. Bu ise devlet gelirlerinin azalacağı ve dolayısıyla bütçe açığı sorunun devam edeceğini gösteriyor. Aynı pakette yer alan 5,3 milyar Euro hacmindeki özelleştirme planları da emekçiler tarafından, kasalara para getirmesinden çok ulusal değerlerin uluslararası sermayeye peşkeş çekilmesi olarak değerlendiriliyor.
BAŞARILI BİR GENEL GREV
Ülkenin en büyük sendika konfederasyonu olan 750 bin üyeli CGTP’nin Başkanı Manuel Carvalho da Silva yaptığı açıklamada, “Portekiz tarihinde ilk kez bu kadar farklı sektörden katılımın olduğu genel grev yapıldı” dedi. Kamu ve özel sektörde genelde yüzde 100 katılım olduğuna dikkat çeken Silva, “Ülkemizin bütün emekçileri, bu eylemleriyle yabancı sermayenin işgali altına geçen ülkelerine sahip çıkacaklarını göstermişler ve hükümetin sömürü ve yoksullaşma saldırılarına dur demişlerdir” diye konuştu.
Parlamento önünde yapılan gösteride yaklaşık 50 bin emekçi önünde konuşan Silva, hükümet planları geri almaya çağırdı ve aksi takdirde bu hükümetin ömrünün de uzun olmayacağını söyledi. Tam da bu noktada iki büyük sendika konfederasyonuna yönelik eleştiriler artıyor. 2010’da yapılan genel grevi tabanın zorlamasıyla ve “aslında bu zor dönemde genel grevin çok işe yarayacağını düşünmüyoruz” diyerek gönülsüz örgütleyen sendika yönetimleri, daha uzun süreli genel greve yanaşmıyorlar.
Özellikle genç işçilerin ve işsizlerin tabanda örgütleri mücadelelerle birleşmemek için çaba harcayan CGTP ve UGT sendikaları, hükümete süre tanıma yanlısı bir tutum içindeler. Yapılan kamuoyu yoklamalarında ise genel grevin hedefine ulaşması için en azından üç gün sürmesi gerekli olduğu fikri emekçiler arasında giderek yaygınlaşıyor.
Önümüzdeki süreçte, tasarruf paketi yürürlüğe konulduğunda bu uygulamalara karşı ülke genelinde kendiliğinde eylemlerin de artması bekleniyor. (YH)
