Türkiye’de 14 Mayıs seçimleri için vatandaşlardan oy alma yarışına giren partiler, açıkladıkları vaatlerle, 27 Nisan’dan itibaren sandık başında gitmeye başlayan yurt dışındaki seçmenleri de etkilemeye çalışmaktan geri durmuyorlar. THY biletlerinin ucuzlatılması genel bir vaat olarak öne çıkarken, dövizle askerliğin kaldırılması özellikle Cumhur ve Millet ittifakının gündeminde değil. AKP, 21 yıldır iktidarda olduğu halde yapmadıklarının bir bölümünü şimdi seçmleri kazandığı takdirde yapacağını vaat ediyor.
Türkiye’de 14 Mayıs’ta yapılacak cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimleri için yurt dışında oy verme işlemi 27 Nisan’da başladı. Konsolosluklarda 9 Mayıs’a, gümrük kapılarında ise 14 Mayıs’a kadar devam edecek oy verme sırasında, özellikle uzun yıllardır yurt dışında göçmen olarak yaşamak zorunda kalanların tercihlerini asıl olarak Türkiye’deki siyasi gelişmeler belirliyor. Buna rağmen partilerin yurt dışındaki seçmenlere neler vaat ettikleri de önemli.
Partiler de yurt dışındaki seçmenlerin oylarını almak için yurt dışındaki geçmenlerin sorunları konusunda bazı vaatler ya da talepler sıraladılar. Sıralanlar arasında en dikkat çekici olansa, hem Cumhur ve hem Millet ittifakının, yurt dışında doğup büyüyen, yaşamaya devam eden Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları için dövizli askerliği kaldırmayı vaat etmemesi. Bedelin düşürülmesi ve uygun şartların yaratılmasından söz ediliyor. Yeşil Sol Parti ise dövizle askerliğin kaldırılmasını talep ediyor.
Bir diğer önemli vaat ise mecliste temsiliyet. Millet İttifakı ve Yeşil Sol, yurt dışının ayrı bir seçim bölgesi yapılmasını ve vekillerin buna göre seçilmesini öneriyor. AKP ise bu talebe yurt dışı vaatlerinde yer vermemiş. Bu konuda sadece, “Yurtdışındaki vatandaşlarımıza ait konu ve taleplerin TBMM’de daha güçlü şekilde temsil edilmesine yönelik çalışma ve düzenlemeler yapacağız” deniliyor. Görüldüğü gibi sadece genel bir niyet beyanı. Somut bir plandan söz edilmiyor.
Yurt dışından getirilen otomobillerin Türkiye’de kullanılma süresinin uzatılması ise hem AKP hem de CHP’nin gündeminde. AKP, “Geçici ithalat kapsamında Türkiye’ye getirilen araçların 730 günlük kalma süresini tamamladıktan sonra tekrar Türkiye’ye getirebilmesi için, yurt dışında en az 185 gün kalma şartını 30 güne düşüreceğiz” vaadinde bulunuyor. CHP ise “Araçların Türkiye’de kalış süresini uzatacağız” diyor. Net bir süre ise vermiyor. Aynı şekilde getirilen telefonların kullanılma süresinin uzatılması da vaatler arasında.
AKP’NİN DİKKAT ÇEKEN VAATLERİ
21 yıldır iktidarda olan AKP, yurt dışındaki seçmenlere yönelik vaatlerini 34 madde halinde sıraladı. AKP tarafından sıralanan vaatlerin başında konsolosluk ve temsilciliklerin sayısının artırılması yer alırken, ardından, “Yurt dışı borçlanması yoluyla emekli olanlara yurt dışında tam zamanlı çalışma hakkı tanıyacağız”, “Yurt dışında yaşadıkları ülkelerde askerlik yapanların ikili anlaşmalar çerçevesinde askerliklerinin Türkiye’de tanınmasınI sağlayacağız” deniliyor.
Borçlanma yoluyla emekli olanlara çalışma yasağı getiren AKP, gelen tepkiler üzerine bunu şimdi kaldırmayı vaat ediyor. Dövizle askerliği kaldırmaya ya da şu anda 104 bin 084,16 TL (Yaklaşık 5 bin euro) olan bedeli düşürme gündeminde yer almıyor. Bu bedel daha önce AKP tarafından 1000 euroya kadar düşürülmüştü. Tek olumlu olan ise çifte vatandaş olanların yaşadıkları ülkelerde yaptığı askerliğinin Türkiye’de tanınması. Dolayısyla bu gerçekleşirse gençler iki kez askerlik yapmak zorunda kalmayacak.
Dikkat çeken bir başka AKP vaadi ise “Yurtdışındaki vatandaşlarımızın tatil dönemlerinde ülkemize THY’le gelip dönebilmelerini sağlamak öncelikli hedeflerimizden biri olacaktır.” Gerçi bunun vaat olarak yazılmasına da gerek yok. Zira iktidarda iken hemen bu yaz ucuz bilet uygulamaya konulabilir.
CHP’NİN VAATLER LİSTESİ
THY’nin pahallı bilet tarifesi CHP’nin de vaatler arasında yer alıyor. Ancak sadece “makul seviyeye çekilecek” deniliyor. Genel bir tanımlama yerine “yüzde 20 ya da yüzde 50 indirimli” gibi somut rakam bildirmesi daha dikkat çekici olabilirdi. CHP’nin vaatleri arasında dövizli askerliğin bedelinin düşürüleceği vaat edilirken burada da bir rakam belirtilmiyor.
Millet İttifakı protokolünde yer alan yurt dışının bir seçim bölgesi haline getirilmesi ve en fazla 15 milletvekili ile temsil edilmesi maddesi, CHP’nin vaatler listesinde yer alıyor. CHP’nin vaatler listesinde en anlamsız olan ise son sırada yer alan “çifte vatandaşlık hakkın kazanılması”. Bu hak Türkiye tarafından AKP’den de önce zaten vatandaşlarına tanınıyordu. Yani, “yasak” asıl olarak yabancı ülkelerle ilgili. Bu nedenle Türkiye cephesinden yapılacak fazla bir şey yok. Nitekim, Almanya hazırladığı yeni yasa ile yasağı kaldırarak bunu mümkün hale getirdi.
CHP’nin vaatler arasında Otomatik Bilgi Paylaşım Anlaşması’ndan doğan mağduriyetlerin giderilebileceği ifade ediliyor. Bu anlaşma, altına imza atan AKP’nin ise gündeminde yok.
YEŞİL SOL PARTİ’NİN VAATLERİ
Yeşil Sol Parti’nin yurt dışında yaşayan seçmenlere yönelik vaatlerinin başında Türkiye’ye siyasi nedenlerle gidemeyenlerin önündeki engellerin kaldırılması yer alıyor.
Dövizle askerliğin kaldırılacağını vaat eden Yeşil Sol Parti, diğer vaatleri de şu şekilde sıraladı: “Yaşadıkları ülkenin vatandaşlığına girmek isteyenlere her türlü kolaylık sağlanmalı; Türk vatandaşlığından çıkış, boşanma vb. işlemler en kısa sürede yapılmalı ve bürokratik eziyet olmaktan çıkarılmalıdır. Değişik gerekçeler öne sürülerek vatandaşlıktan çıkarılanların vatandaşlık hakları, devlet adına kamuoyu önünde özür dilenerek müracaat olmaksızın iade edilmelidir.
Yurtdışında yasayan ve borçlanmayla emekli olanların, yürürlüğe yeni giren yasa ve yönetmelikler nedeniyle karşı karşıya kaldıkları maddi zararlar devlet tarafından karşılanmalı; dövizle emeklilik başvuruları esnasında vatandaşlar konsolosluklar tarafından bütün yönleriyle bilgilendirilmelidir.
Yurtdışında yaşayan ve Türkiye’de mal varlığı olan vatandaşların hem Türkiye’de hem de yaşadığı ülkede vergilendirilmesine yol açan anlaşmalara son verilmelidir.“ (YH)
