Hamas’ın 7 Ekim’de düzenlediği terör saldırısından sonra İsrail’in sivillere yönelik yaptığı katliamlar konusunda AB sessiz kalmaya devam edecek. Dün Brüksel’de başlayan ve bugün sonuçlanması beklenen AB Zirvesi’nde üye ülkeler İsrail’e ateş çağrısı yapma konusunda anlaşamadı. Geçtiğimiz pazartesi günü Dışişleri Bakanları toplantısında üzerinde uzlaşmaya varılmayan metin üzerinde yapılan yoğun girişimlerin ardından İsrail’e sadece “İnsani amaçla savaşa ara vermesi” ve “Yardımların Gazze’deki sivillere ulaşması için koridor açılması” çağrısı yapılabildi.
“Geçici ateşkes” anlamına gelen AB’nin çağrısında, İsrail’in üç haftadır katlettiği yaklaşık 8 bin kadar sivil için açık bir kınama yapılmadı. Ortak metinde asıl olarak Hamas’ın sivillere yönelik yaptığı katliam ve buna bağlı olarak İsrail’in kendisini savunma hakkına sahip olduğu öne çıkarıldı. “Savaşa ara verme” şeklinde ifade edilen kısa süreli ateşkes çağrısı aynı zamanda AB’nin İsrail tarafından başlatılacağı ilan edilen kara harekatı konusunda da sessizliğini korumaya devam edeceği anlamına geliyor. İsrail, AB’nin geçici ateşkes çağrısına cuma günü öğlen saatlerine kadar bir tepki göstermedi.
GEÇİCİ ATEŞKESİ VE İNSANİ YARDIM KORİDORU
Zirve öncesinde Almanya, Avusturya ve Çekya’nın başını çektiği ülkeler ateşkes çağrısı yapılmasına karşı çıkıyordu. İspanya, Belçika ve İrlanda’nın başını çektiği ülkeler derhal ateşkes ilan edilmesini ve sivillere yönelik saldırıların durdurulmasını talep ediyordu.
Gazze’deki sivillere insani yardımın Mısır üzerinden ulaşması için “İnsani yardım koridoru” açılması konusunda anlaşmaya varan AB ülkeleri, yardımların yerine ulaşması için de “insani amaçlı geçici ateşkes” yapma çağrısında ancak uzlaşabildi.
Sivillere insani yardımın ulaşması için bölge ülkeleriyle yakın işbirliği içinde olunacağının yer aldığı sonuç metninde, Gazze’deki sivillere su, tıbbi malzeme, akar-yakıt ve barınma imkanı sağlanması gerektiği yer aldı. Ancak bu yardımların Hamas tarafından suistimal edilmemesi gerektiğinin de altı çizildi.
Uzlaşmanın ardından bir açıklama yapan AB Konseyi Başkanı Charles Michel, “Sivillerin her zaman ve her yerde korunması gerekiyor” dedi. Belçika Başbakanı Alexander De Croo, “Sivillere yardımın ulaşmasını engellemek hiç kimsenin hakkı değil” diyerek karşı çıkan ülkeleri eleştirdi.
Zirveden önce ateşkes çağrısı yapılmasına karşı çıkan Almanya Başbakanı Olaf Scholz, ortada 8 bine yakın öldürülen sivil olduğu halde “İsrail ordusunun uluslararası hukuka uyduğu konusunda bir şüphem yok” dedi. Scholz, çatışmanın bölgeye yayılmaması için AB’nin elinden geleni yapacağını da söyledi.
ABD VE ALMANYA SAVAŞIN DURDURULMASINDAN YANA DEĞİL
AB ülkeleri arasında asgari uzlaşma olan aynı zamanda İsrail’in Gazze’deki savaşa devam etmesini içeriyor. ABD de İsrail’e ateşkes çağrısı yapılmasına karşı. Bu İsrail’in Hamas’a karşı savaşın sürdürülmesi gerektiğiyle gerekçelendiriliyor. Bu nedenle İsrail’e kalıcı bir ateşkes çağrısı yapılmadı. Bunun arkasında asıl olarak Almanya’nın başını çektiği ve bugüne kadar ateşkes çağrısına karşı çıkan ülkeler bulunuyor.
Sonuç metninde ayrıca AB’nin kendisi doğrudan bir “Barış Konferansı” çağrısı yapma yerine bu konuda yapılacak girişimlerin desteklenmesinden söz ediliyor. (YH)
