Almanya’da Federal Hükümet, daha önce koalisyon ortakları tarafından üzerinde anlaşmaya varılan 2025 bütçesini çarşamba günü onayladı. Toplam 480,6 milyar euro olması planlanan bütçede başla işsizler ve emekliler olmak üzere bir çok alanda kısıtlamalar planlanıyor. Askeri harcamalar için ise kesenin ağzı sonuna kadar açıldı.
Maliye Bakanı Christian Lindner (FDP) tarafından “ekonomideki dönüşüm” olarak anlandırılan 2025 bütçe taslağı hemen Federal Meclis’e gönderilmeyecek. Önce borç hilesinin yasal olarak incelenmesi gerekiyor. Yeni bütçe ile 2025’te 43,8 milyar euroluk yeni borçlanma gerçekleştirilecek.
2025 bütçesinde işsizler için yapılan harcamalar bu yıla kıyasla 5,5 milyar euro azaltılacak. Bunun büyük bir kısmı, 4,7 milyar Euro, Vatandaşlık Parası (Bürgergeld) hanesinden tasarruf edilecek. Dolayısıyla işsizler üzerinde büyük bir baskı kurulacak. Uzun mesafedeki işlere gidip gelme dayatılacak. İşsizler için 40.000 Euro’ya kadar olan tasarruf hakkı bir yıl yerine yarım yıl sonra sona eriyor. Buna ek olarak, çalışabilecek durumda olan Bürgergeld alanlar daha sık iş bulma merkezine düzenli ziyaretler yapmak zorunda kalacaklar. Randevularını kaçıranların yardımları üç ay süreyle yüzde 30 oranında kesilecek.
Bu da yetmezmiş gibi, iş bulma merkezlerinin idari masraflarında 2023 yılına kıyasla bir milyar avrodan fazla kesinti yapılacak. Entegrasyon yardımı için yapılan harcamalar da 450 milyon avro azaltılacak. İş bulma kurumu, “iş bulma merkezlerindeki fiili finansman kesintilerinin” binlerce Bürgergeld alıcısının uygun işlere yerleştirilmesini imkansız hale getireceğine dikkat çekildi.
Bütçede özellikle yüksek gelirliler, Lindner’in “soğuk ilerlemeyi azaltmak” için gerekli gördüğü vergi indiriminden yararlanacak. Bunun için on bir milyar avrodan fazla bütçe ayrılmıştır. Bu aynı zamanda emeklilik sigortasına yapılan sübvansiyonların kesilmesiyle mümkün olacak. Bu sübvansiyonların miktarı yasal olarak belirlendiğinden, bunun için 2025 Bütçe Ek Yasası gerekecek. Özellikle de katkı oranlarının yasama döneminin sonuna kadar artırılması gerekmeyeceği için sorun yok.
ASKERİ HARCAMALAR İÇİN KESENİN AĞZI AÇILDI
Taslak bütçe silahlanma bütçesinde biraz daha ileri gidiyor: Gayri safi yurtiçi hasılanın yüzde 2’si olan NATO kotası hem 2025‘te hem de 2028’e kadar ve 2028 dahil olmak üzere önümüzdeki yıllarda aşılacak ve 80 milyar avroya ulaşacak. Önümüzdeki yıl için savunma bütçesi sadece 1,3 milyar avro arttırılacak, ancak milyarlarca dolarlık özel fonlar akmaya devam ediyor.
Borç freninin kurallarını aşmak için Deutsche Bahn ve Autobahn GmbH’ye sadece kredi olarak toplam 8 milyar avroluk sübvansiyon verilecek. Daha önce de belirtildiği üzere Lindner, bunun Karlsruhe’deki Anayasa Mahkemesi tarafından onaylanıp onaylanmayacağını kontrol ettiriyor. Taslağın büyük bir kısmı, ekonomik büyümeye yönelik 49 maddelik bir program aracılığıyla 14,27 milyar avroluk “küresel ek gelir” gibi temennilerden oluşuyor. Sosyal kesintiler FDP’li siyasetçi için önemliydi. Yeşiller’in en büyük planı olan “Temel Çocuk Geliri” kabul edilmedi. Çocuk parası, çocuk yardımı ve çocuk ek yardımı 2025 yılında beşer euro artacak.
Almanya’da bütçe ve bütçe kanunu taslakları Maliye Bakanlığı tarafından hazırlandıktan sonra Federal Hükümet tarafından görüşülüp onaylanıyor. Federal Meclis ve Eyalet Temsilcileri Meclisi tarafından onaylandıktan sonra da yürürlüğe giriyor. (YH)
