Yücel ÖZDEMİR
Köln
Doğu Akdeniz’de bu kez de Almanya ve Türkiye karşı karşıya geldi. Libya’ya kaçak silah sevkiyatını engellemek üzere AB tarafından Libya sahillerinin korunması gerekçesiyle başlatılan “Irini/Barış” misyonu çerçevesinde bölgede bulunan Alman ordusuna ait “Hamburg” savaş gemisinin Türkiye’den yola çıkan “Rosaline A” adlı gemiyi pazar günü durdurması üzerine gerilim yaşandı.
Der Spiegel’in haberine göre, Bingazi sahiline 200 kilometre uzaklıkta Alman askerleri tarafından durdurulan Türk bandralı yük gemisinde arama yapılmak istendi. Kaçak yollardan silah taşımasından şüphelenen gemide yapılmak istenen aramaya Türkiyeli yetkililerin izin vermemesi üzerine Alman askerleri saatler sonra gemiden ayrılmak zorunda kaldı.
Alman askerlerinin rutin kontrol çerçevesinde yapmak istediği aramaya Türkiye tarafı, AB’nin başlattığı misyonun gemileri aramaya yetkisine sahip olmadığı gerekçesiyle karşı çıktı. Bunun üzerine Alman askerleri sabaha doğru arama yapmadan Türk gemisinden ayrıldı. Türk gemisi Libya’nın Misrata kentinde doğru seyrine devam etti.
‘“KAÇAK SİLAH ŞÜPHESİ“
Türkiye’nin aramaya karşı çıkması Almanya ve AB’nin gemide kaçak silah taşındığına dair şüphesini güçlendirdiği yorumları yapılıyor. Alman gemisi daha önce de Libya’ya doğru yola çıkan bir yük gemisini durdurmuş ve sadece savaş uçaklarının kullandığı bir yakıt türünün taşındığını tespit etmişti.
Akdeniz’de daha önce de Fransız ve Türk gemileri karşı karşıya gelmişti. Fransız ordusuna dair geminin Türkiye’den kalkan gemiyi durdurmak istemesi üzerine iki ülke arasında gerilim çıkmıştı. Bunun üzerine Fransa Almanya’yı göreve çağırmıştı. Almanya’nın gönderdiği “Hamburg” isimli savaş gemisinin asıl misyonu kaçak silah nakliyatını engellemek olarak belirlenmişti.
LİBYA KONFERANSI KARARI
19 Ocak 2020’de Berlin’de düzenlenen Libya Konferansı’nda katılımcı ülkeler, bölgede savaş halinde olan taraflara silah ambargosu kararı aldı. AB, BM ve Türkiye tarafından tanınan Trablus merkezli Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti de ambargonun uygulandığı taraflar arasında bulunuyordu.
Türkiye hükümetinin bu ambargoyu ihlal ettiği daha önce pek çok kez dile getirilmişti.
Alman basınında yer alan haberlere göre, “Irini” misyonunu kontrol merkezinde Türkiye’den yola çıkan yük gemisiyle silah taşındığına dair güçlü bulguların olduğu ifade edildi.
Bu durumun Türk-Alman ilişkilerini germesi bekleniyor. Libya ve Akdeniz’deki gelişmeler üzerinden Fransa ile Türkiye ilişkileri önemli ölçüde gerilmişti. Almanya ise bu gerilimde tansiyonu düşüren ülke olmuştu.
Öte yandan yeni gerilimin AB’nin Türkiye konusunda önemli kararlar almasının beklendiği 10-11 Aralık’taki zirve öncesinde gelmesi dikkat çekti. AB dönem başkanı olarak Almanya’nın da Türkiye’ye verdiği kısmi desteği çekmesi durumunda sert yaptırım kararlarının alınması mümkün.
