Elektronik sigara kullanımı Almanya’da da son yıllarda büyük ilgi görüyor ve yaygınlaşıyor. Henüz araştırmalar yetersiz olmasına rağmen, uzmanlar rizikolar konusunda uyarıyorlar.
Aziz Koçyiğit
Gerek ucuzluğu gerekse, normal sigaralardan daha az zararlı olduğu kanısı nedeniyle, kullanımı giderek yaygınlaşan e-sigarayı, uzmanlar da daha etkin eleştirmeye başladılar.
E-sigara, değişik koku ve tadlardaki sıvı karışımını buharlaştıran mini bir alet. Bir e-sigaranın başlıca üç bölümü var. Bunlar, ağızlık ve tütün alkoloiti içeren bir kartuş; atomizasyon odası ve mikroçip; lityum pil ve ışık yayan diyot. E-sigaradan bir nefes çektiğiniz zaman atomizasyon odasındaki mikroçip sayesinde çalışan yüksek frekanslı ultrasonik pompa soğuk duman benzeri buhar oluşturuyor.
Bu buhar, kartuştan geçerken tütün alkaloiti moleküllerini de alarak ciğerlerinize doluyor. Bu sırada pilin ucundaki ışık sigaranın ateşi gibi yanıyor ve sönüyor.
Elektronik sigara aslında sigarayı bırakmak isteyen, ama sigara içmediklerinde ‘nikotin yoksunluğu belirtileri’ gösterenlere yardımcı olmak amacıyla çıkarılmış bir sistem.
E-sigarada kullanılan sıvı karışımında tütün ve teer yok. Duman yerine buhar üretilmesi, e-sigaranın normal sigaraya karşın daha az zararlı olduğu kanısına neden oluyor. Ancak oluşan buharın, gerçekte ne kadar zararlı olduğu, uzun veya kısa vadeli hangi yan etkileri olduğu konusunda henüz sınırlı sayıda araştırma var.
SOLUNUM YOLUNU DARALTIYOR
Akciğer ve solunum yolu uzmanları ise, teneffüs edilen buharın solunum yolu ve akciğere önemli zararları dokunacağına dikkat çekiyorlar. 30 tiryaki üzerinde yapılan bir araştırmada beş dakikalık bir kullanımın ardından, solunum yollarının daraldığının tesbit edildiği açıklandı. Bunun nedeninin ise, içeri çekilen buharın yüzde 90 oranında Propylenglykol maddesi içermesi olduğu bildirildi. Bu madde endüstride, Almancada Frostschutz olarak bilinen buz çözücülerde kullanılanılıyor. Yine Amerikan Kontrol Dairesi FDA tarafından yapılan bir araştırmada, e-sigarada kullanılan bazı sıvılarda, zehirli ve kanser tetikleyici maddelere rastlandığı açıklandı.
E-sigara hakkında henüz birçok soru işareti var. Kullanılan sıvı, sinir zehri ve bağımlılık yapan bir madde olan nikotin barındırıyor. Niktotin içermeyen Aroma ve çikolata karamelden imal edilen sıvılar da var.
Alman Kanser Araştırma Merkezi’nden (DKFZ) Martina Pötschke Langer: “Tüketiciler, bir ürünün sağlık açısından sakıncısı bulunmadığına emin olmalı. E-sigaralarda bu kesinlikle bilinmiyor.” diyor. Pötschke Langer, piyasaya sürülen yeni bir ürünün riziko ve hatalarını araştırmak için geçmişten ders almamız gerekir. Mevcut sigara milyonlarca insanın ölümüne yol açtı. Eğer bu zararları sigaranın ortaya çıktığı yüz yıl önce bilinseydi, o zaman yasaklanırdı diyor. Pötschke Langer e-sigaranın da bağımlılık yapmasına dikkat çekerek, sigara bırakmakta kullanılabileceği düşüncesine karşı çıkıyor.
Diğer taraftan, kimi kullanıcılar sigaranın daha zararlı olduğu, e-sigaranın kokusunun olmaması, izmarit ve kül gibi pislikleri üretmemesi nedeniyle daha iyi olduğunu öne sürüyor ve zararlarının tam olarak bilinmeyen bir şeyi yasaklarken, milyonlarca insanın ölümüne yol açan sigaranın neden yasaklanmadığını sorguluyorlar.
YASAK YAYGINLAŞIYOR
Almanya’da e-sigara konusunda genel bir uygulama yok. Bayern Eyaleti’nde piyasaya sürüldüğü andan itibaren yasaklanırken, Aralık 2011’de Kuzey Ren Vestfalya, bu ayın başından itibaren de Beremen Eyaleti’nde yasaklandı. Ancak diger eyaletlerde serbest olması, böylelikle internet üzerinden kolayca elde ediliyor olması bu yasakları fiilen geçersiz kılıyor.
Kuzey Ren Vestfalya Eyaleti Sağlık Bakanı Barbara Steffens, piyasadaki tüm ürünler, kontrol edilerek serbest bırakılmış ürünler değil diyor. Aynı eyaletin Yeşiller Partisi politikacıları ise, e-sigarada kullanılan, sıvıda bulunan nikotin miktarının bu sıvının ilaç mamulü olarak derecelendirilmesini bu nedenle, ilaç kanuna tabi olması gerektiğini savunuyorlar.
Elektronik sigara, Norveç, Türkiye, İsviçre ve Çin’de yasaklanmış durumda. Danimarka, Kanada ve Avusturya’da ise sınırlamalar var. Avrupa Komisyonu şimdi, e-sigaranın zarar ve sakıncalarını daha net araştırmak istiyor.
