Bernd Müller
Telepolis
Almanya’da son yıllarda yaşanan enflasyon, birçok hanenin cüzdanında büyük bir delik açtı. Alman Merkez Bankası Bundesbank’ın yakın zamanda yaptığı bir araştırmaya göre, nüfusun en yoksul yarısı bundan özellikle olumsuz etkilendi.
Araştırmaya göre, hanelerin en alttaki yüzde 50’sinin fiyat ayarlı net varlıkları 2021 ile 2023 arasında beşte birinden fazla düştü. Medyan, yani ortalama varlıkların değeri de reel olarak yüzde 16 düştü. Nominal olarak ise yüzde 3’lük iyi bir düşüşle 103 bin 200 avroya geriledi.
Her ne kadar bu dönemde tüm hanelerin ortalama serveti yüzde 2.6 artarak 324 bin 800 avroya çıksa da fiyat ayarlaması yapıldığında bu da yüzde 11’e yakın bir düşüşe neden oldu. Dolayısıyla enflasyon tasarrufların önemli bir kısmını tüketti.
Merkez bankası uzmanları bu ülkede servetin zaten çok eşitsiz bir şekilde dağıldığını vurguluyor; Avrupa ile karşılaştırıldığında bile hanelerin en zengin yüzde 10’u, toplam özel servetin yüzde 60’ından fazlasına sahip olmaya devam ediyor. 20 Avrupa ülkesi arasında sadece Avusturya’da dağılım daha da eşitsiz.
Bunun bir nedeni, daha yoksul hanelerin paralarının çoğunu tasarruf ve cari hesap gibi düşük getirili, düşük riskli yatırımlara yatırması. Öte yandan daha zengin insanlar, hisse senetleri ve gayrimenkul gibi daha riskli ama daha kârlı yatırımlara daha fazla güveniyorlar.
En azından Ukrayna’daki savaş nedeniyle 2022’de hızla yükselen enflasyon, geçen yıl tekrar yavaşlayarak yüzde 2.2’ye geriledi. Ekonomistler enflasyonun bu yıl bu seviyede kalmasını ve 2026’da yüzde 2.1’e gerilemesini bekliyor.
ABD gümrük tarifeleri büyümeyi baskılıyor, durgunluk kapıda, durum gerginliğini koruyor. Önde gelen ekonomi araştırmacılarına göre Almanya, ABD Başkanı Donald Trump’ın gümrük vergileri politikası nedeniyle üçüncü yıl üst üste resesyona girme tehlikesiyle karşı karşıya. Yaklaşık 200 milyar avroluk ekonomik zarar bekleniyor.
Katılımcı beş enstitünün ortak tahmininde, cari yıl için yüzde 0.1’lik mini büyüme öngörülüyor. Ancak ABD’nin gümrük vergilerinin, gayrisafi yurt içi hasılayı en az yüzde 0.1 oranında azaltmasının beklendiği belirtiliyor.
“ABD’nin jeopolitik gerginlikleri ve korumacı ticaret politikası, Almanya’daki zaten gergin olan ekonomik durumu daha da kötüleştiriyor” diye açıklıyor RWI-Leibniz Ekonomi Araştırmaları Enstitüsünde Ekonomik Analiz Başkanı Torsten Schmidt.
Uzmanlar 2026 yılı için yüzde 1.3’lük bir toparlanma ve büyüme bekliyor. Ancak bunun 0.3 puanlık kısmı sadece daha fazla çalışma gününden kaynaklanıyor. ABD’nin nisan ayında yaptığı son gümrük vergi artışları ise buna dahil bile değil.
Alman ekonomisi yapısal sorunlarla boğuşuyor
Ancak Alman ekonomisini yavaşlatan tek etken küresel durum değil. Uzmanlar ayrıca yerel yapısal sorunlar da görüyor: Çin’den gelen rekabet baskısı artıyor ve enerji yoğun sektörün kalıcı olarak küçüldüğü görülüyor. Ayrıca yaşlanan bir toplum ve yaygın bürokrasi de baskı yaratıyor.
Ekonomistler, buna karşı koymak için sosyal sistemlerin istikrara kavuşturulmasını, istihdam teşviklerinin artırılmasını ve vasıflı işçilerin göçünün kolaylaştırılması gerektiğini öneriyorlar. Enerji fiyatlarının da düşmesi gerekiyor. Son olarak, “Kapsamlı bürokratikleşmenin ortadan kaldırılmasına” ihtiyaç var.
Gelecekteki federal hükümetin gerekli reformları yapıp yapmayacağı ise henüz belli değil. Mali açıdan, gevşetilen borç kuralları ve 500 milyar dolarlık yatırım paketi sayesinde oldukça fazla hareket alanına sahip olacak. Ancak bunu kullanıp kullanmayacağı henüz belli değil.
Çeviren: Semra Çelik
