Metin ALAN / Lozan
İnşaat sektörüne yönelik ulusal iş sözleşmesi bu yıl sona ererken, inşaat işçileri ve sendikalar, çalışma koşullarını savunmak ve ücret artışı talep etmek için İsviçre’nin Fransızca konuşulan Lozan ve Cenevre kantonları başta olmak üzere Delémont, Fribourg ve La Chaux-de-Fonds kentlerinde sokaklara döküldü
Binlerce inşaat işçisi, çalışma koşullarının kötüleşmesine duydukları öfkeyi ifade etmek üzere pazartesi günü greve gitti. İşverenlerin ceza ve işten çıkarma tehditlerine rağmen sendikalara göre Lozan’da 4 bin, Cenevre’de ise yaklaşık 2 bin işçi iş bırakarak yürüyüş yaptı. Delémont, Fribourg ve La Chaux-de-Fonds’da da gösteriler düzenlendi.
İnşaat sektöründeki bu hareketlenmenin arka planında, yıl sonunda sona erecek olan ulusal iş sözleşmesinin (TİS) yenilenmesi yatıyor. Altı tur süren müzakereye rağmen işçi ve işveren tarafları hâlâ bir anlaşmaya varamadı. Anlaşmaya varılamamasının, sözleşmeye dayalı bir boşluğa yol açacağından endişe duyuluyor.
İnşaat işçileri, patronların çalışma saatlerini yaz aylarında uzun günler ve kış aylarında zorunlu tatillerle aşırı esnek hale getirme niyetine tepki gösteriyor. Unia’nın sendika sekreteri José Sebastiao Cenevre’deki eylemde yaptığı açıklamada “Bu, 50 yıl önceki mevsimlik işçiler dönemine geri dönüş olacaktır” dedi.
İşçiler ayrıca patron örgütü olan İsviçre Müteahhitler Derneği’nin (SSE) mevcut ekonomik koşullara rağmen neden ücretleri artırmayı reddetmesine anlam veremediklerini dile getiriyorlar. Unia Vaud Kantonu Bölge Sekreteri Arnaud Bouverat, patron tarafında, ulusal anlaşmayı yeniden inşa etmek yerine yok etme arzusu olduğunu vurguluyor.
KÖPRÜDE MİTİNG YAPTILAR
Gösteri süresince polislerin yoğun olarak konuşlandırıldığı Cenevre’de greve çıkan işçiler, Mont Blanc köprüsünün ortasında neredeyse bir saat boyunca durdular. Kanton trafiğinin bir kısmı bloke oldu. Burada sendikacılar tarafından peş peşe konuşmalar yapıldı.
Unia’nın Sendika Sekreteri José Sebastiao “SSE, 40 yıllık sosyal kazanımlarımızı geri almak istiyor, işçileri genç ve yaşlı, sınır ötesi işçiler, geçici işçiler vs. olarak bölmeye çalışıyor. Ben böyle bir şey görmedim” dedi.
SIT sendikasından Thierry Horner da işçilere “Bu ülkenin geri kalanı gibi sizin de inşa ettiğiniz bu köprü, dayanışma içinde verdiğiniz tüm mücadelelerin sembolüdür” diye seslendi.
“Pandemi sırasında sağlığınızı ve hayatınızı riske atarak yorulmadan çalıştınız, bu yaz şantiyelerde 37 derecede çalıştınız ve bugün, modernize edilmiş bir toplu sözleşme bahanesiyle ve sipariş defterleri doluyken takvimleri kaldırmak ve esnekleştirmek istiyorlar. Ve işçileri bölmek için liyakate dayalı ücretlendirme getirmek istiyorlar” diyen Thierry Horner, ayrıca inşaat sahalarındaki ölümlerin arttığına, her iki haftada bir ölüm yaşandığına ve her altı işçiden birinin yıl içinde en az bir kaza geçirdiğine dikkat çekti.
Horner, patronların “modern iş sözleşmesi” söylemini eleştirerek “Modernleşme bunun yerine hileli iflaslarla, kayıt dışı çalışmayla mücadele etmek ve güvenliği artırmak anlamına gelmelidir. 1996’dan bu yana çırakların ücretleri artmadı. Halk size ne borçlu olduğunu biliyor, binaları ve yolları inşa edenler sizlersiniz!” diye konuştu.
İŞÇİLERE HALKTAN YOĞUN DESTEK
Cenevre’deki grevci işçiler, işlerini yaparken hayatlarını kaybeden meslektaşları için bir dakikalık saygı duruşunda da bulundu. Lozan’daki yürüyüşte ise işçiler, geçtiğimiz ekim ayında iş makinesinin düşmesi sonucu hayatını kaybeden vinç operatörünün anısına kısa bir mola verdi. Eylemlere halkın ve kitle örgütlerinin de yoğun desteği dikkat çekti. Bugün de farklı kantonlardan gelen işçilerin büyük buluşmasıyla Lozan’da bölgesel bir gösteri daha yapılacak.
PATRONLAR İŞÇİLERİ SUÇLAMAYI SÜRDÜRÜYOR
İsviçre Müteahhitler Derneği ise grevin çalışma barışına saygı gösterme yükümlülüğünü ihlal ettiğini ileri sürüyor.
İsviçre Müteahhitler Derneği Sözcüsü Matthias Engel, SSE’nin ana inşaat sektörü için ulusal sözleşmede öngörülen ulusal tahkim mahkemesine şikâyette bulunma olasılığını inceleyeceğini bildirdi.
