Mercedes’te faaliyet marjı, geride bıraktığımız mali yılda uzmanların tahminleri katladı. Kâr patlamasının ardında uygulamaya konulan tasarruf paketlerinin ve işten atmaların payı büyük. Bunun yanında piyasada yaşanan yarı iletken darboğazını Mercedes lehine kullanmayı bildi. Yarı iletkenler önemli oranda pahalı araçların üretiminde kullanıldı.
Geçen yıl ağır vasıta bölümünü tekelden ayıran, otomobil ve küçük ticari araçları Mercedes çatısı altında yeniden örgütleyen tekel yönetimi, şirket tarihinin en yüksek kârını elde etti. Önceki yıl (2020) 6,8 milyar Euro olan tekelin faiz ve vergi öncesi arındırılmış faaliyet kârı 2021 yılında yüzde 100’den fazla artarak 14 milyar Euro’ya çıktı.
Tekelin 2020 yılında yüzde 5,8 olan ciroya endeksli kâr marjı da yüzde 13’e çıktı. Şirket yakın geçmişinde kâr marjı birkaç kez yüzde 9’un üzerinde gerçekleşmişti. 2019’da tekel şefi olarak göreve getirilen Ola Källenius, hedef olarak “iki, üç yıl içinde kâr marjını yüzde 15 dolayında sabitlemeyi” koydu.
Ayrıca Daimler Trucks’un tekel bünyesinden çıkarılması vesilesiyle piyasaya sürülen hisselerden gelen 9-10 milyar Euro arası bir meblağ daha bunun üzerine eklenecek. Böylece kâr 23-24 milyar Euro dolayında gerçekleşecek. Tekelde geleneksel olarak kârın yüzde 40’ını hissedarlara yönlendiriliyor. Ama bu kez Daimler Trucks’un satışından elde edilen gelirin dağıtılmaması ve önümüzdeki dönem yatırımlarda kullanılmak üzere ayrılması düşünülüyor.
BU KADAR PARA NERDEN GELDİ?
“Ekonominin durum nasıl” diye sorulduğunda, “Korona salgını, enflasyon, yarı iletken ve diğer malzemelerde yaşanan darboğazlar, tedarik zincirinin kırgınlığı, ekonominin her an krize girebileceği” vb. gerekçelerin “toplu yanıt” olarak verildiği bir dönem Mercedes’in nasıl oluyor da bu kadar para kazandığını sormak gerekiyor.
Kısa yanıt şöyle: Mercedes krizi fırsata çevirdi.
Biraz uzun yanıt: personel giderleri 2022 sonuna kadar yıllık 2 milyar Euro düşürmek tasarruf, 2022 sonuna kadar 20 bin çalışana çıkış verme, emekliye ayrılanların yerine yeni işçi almama. Ayrıca yedek parça tedarikinde otomotiv yan sanayi firmalarıyla daha sıkı pazarlık ederek maliyet giderlerini düşürme. Källenius ve tekelin mali CEO’su Harald Wilhelm, 2025 yılına kadar sabit maliyetleri beşte bir oranında düşürmeyi hedefliyorlar. Bunlar “tasarruf programı” kapmasındaki maddelerdi.
Ama Mercedes asıl fırsatı yarı iletkenlerde (“Halbleiter”) yaşanan darboğaz krizinde gördü. Üretimde personel masrafları neredeyse aynı olan ama kâr marjı düşük araçların üretim düşürülecek – kâr marjı yüksek olan araçların üretimine ağırlık verilecekti. Dolayısıyla tekelin elinde az olan yarı iletkenler de bu pahalı araçlara takılacaktı. Bu yönelimden dolayı tekelin araç satışları yüzde 5 dolayında geriledi: 2021 yılında 2,05 milyon adet araç satıydı. Ama satılan araçlar en yüksek kâr marjı olanlardı. Örneğin tekelin en önemli modelleri arasında olan “S-Klasse” satışları yüzde 40 artarak 87 bin adet olarak gerçekleşti. Maybach ve tekelin spor otomobil bölümü AMG satış rekorları kırarken 2,5 tonluk arazi araçları için artık sipariş bile alınamayacak düzeye gelindi. Mercedes tarafından yapılan açıklamada, Avusturya’nın Graz şehrindeki fabrikanın “birkaç yıllığına üretim kapasitesinin üzerinde siparişe sahip olduğu” bildirildi!
Mercedes resmi olarak yıllık bilançosunu 24 Şubat günü yayınlayacak. Yatırımcılar ve borsa uzmanları tekelin 2022 yılında geçen yılın rekorunu kırabileceğini düşünüyorlar. Yukarıdaki bilgilerin basına yansımasıyla Mercedes hisseleri yüzde 3 değerlenerek 71,77 Euro’ya çıktı. (YH)
