Türkiye’de yapılacak “başkanlık referandumu” için geri sayım başladı. YSK tarafından alınan kararda yurt dışı kütüğüne kaydı olanlar uygun gördükleri gümrüklerde ve konsolosluklarda oy kullanabilecekler. Katılımın seçimlere göre yüksek olması bekleniyor.
Türkiye Anayasa değişikliklerinin TBMM’de kabul edilmesinin ardından referandum sürecine girerken, Yüksek Seçim Kurulu da referandumun hazırlıklarına başladı ve yurtdışında yaşayan seçmenlere yönelik önemli bir değişiklik kararı aldı.
Buna göre, yurt dışındaki vatandaşlar farklı bir konsoloslukta kayıtlı olmalarına rağmen, oy verme gününde kendilerine en yakın buldukları veya istedikleri temsilcilikte oy kullanabilecek.
Daha önce Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun’un geçici maddesine göre 31 Aralık 2016 tarihinden sonra yurt dışında yaşayan ve yerleşik adres bilgileri bilinmeyen seçmenler oy kullanamaz duruma düşmüştü. Halen yurt dışında adresi belli olmayan 980 bin seçmen bulunuyor.
Yeni düzenlemeyle yurt dışındaki seçmenlerin, adres bilgileri olmasa bile Türkiye’nin yurt dışındaki temsilciliklerindeki kayıtlı kimlik bilgileriyle oy kullanabileceğine karar verilirken, ilgili madde “Yerleşim yeri adresi yurt dışında olan Türk vatandaşlarının adres kayıtları, yaşadıkları ülkede kullanılan adres verilerine veya o ülke ve bağlı olduğu temsilcilik bilgisine göre tutulur” şeklinde değiştirildi.
YURTDIŞI KÜTÜĞÜNE KAYITLI OLMAK ŞART
Oy kullanmak için yurtdışı seçmen kütüğüne kayıtlı olmak şartı ise devam ediyor. Yurtdışındaki seçmenler bugüne kadar sadece bağlı oldukları temsilciliklerde oy verebiliyordu. 2014’teki Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde yurtdışında seçimlere katılım yüzde 8,3 gibi düşük bir seviyede kalmış, 7 Haziran 2015’deki genel seçimde yüzde 36’ya çıkmıştı.
1 Kasım seçiminde ise yurt dışı seçmen sayısı 2 milyon 899 bin olarak kaydedilirken bunlardan 1 milyon 264 bini, gümrükler de dahil olmak üzere sandıklara giderek oy kullandı ve katılım oranı, yaklaşık yüzde 43,7 olarak gerçekleşmiş oldu.
Yurtdışında en fazla seçmenin yaşadığı Almanya’da kullanılan oy sayısı gümrükler dışında 573 bin 748’i buldu. Yapılan değişiklikle birlikte yurtdışında yaşayıp da adres kaydı yapmayan seçmenlerin de oy kullanmasının önünün açılması sonrasında, referandumda katılım oranının yüzde 50’ye çıkabileceği tahmin ediliyor.
Referandumun konsolosluklarda kurulacak sandıklarda kaç gün boyunca devam edeceği ise belirsiz. Kimi kaynaklara göre yurt dışında ve konsolosluklarda oy kullanma işleminin belirlenecek referandum tarihinden iki hafta önce başlayacağını ileri sürüyor. Belirlenen süre içerisinde hafta içi ve hafta sonu kullanılacak oylar konsolosluklarda muhafaza edilecek.
Referandumun 9 ya da 16 Nisan tarihlerinde yapılması bekleniyor. (YH)
