ZEYNEP ARSLAN / VİYANA
23 Nisan Pazar günü Avustrrya’da yeniden bir ilk yaşandı. Avusturya Komünist Partisi (KPÖ Plus Salzburg) Salzburg eyaletinde son seçimlere yüzde 11.3 fark atarak yüzde 11.7 aldı ve beş vekil ile eyalet meclisine girmeye hak kazandı. 1918 yılında kurulan ve dünyanın kadim komünist partilerinden olan Avusturya Komünist Partisi 1949 yılından beri ilk defa Salzburg eyaletinde beklenenin de üzerinde bir yüzde ile beş vekil sandalyesi aldı.
Avusturya’nın en zengin ve dünyaca ünlü turizm ve kültür eyaleti olan, klasik müziğin efsane ismi Wolfgang Amadeus Mozart’ın doğduğu Salzburg’da diğer eyaletlere oranla işsizlik düşük ve gelir sevisiyesi yüksek. Buna karşın en yüksek konut metrekare ve kira fiyatlarına sahip. 2019’da Avusturya Parlamento seçimlerinden itibaren giderek yoğunlaşan bir tempo ile Salzburg eyaletinde insanların konut sorunlarıyla birebir ilgilenen 34 yaşındaki KPÖ Salzburg Başkanı Kay Michael-Dankl seçmen tarafından beklenenin de ötesinde bir yüzdeyle ödüllendirildi. Michael-Dankl seçim başarısını çalışmalarının doğru yönde olduğunu ve halkın öncelikli sorunlarına tam cevap verdiğinin bir ispatı olduğunu açıkladı. Bu seçim sonucunu herşeyden önce görevini ekibiyle birlikte istikrarlı ve tutarlı biçimde devam ettirmeye yönelik bir güven kredisi olduğunun bilincinde olduğunun da altını çizdi.
Seçimlerin ardından gazetecilerin koalisyon ortaklığına nasıl baktığı yönündeki sorulara, Michael-Dankl öncelikli görevlerinin, seçim çalışmaları süresince işaret ettikleri konularda halkın yararına ilerleme kaydetmek ve kazandıkları beş vekil sandalyesini korumak olduğunu belirtti. Eski Yeşiller Partisi gençlik örgütü lideri olan Michael-Dankl Salzburg eyaletinin sıkı bir muhalefete ve muhalefet partisine ihtiyacı olduğunu ve değişimin güçlü bir muhalefet ile mümkün olabileceğini bir kez daha vurguladı.
GRAZ’DA DA KPÖ BAŞARI ELDE ETMİŞTİ
Michael-Dankl liderliğinde Salzburg Komünist Partisi (KÖP), Steiermark eyaletinin ve Avusturya’nın ikinci büyük şehri Graz belediye başkanı Elke Kahr ve mücadele arkadaşlarının yolundan giderek halkın sorunlarıyla yakından ilgilendi. Kahr yol arkadaşlarıyla birlikte on yılları kapsayan çalışmaları sonucunda 2021 yılında ilk komünist belediye başkanı seçilmiş ve Soğuk Savaş döneminden kalma antikomünizmin güçlü olduğu Avusturya’da büyük yankıya sebep olmuştu. Graz’da saygın, güvenilir, halka yakın ve halktan biri olarak bilinen Elke Kahr, arkadaşlarıyla birlikte gelirlerinin bir kısmını halkın dertlerine derman olmak amaçlı bir yardım fonuna aktarıyor ve bilançoyu yıllık medya ve kamuoyu önünde açıklıyor. Özellikle enflasyonun tarihi bir oranda yüksek olduğu şu günlerde ihtiyaç sahiplerine acil durum yardımları için daha az bürokratik işlemlerden geçilerek imkan sağlanıyor. Buradaki ana fikir, siyasetçilerin hak ettiklerinin çok fazla ötesinde ücret alarak, halktan uzaklaşma ve yabacılaşma yaşadıkları yönünde.
1990lı yıllardan itibaren Graz Komünist Partisi tarafından uygulanan bu yöntem Salzburg’da Kay Michael-Dankl ve arkadaşları tarafından da benimsenerek devam etti. Graz’dan sonra Salzburg eyalet parlamentosunda elde edilen başarı genel toplumda hakim olan önyargı ve fobilerin yıkılabileceği yönünde umut vermeye devam ediyor. Avusturya Komünist Partisi’nde artan genç üye ve seçmen sayısıyla birlikte bir nesil değişimi de dikkat çeken unsurlar arasında.
İlk analizlere göre Salzburg Komünist Partisi bütün diğer partilerden oy aldı. Buna karşın kaybeden tüm diğer partilerin yanında bu seçimlerin diğer galibi olan ırkçı Avusturya Özgürlükçü Partisi (FPÖ) özellikle Sosyal Demokrat Parti (SPÖ) ve Hıristiyan Halkçı Partiden (ÖVP) oy aldı. SPÖ’nün yıllardır artarak büyüyen liderlik sorunu ve parti iç meseleleri seçmenin gözünde ülke genelinde güven ve oy kaybına sebep olmaya devam ediyor. Hayal kırıklığına uğrayan SPÖ’lü seçmenler yine önemli oranda FPÖ’den yana tercihlerini koydular. ÖVP’yi ‘zenginlerin partisi’ olarak okuyan ve özellikle pandemi dönemindeki uygulamalarından hoşnutsuz olan ve komplo teorilerine de yatkın olan seçmen grupları yuvaya geri dönerek, ırkçı partiyi Salzburg’da yüzde 6.9 oranında bir sıçramayla yüzde 25.7 oy oranıyla koalisyon ortağı olmaya aday yaptı. ÖVP üyeleri ise daha önce deneyimledikleri federal yönetimdeki skandallarla dolu koalisyon ortaklığından dolayı, eyalet seçimlerinden ikinci büyük parti olarak çıkan FPÖ ile bir koalisyon ortaklığına sıcak bakmıyor.
Ana akım medya tarafından Salzburg eyalet parlamentosu seçimlerinden aynılaştırılarak ve degrade edilerek, ‘sağ ve sol radikal partiler kazandı’ diye okunurken, seçmenin ırkçı partinin önceki dönem sebep olduğu skandallara rağmen Mart 2023’de Kaernten ve Aşağı Avusturya eyaletinde olduğu gibi Salzburg’da da bu denli bir oy katlamasına gitmesi şaşırtmaya devam ediyor. Öte yandan Salzburg Komünist Partisinin zaferi de SPÖ’nün iç sorunları yüzünden alanı boş bırakması ve merkez partilerden genel bir uzaklaşma olarak okundu.
Bu değerlendirmelere rağmen Salzburg KPÖ lideri Kay Michael-Dankl karizmatik, saygın ve parlak bir siyasetçi olarak yorumlanıyor. Komünist Parti’nin sağlam adımlarla ilerlemesi ve kararlı biçimde sürdürdüğü başarısı SPÖ’nün yeni lider arayışı sürecinde, sosyal değerlerin ve çalışanın yanında olmanın yeniden güçlendirilmesi gerektiğini savunan Andreas Babler’in liderlik mücadelesine de olumlu etki edeceği düşünülüyor. Babler daha önce Avusturya’nın en doğu mülteci kampının bulunduğu Traiskirchen şehrinin belediye başkanı olarak, özellikle 2015 yılından itibaren ırkçılığa karşı ve parti içinde alışılanın dışında cesur tavırlarıyla dikkatleri çekmişti.