Almanya’da yapılan pek çok araştırmalarda, genellikle nedenler irdelenmeden, çoğunluk toplumu içinde uyum sağlamadıkları öne çıkarılarak göçmenlere karşı önyargılar kışkırtılıyor. Uyumun sağlanması yönünde atılan olumlu adımlar ise bu kurumlar tarafından genellikle görmezden geliniyor. Halbuki uyum konusunda pek çok eksiklik bulunmasına rağmen önemli bir mesafenin kat edildiği aşikar.
Alman Göç ve Uyum Vakıfları Bilirkişi Konseyi ise geçtiğimiz günlerde bu yönde atılan olumlu adımları öne çıkaran bir araştırma yaparak sonuçlarını yayınladı. Konsey yaptığı “Uyum Barometresi” adlı araştırmada göç ve uyumu, siyasi arenada üzerinde en çok tartışılan konulardan biri haline gelmesine rağmen eğitim, istihdam piyasası gibi toplumsal açıdan önemli olan alanlarda katılım ve fırsat eşitliği olarak tanımlıyor.
Göç ve Bilirkişi Konseyi’nin yaptığı araştırmaya göre, “Yerli ve göçmen her iki grubun da yüzde 95’ten fazlası, işsizlikle mücadeleyi; eğitim, iş bulma ve yükselme şansının artırılmasını, dil kursları verilmesini, ayrımcılığın engellenmesini ve genel olarak günlük hayatta fırsat eşitliği sağlanmasını uyum açısından önemli olarak görüyor.”
Göç ve Uyum Vakıfları Bilirkişi Konseyi Başkanı Prof. Dr. Klaus Bade, araştırmanın sonucunu, “Bu çerçevede, uyum konusu diğer ülkelerle karşılaştırıldığında Almanya’da bir çok alanda daha başarılı olduğu görülüyor” şeklinde değerlendiriyor. Bade, bazı gruplar ve alanlarda ise istisnaların bulunduğunu belirtiyor.
Bilirkişi Konseyi’nin Ren-Ruhr ve Ren-Main bölgeleri ile Stuttgart kentinde yaptığı araştırma Alman ve aralarında Türk kökenli göçmenlerin de bulunduğu 5 bin 600 kişiyi kapsıyor. Bilirkişi Konseyi Üyesi Prof. Dr. Yasemin Karakaşoğlu, bu araştırmaya göre, göçmenlerin uyum konusunda üzerine düşen sorumluluğu yerine getirmeye hazır olduklarını söylüyor. Karakaşoğlu araştırma sonuçlarını “Hem göçmenler hem de çoğunluk toplumu, uyumu daha çok göçmenlerden bekliyor. Bu bizi epey şaşırttı. Çünkü biz en azından göçmenlerden bu konuda farklı bir fikir beklerdik. Burada şu ortaya çıkıyor; göçmenler de bu sorumluluğu üstlenmeye hazırlar.” şeklinde değerlendiriyor.
EĞİTİM KANAYAN YARA
Uyum konusunda çıkan olumlu tabloya rağmen, özellikle eğitim alanında acilen çözüm bekleyen sorunlar bulunuyor. Prof. Bade, araştırmaya katılanların eğitimde eşitliği savunduğunu, buna rağmen göçmen kökenlilerin sayısının fazla olduğu okullarla ilgili görüşlerinin olumsuz olduğuna dikkat çekerek “Bu kanı var olduğu sürece, yani öğrencilerin heterojen yapısı ile okulun sunabildiği imkânlar birbiriyle bağdaşmadığı sürece, eğitim sistemindeki sosyal bölünmeye karşı etkin bir mücadele yürütülemeyecektir.” diyor.
Bade’ye göre, eğitim sistemindeki sorunlar çözülmediği sürece gençlere meslek eğitimi, istihdam gibi alanlarda da gelecek perspektifi sunulamayacak. Dolayısıyla eğitim alanına yatırımın artırılması gerekiyor.
Bade, siyasetçilerin uyumu, toplumun önemli alanlarına katılım olarak görmesi ve göçmenler hakkında değil, göçmenlerle konuşması gerektiğini vurguluyor.
Berlin merkezli Alman Göç ve Uyum Vakıfları Bilirkişi Konseyi Almanya’nın çeşitli kentlerinde faaliyet gösteren Mercator, Volkswagen, Bertelsmann, Freundenberg, Hertie, Körber, Vodafone ve ZEIT vakıflarının girişimi ile kuruldu. Farklı disiplinlerden gelen uzmanların oluşturduğu Konsey, kamu yararına, bağımsız olarak çalışıyor. Konsey, göç ve uyum konusunda gözlem ve değerlendirmeler yaparak, hükümete tavsiyelerde bulunuyor. (YH)
