Son haftalarda siyasi partiler açısından en fazla tartışılan konu aşırı sağ-faşist Almanya için Alternatif (AfD) partisinin anketlere göre oyunu yüzde 18-20 aralığına kadar yükseltmesi. Buna karşın Sol Parti (Die Linke) ise sürekli güç kaybetmeye devam ediyor.
Değişik kamuoyu araştırma şirketleri tarafından yapılan anketlere göre AfD’nin oyu Almanya genelinde yüzde 18’e, bazılarında ise yüzde 20’ye kadar yükselmiş durumda. Son genel seçimlerde aldığı yaklaşık yüzde 10’luk oyu ikiye katlaması, elbette dikkate değer. Bunun kalıcı bir artış mı yoksa geçici mi olduğu konusunda ise farklı görüşler var. Muhtemelen bir seçim durumunda AfD bu kadar yüksek oy alamayacak. Ancak, yükselişin başlıca nedeni halkın önemli bir bölümünün hükümetteki SPD, Yeşiller, FDP başta olmak üzere sistem partilerine tepkisinden kaynaklanıyor. AfD’ye oy vereceğini ifade edenler de zaten “protesto” niyetiyle oy vereceğini söylüyor.
Hükümet partileri arasında özel konutlara yeni sıcak su pompası tartışması, Ukrayna savaşı nedeniyle Rusya’ya yönelik ambargo tartışmalarıyla birlikte asıl olarak artan enflasyon ve ona bağlı hayat pahalılığı AfD’nin geniş kesimler arasında güç toplamasına neden oluyor. Bu partinin hep kullandığı göçmen ve İslam düşmanlığı da sürekli gündemde tutulduğu için tartışmalar en fazla AfD’nin işine yarıyor.
ARD’de yayınlanan “Deutschland-Trend” anketinde ülke genelindeki oyu yüzde 18 görünen AfD’nin hedefini arttıracağı tahmin ediliyor. Nitekim anket tartışmalarının ortasında AfD Eşbaşkanı Tino Chupalla, kısa bir süre içinde bu oranın yüzde 20’ye çıkacağını ileri sürdü. Dayanak olarak da Doğu Almanya eyaletlerinde oy oranın artmasını gösterdi. “Deutschland-Trend”deki araştırmaya katılanların yüzde 67’si diğer partilere tepki duyduğu için AfD’ye oy vereceğini söylerken, yüzde 32’si polikasından ötürü AfD’ye oy verdiğini ifade ediiyor. Bu da AfD’nin gerçek oyunun yüzde 6-7’lerde olduğunu gösteriyor. Bunun üzerinde aldığı oylar da asıl olarak tepki oyları.
2024 DOĞU ALMANYA İÇİN ÖNEMLİ
AfD’nin yükselişi ve diğer partilerin ona karşı tutumu konusunda 2024 önemli bir yıl olacak. Zira, şu anda AfD’nin açık arayla birinci göründüğü bir çok eyalette parlamento seçimleri yapılacak. Son anketlere göre ırkçı partinin oyu Thüringen ve Saksonya’da yüzde 28, Brandenburg’da yüzde 23. Her üç eyalette de önümüzdeki yıl yapılacak seçimlerde özellikle CDU ve FDP’nin nasıl bir politika izleyeceği de belli olacak. Her iki parti, eyalet düzeyinde AfD ve Sol Parti ile ortaklık kurmayacaklarını ifade ediyor. Ancak AfD ve Sol Parti’nin oy oranının yüzde 50’yi geçtiği Thüringen gibi eyaletlerde hükümet kurmak zorlaşabilir. Nitekim, Thüringen’de halen Sol Parti’li Bodo Ramalow’un liderliğinde Sol Parti-SPD-Yeşiller azınlık hükümeti işbaşında.
Gelişmeler başta Doğu Almanya olmak üzere ülke genelinde aşırı sağ partinin güç kazanmasının başlıca nedeninin yerleşik düzen partilerine karşı bir alternatifin olmamasından kaynaklandığını gösteriyor. Geçmişte Sol Parti’nin açık ara ile birinci olduğu Doğu eyaletlerinde şimdi AfD önde. (YH)
