German Foreign Policy
Alman Hava Kuvvetleri stratejik öneme sahip Arktik bölgesine hızlı bir şekilde konuşlanma pratiği yapıyor.
Alman ordusu şu anda Alman pilotlarını savaş durumunda cephede uçabilmeleri için İzlanda hava sahasında eğitiyor. Perşembe gününe kadar Alman savaş uçakları, Kuzey Kutbu kaynakları ile Atlantik iletişim hatları arasındaki jeostratejik öneme sahip adadan günde birkaç kez havalandı. Berlin bu tatbikatla (“Rapid Viking 2023”) sözde ilk müdahale kabiliyetini sergiliyor. NATO’nun çok uluslu tatbikatlarıyla karşılaştırıldığında, Almanya’nın tatbikatı nispeten küçük ölçekli: Yüzlerce uçakla binlerce hatta on binlerce asker yerine, altı Eurofighter uçağı ile sadece 30 asker katılıyor. Ancak bu durum tatbikatın amacından kaynaklanıyor, az sayıda silah ve askerle mümkün olduğunca çabuk konuşlanmak ve sahada mümkün olan en büyük etkiyi yaratmak; “ilk müdahale ekipleri” bir çatışma durumunda olay yerine ilk ulaşan ve müdahale eden kişilerdir. Ağır teçhizatlı yüz binlerce askerin konuşlandırılması ancak bundan sonra gerçekleşir. Rapid Viking gibi tatbikatlarla Berlin kendisini NATO savaş planlarının ön saflarında konumlandırmakta.
NATO blokunun 2014’ten bu yana artan ve bazen on binlerce askerin katıldığı çok uluslu manevralarıyla karşılaştırıldığında, Almanya’nın Rapid Viking 2023 tatbikatı küçük bir manevra. İki hafta süren tatbikat için Berlin altı Eurofighter, 30 asker ve iki A400M nakliye uçağı ile toplam 25 ton malzemeyi İzlanda’ya gönderdi. Orduya göre amaç “Mümkün olan en düşük personel ve malzeme kaynaklarıyla maksimum operasyonel ayak izi elde etmek.” Almanya böylece ilk müdahale gücü olarak adlandırılan yeteneklerini eğitiyor ve sergiliyor. İlk müdahale ekipleri, bir çatışma durumunda olay yerine ilk ulaşan ve ana kuvvetler gelmeden önce harekete geçen kuvvetlerdir. Askeri bir bağlamda ilk müdahaleyi yapabilmek için kısa müdahale ve dolayısıyla konuşlanma süreleri esastır. Kendi verdikleri bilgilere göre, söz konusu askerler dokuz aylık bir hazırlık süresi ve iki günlük bir toparlanmanın ardından İzlanda’ya doğru yola çıkmaya hazırdı. Manevra komutanı, bir kriz ya da savaş durumunda idari ve bürokratik engellerin çoğunun ortadan kalkacağını ve “tamamen farklı düzenlemelerin” geçerli olacağını belirtiyor: “O zaman yapılacak tek şey uçmaktır.”
Perşembe gününe kadar Alman pilotlar Rapid Viking 2023 kapsamında İzlanda hava sahasında günde birkaç kez eğitim uçuşları gerçekleştirdi. Orduya göre, sivil hava trafiği Alman ordusu için hazır tutulan bölgelerin etrafında yönlendirildi. Ordu, bu manevrayı sadece “stratejik bir mesaj” göndermek için değil, aynı zamanda hava kuvvetleri pilotlarını eğitmek için de kullandığını söylüyor. İzlanda’daki başarılı eğitimden önce, katılımcı pilotların sadece “sınırlı ölçüde savaş kabiliyetine sahip olduklarını” belirtiyor: “Savaşa gidebilecek” olsalar da o zaman “ön tarafta değillerdi.” Rapid Viking’de Alman askerleri “sürünün önünde uçmayı” öğrendi.
Alman hükümeti Arktik Kılavuz İlkelerinde uluslararası iş birliğine ve küresel büyük güç rekabeti zamanlarında çatışmasız bir Arktik’in korunmasına kendini adadı. Ancak bu durum Berlin’i bölgede askeri olarak aktif olmaktan alıkoymuyor. Ordu daha bu yılın mayıs ayında “Arctic Challenge” tatbikatına katıldı. O dönemde Alman Hava Kuvvetleri ve ortakları kuzey İskandinavya üzerinde -bazı durumlarda Rusya sınırından kuş uçuşu 100 kilometreden biraz daha uzakta- hava savaşı eğitimi aldılar. Arctic Challenge gibi tatbikatlarla NATO birlikte çalışabilirliğini genişletiyor: Münferit üye ve ortak devletlerin birlikleri ve silah sistemleri, harekete geçebilen birleşik bir ittifak ordusunda birleştiriliyor. NATO ülkeleri Arctic Challenge 2023’e toplam 150 uçakla katıldılar. Bu sayı, 2021 yılında ve dolayısıyla Ukrayna savaşından önce gerçekleştirilen bir önceki Arctic Challenge tatbikatının neredeyse iki katıydı.
Büyük güçler arasındaki rekabetin yoğunlaşması ve iklim değişikliği Kuzey Kutbu’nu, planlarını uzun zamandır Kuzey Kutbu’ndaki buzların erimesine dayandıran askeri liderlerin ve stratejistlerin odağına yeniden yerleştirdi. Daha bugünden, hâlâ buzla kaplı kaynakları sömürmek için bir yarış ortaya çıkmış durumda. Buna ek olarak, Kuzey Kutbu’ndaki nakliye yollarının kullanılabilir hale gelmesi uluslararası güç dengesini Rusya lehine değiştirebilir. Ancak iklim değişikliği olmasa bile, NATO ülkeleri ile Rusya arasındaki çatışmada GIUK boşluğu olarak adlandırılan alan stratejik askeri öneme sahiptir. GIUK boşluğu Grönland (G), İzlanda (I) ve Birleşik Krallık (UK) arasındaki bölgeyi ifade etmektedir. Rus Kuzey Filosunun Rus Arktik Okyanusu’ndaki ana limanlarından Atlantik’e girmek istemesi halinde geçmek zorunda kalacağı bir tür darboğazdır. Bu deniz alanı kapatılırsa, Atlantik’e erişimi kesilecek ve böylece NATO’nun Kuzey Amerika’dan Avrupa’ya olan iletişim hatları güvence altına alınacak; muhtemelen yüz binlerce asker Atlantik üzerinden Avrupa’daki bir savaş alanına aktarılabilecektir. İzlanda burada kilit bir rol oynamaktadır; ülke aynı zamanda NATO’nun Kuzey Kutbu’na sıçrama tahtası olarak da hizmet vermektedir.
Rapid Viking 2023, “ilk müdahale” kabiliyetlerinin bir göstergesi olarak Berlin için Arktik bölgesinin ötesinde bir öneme sahiptir. Federal Almanya Cumhuriyeti dünyanın diğer bölgelerinde de benzer tatbikatlar düzenlemektedir; son olarak Estonya ve Avustralya’da… NATO ile Rusya ya da Çin arasında açık bir savaş çıkması durumunda Almanya “ilk müdahale” rolüyle savaşa girecek ilk ülkelerden biri olacaktır. Dolayısıyla transatlantik ikmal birlikleri Avrupa’ya ulaşmadan önce bile Rusya ile doğrudan savaş halinde olacaktır.
Çeviren: Semra Çelik
