Geride bıraktığımız iki yılı durgunlukla geçiren Almanya ekonomisi, 2025 yılını da durgunlukla geçirmeye hazırlanıyor. İmalat sanayiye bakıldığında ise ülke ekonomisinin krizin eşiğinde olduğu söylenebilir. Sermayeye yakınlığı ile bilinen IW enstitüsü, 2025’in cüzi bir daralmayla kapanacağını belirtirken, borç freninin kaldırılmasını ve yatırımlar için özel fonun kurulmasını, “orta vadede ülke ekonomisini canlandıracak” diye yorumluyor.
Eski Federal Ekonomi Bakanı Robert Habeck (Yeşiller) yaptığı son basın toplantısında 2025 ekonomik büyüme tahminini yüzde 0,0 olarak açıkladı. Ocak sonunda Federal hükümet büyüme tahminini yüzde 0,3 olarak açıklamıştı. Böylece Almanya’nın 2025 yılını da durgunlukla kapatması bekleniyor.
CÜZİ DARALMA YAŞANMA İHTİMALİ YÜKSEK
Sermayeye yakınlığı ile bilinen Alman Ekonomi Enstitüsü IW, hükümetten daha karamsar. IW tarafından yayınlanan bir raporda, “ABD Başkanı Donald Trump’un tutarsız gümrük politikası bütün dünya piyasalarını olumsuz etkilediği” belirtilirken, “Gümrük politikasındaki bu gidip gelmeler, yatırımcılar ve ihracatçılar için zehir gibidir – Trump’ın tehditleri nihayet gerçeğe dönüşürse, birçok ülkenin ekonomisi önemli ölçüde zayıflayacaktır” deniliyor.
IW bu nedenle, 2025 için Almanya’daki reel gayri safi yurtiçi hasılanın yüzde 0,2 oranında yeniden düşeceğini öngörüyor. Alman siyasetinden gelen sinyallerin sermaye açısından “cesaret verici” olduğu belirtilen raporda, “Örneğin, borç freni ve yatırımlar için özel fon konusunda halihazırda kararlaştırılan değişiklikler yeni hareket alanları yaratıyor, ancak bu değişikliklerin ekonomiyi canlandırması orta vadede mümkün olacak” deniliyor ve şu ekleniyor: “Oysa acil bir büyüme ivmesi gerekiyor. Çünkü koronavirüs pandemisiyle birlikte Almanya ekonomisi uzun yıllardır sürdürdüğü büyüme eğilimine geri dönmedi. Bunun yerine durgunluk hakim oldu.”
SANAYİDEKİ DURUM DAHA DA KÖTÜ
Sanayide ise, küresel ekonomik türbülansın etkisiyle son dönemde eğilim daha da aşağıya doğru yöneldi. Malzeme kıtlığı, maliyet artışları ve tüketicilerin güvensizliğinin etkisinde kalan inşaat sektöründe, brüt katma değer 2024 sonunda 2019 seviyesinin neredeyse %20 altında kaldı.
IW araştırmacılarının “Sürekli değişen küresel siyasi koşullar göz önüne alındığında, her türlü tahmin şu anda sadece bir anlık durumun yansıması olabilir” vurgusun yaptıkları raporda, “Dış ticaret. Jeopolitik çatışmalar, bunların yol açtığı belirsizlik ve artan korumacılık, dünya ekonomisini ve ticaretini olumsuz etkiliyor. Bu durum, ihracata dayalı Alman sanayisini özellikle hissedilir şekilde etkiliyor. Buna ek olarak, enerji, işgücü ve düzenleme maliyetlerindeki artış, yerel ekonominin fiyat rekabet gücünü azaltmıştır. Tüm bu faktörler, bu yılki gelişmeleri de şekillendirmektedir” görüşünü savunuyorlar.
“İnşaat yatırımları 2025 yılında %1,7 oranında tekrar daralacak, ancak bu da 2024 yılına göre daha düz bir düşüş eğilimi olacak” denilen raporda, federal hükümetin ilan ettiği “konut inşaatı hızlandırma” programının da inşaat işkolunda rol oynadığı belirtiliyor ve “bu programın ikinci yarıda olumlu etkileri olabilir” deniliyor. Konut dışı inşaat sektöründe ise 2020’den bu yana ilk kez %0,5’lik bir yatırım artışı bekleniyor. Bunun nedenleri arasında, sektörün demiryolu ağının genişletilmesi gibi büyük altyapı projelerinden yararlanması da yer alıyor.
İŞSİZLİK ARTACAK
“Önemli bir ekonomik büyümenin yaşanmadığı üçüncü yıl, işgücü piyasasında giderek daha belirgin izler bırakıyor” denilen raporda, 2025 yılında istihdam edilenlerin sayısı ortalama 46 milyon ile bir önceki yılın seviyesinin yüzde 0,1 altında kalması bekleniliyor. Aynı zamanda, işsiz sayısı 2024’e göre yaklaşık 170.000 artarak 3 milyona yaklaşacak ve böylece işsizlik oranı yüzde 6,3 ile 2011’den bu yana en yüksek seviyesine ulaşacak.
IW uzmanları işsizliğin özellikle 15-24 yaş grubunda artmasını bekliyorlar. Çünkü şirketler boş pozisyonları genç çalışanlarla doldurmamaya başladı. (YH)