Hans Böckler Vakfı’na bağlı Ekonomik ve Sosyal Bilimler Enstitüsü’nün (WSI) tarafından yapılan bir araştırmaya göre Almanya’da tam gün çalışanların yaklaşık yüzde 19’u yoksulluk içinde yaşıyor. Bu oran Doğu Almanya’da yüzde 29,1, göçmenler arasında ise yüzde 36,9.
WSI uzmanları, çalışmaları için Federal Çalışma Ajansı‘nın (BA) ücret istatistiklerinden elde ettikleri değerlendirdi. Veriler genellikle doğrudan şirketin bordro yazılımından geldikleri için sonuçların çok kesin kabul ediliyor. Buna göre, düşük ücretliler, tam zamanlı çalışmasına rağmen aylık ortalama brüt maaşın üçte ikisinden daha azını alan çalışanlar yoksul olarak kabul ediliyor. Bu miktar 2020’de brüt 2284 avro denk geliyor. Bundan az maaşa sahip olanlar BA tarafından “düşük ücret aralığı” kategorisinde değerlendiriliyor.
DOĞU ALMANYA’DA YÜZDE 10 GERİLEDİ
Araştırmaya göre Almanya genelinde yüzde 19,1 olan tam zamanlı çalışanlar arasındaki yoksulluk oranı Doğu Almanya’daki eyaletlerde ise 10 puan daha yüksek ve yüzde 29,1. 2011’de ise Doğu Almanya’da bu oran yüzde 39,9 olarak tespit edilmişti. 10 yıllık süre zarfında yüzde 10’luk bir azalmanın olduğu dikkat çekiyor.
Araştırmayı yapan Eric Seils ve Helge Emmler, ülkedeki durumu „Düşük ücret aralığının sosyal güvenlik primlerine tabi 10 tam zamanlı çalışandan dördünden fazlası Doğu Almanya‘da“ diyor. Tam zamanlı çalıştıkları halde yoksulluğun en yüksek olduğu Doğu Almanya’ki kentler şunlar:: Erzgebirgskreis (yüzde 43,2), Görlitz (yüzde 42,5), Saale-Orla-Kreis (yüzde 41,2), Batı Pomeranya-Rügen (yüzde 40,8) ve Vogtlandkreis (yüzde 40,2).
Yeni hükümetin asgari ücreti 12 euroya çıkarıması planını “Kesinlikle doğru yönde atılmış bir adım“ olarak değerlendiren her iki uzman, bu konuda asıl belirleyici olanın toplu iş sözleşmeleri olduğunu söylüyor.
Almanya’da Doğu‘da Batı‘ya göre daha yüksek olan sadece düşük ücretli işlerin oranı değildir. Zira Doğu Almanya’daki eyaletlerde daha düşük bir toplu iş pazarlığı söz konusu.
Batı Almanya‘da düşük ücretlilerin oranı 2011’de yüzde 16,9’dan 2020’de yüzde 16,4’e düştü. Ciddi bir değişimin olmadığı görülüyor. Çalışan yoksulların en düşük olduğu kentler ise Batı Almanya’daki Wolfsburg (yüzde 6,4) ve Erlangen (yüzde 8,3).
WSI araştırmacıları, büyük şehirlerde ve metropol alanlarda düşük ücretlilerin oranının kırsal alanlara göre daha düşük olduğunu belirtirken, bunun nedeninin iyi ödeme yapan büyük şirketlerin genellikle büyük şehirlerde olmasını gösterdiler.
Doğu Almanya karşılaştırmasında Berlin öne çıkıyor: Yüzde 19,2 ile düşük ücretlilerin oranı, Doğu Almanya ortalamasından ziyade genel Almanya’ya daha yakın. Aynı zamanda, federal başkent istatistiklerden başka bir nedenden dolayı öne çıkıyor: Kadınların erkeklerden (yüzde 18,8) daha az (yüzde 19,4) düşük maaşla geçinmek zorunda olduğu birkaç belediyeden biri. Bu, Almanya’daki yaklaşık 400 ilçeden sadece altısı için geçerlidir ve altısı da doğu Almanya’da.
KADIN-ERKEK FARKI
Tam zamanlı çalışmasına rağmen yoksul olma olasılığı, yalnızca nerede yaşadığınıza bağlı değil. Cinsiyet de bir rol oynuyor. Almanya’daki tüm tam zamanlı işlerde çalışan kadınların yüzde 25,4’ü düşük ücretliyken, bu oran erkeklerde yüzde 15,4. Bu cinsiyet adaletsizliğinin daha da çarpıcı olduğu kentlerin başında Heilbronn geliyor. Baden-Württemberg’de bulunan kentte erkekler için bu oran yüzde 8,1, kadınlar için yüzde 24,1.
GÖÇMENLERİN YÜZDE 36,9’U DÜŞÜK GELİRLİ İŞLERDE ÇALIŞIYOR
Göçmen kökenliler arasında da tam gün çalışmaya rağmen yoksulluk ortalanın çok üzerinde. Alman pasaportu olmayan yabancılar arasında tam zamanlı çalışanlar arasında düşük ücretlilerin oranı yüzde 36,9. Bunda yabancıların en fazla çalıştığı sektörlerdeki çalışma koşullarınında payı büyük. Verilere göre düşük ücretli işlerin en fazla yaygın olduğu sektörlerin başında gastronomi gliyor. Bu alanda çalışanların yüzde 68,9 düşük ücretli. Göçmenlerin az çalıştığı kamu sektöründe ise tam gün çalışanlar arasında düşük ücretli çalışanların oranı sadece yüzde 2,5. (Köln/YH)
