Ekofeminist antikapitalist aktivist yazar Maria Mies 15 Mayıs’ı 16 Mayıs’a bağlayan gece 92 yaşında hayatını kaybetti. Mies, Eifel’de küçük bir köy olan Auel’de on iki çocuklu bir çiftçi ailesinde büyüdü. Basit kırsal yaşam onun üzerinde kalıcı bir etki bıraktı.
Maria Mies önce Almanya’da öğretmenlik yaptı, 1962’den itibaren beş yıl boyunca Hindistan’da yaşadı ve çalıştı, burada bir eko-feminist oldu. 1968’de geri döndü ve sol hareketlerin kadınlara daha fazla önem vermesi gerektiğini, devletin kadınlara yönelik sistematik şiddeti inkâr ettiğini hemen fark etti. Mies sosyal bilimler okudu ve 1980 yılında „Indian Women and Patriarchy“ (Hintli Kadınlar ve Ataerkillik) adlı kitabını yayınladı. Hint toplumuna ayna tutarak kendi toplumundaki ataerkilliğin farkına vardı. Almanya’da tarihi kadıncıl bir şekilde yorumlayan ikinci kadın hareketinin kurucularından biri oldu. Mies, „Patriarchy and Capital“ (Ataerkillik ve Sermaye) adlı kitabında „Eğer bir şeylerin nasıl bu hale geldiğini bilmezsek, onları nasıl değiştireceğimizi de bilemeyiz“ diye yazmıştır.
Öğrencileriyle birlikte Köln’de kadınlara yönelik şiddeti ampirik olarak araştırdı ve onlarla birlikte ilk özerk kadın sığınma evini açtı. Bilimin önyargılı olması ve durumu anlamak için onu değiştirmek gerekiyordu. Analizlerinin çıkış noktası, feminist hareketin kendisini sınıf sorunundan, sömürücü uluslararası işbölümünden ve emperyalizmden ayrı olarak anlayamayacağıdır. Bu nedenle, tüm kapitalist patriyarkaya karşı yaşam karşıtı bir sistem olarak mücadele edilmelidir. Maria Mies, kapitalizmi hedef almayan, kapitalizm içinde eşitlik talepleriyle yetinen kadın hareketlerini eleştirerek bu taleplerin işçi, emekçi kadınları göz ardı ettiğini öne çıkardı.
Uzun yıllardan beri hasta olmasına rağmen sokak eylemleri, toplantılara katılım ve mücadele çağrıları içeren yazılarını sürdüren Mies en son İranlı kadınların eylemlerinde yer almıştı. Kitapları Türkçeye de çevrilen Maria Mies, özgür, sömürüsüz, adil ve barışçıl bir toplumun kurulması için her zaman derinlikli analiz, eleştiri ve ilham verici görüşleriyle yaşayacak, kadın mücadelesinde anılacaktır. (YH)
Maria Mies, arkadaşımız Semra Çelik ile birlikte. (Köln)
