Hazırlayan: Elif GÖRGÜ
Dünya işçileri ve emekçi halkları 1 Mayıs’ı silah şirketlerinin kâr rekorları kırdığı, Ukrayna’dan Filistin’e savaş ve katliamların genişlediği, İran-İsrail geriliminin doğrudan savaşa dönüşme eğiliminin yükseldiği, ABD ile Çin arasında rekabetin hızlandığı bir dönemde karşılamaya hazırlanıyor. Savaşlar sömürünün gerekçesi oluyor, işçi hareketleri bölünüyor, şirket kasaları dolarken işçilerin payına toplu mezarlar ya da sefalet düşüyor.
Mücadeleci emek örgütleri ve siyasi partiler ise dünyanın dört bir yanındaki 1 Mayıs gösterilerinde hem sömürü düzenine hem de bu düzeni kanla besleyen savaş politikalarına karşı sokağa çıkacak. Bir yandan ücret artışı ve kamu hizmeti talep ederken diğer yandan savaşlara ve Filistin halkına yönelik katliama hayır diyecek.
İşte bazı Avrupa ülkelerinden derlediğimiz 1 Mayıs hazırlıkları…
ALMANYA: TİS TALEPLERİYLE 1 MAYIS’A
Almanya’da bu yıl 1 Mayıs milyonlarca işçinin toplu iş sözleşmesi (TİS) için görüşmelerin devam ettiği bir süreçte yapılıyor.
Alman Sendikalar Birliği DGB bu yıl 1 Mayıs’a “Daha fazla ücret, daha fazla zaman, daha fazla güvence” sloganıyla çağrı yaptı. DGB’nin yaptığı açıklamaya göre ülke genelinde küçük salon toplantılarından dev gösteri ve mitinglere kadar 250’ye yakın bölgede 1 Mayıs kutlamaları yapılması bekleniyor.
Almanya’nın kamu emekçileri sendikası ver.di’nin bölgesel yöneticilerinden Serdar Derventli’nin gazetemize verdiği bilgiler ise şöyle: “DGB ve çatı örgütüne üye sendikalar bu yıl, Toplu Sözleşme Yasasının 75. Yıl dönümünü de 1 Mayıs alanlarında kutlamak istiyorlar. Oysa yasayla bağlantılı olarak kutlanacak çok fazla bir şey yok. Almanya genelinde çalışanların sadece yüzde 51’i ve işletmelerin ise yüzde 24’ü toplu sözleşme kapsamında. Özellikle iki Almanya’nın birleştirilmesinden sonra geçen süreçte TİS kapsamında çalışanların sayısı hızla azaldı. Toplam 5 milyon işçi ve emekçiyi kapsayan müzakerelerde işverenler ülkenin ikinci büyük sendikasını oyalamayı sürdürüyorlar. Defalarca yapılan uyarı grevlerine rağmen çatı örgütü DGB bir kez olsun dayanışma eylemi çağrısı yapmadı.
Milyonlarca işçi ve emekçinin reel ücretleri 2016 yılı düzeyinde seyrediyor. Son 8 yıldır reel ücretler düşmesine karşın, sendikalar bu durumu değiştirmek için ciddi bir adım atmıyorlar.
Diğer yanda bütün iş kollarında iş stresi giderek artıyor. Değişik sağlık sigortası kurumlarının yayımladıkları araştırma sonuçlarına göre geniş işçi kesimleri arasında psikolojik rahatsızlıkların arttığı gibi ilaç kullanımının da yükseldiği görülüyor.
Bu arada demir çelik, otomotiv ve kimya sanayilerinde on binlerce işçinin işten atılacağı açıklandı. Bu saldırılara karşı mücadele etmek yerine sendikalar, ‘üretim merkezinin geleceği için’ milyarlık sübvansiyon talep ediyorlar.”
İTALYA: SINIF MÜCADELESİNDE TOPARLANMA EĞİLİMİ
İtalya’da Roma, Napoli, Milano, Venedik gibi birçok kent meydanı hem sendikaların hem de siyasi örgütlerin düzenleyeceği 1 Mayıs gösterileriyle dolacak. Geleneksel sendika konfederasyonları ise “Barış Avrupası” için müzik konserleri düzenleyecek.
İtalyan işçilerinin bu 1 Mayıs’ta öne çıkan talepleri ise ücretlerin artması, daha az çalışma saati, iş güvencesi, kamu hizmetlerinin (sağlık, okul, ulaşım) korunması, daha iyi çalışma koşulları, savaşın durdurulması ve Filistin halkıyla dayanışma olacak.
İtalya Komünist Platformdan aldığımız bilgiye göre “Bu 1 Mayıs, sınıf mücadelesinin kademeli olarak toparlanma eğilimine tanıklık edecek. Bu eğilim, grevlere bağlılığın ve sokak gösterilerine katılımın artmasıyla, sendika üyesi olmayan işçilerin daha fazla katılımıyla kendini gösteriyor. İşçi sınıfı, daha ağır çalışma ve yaşam koşulları ve daha sert burjuvazi saldırılarıyla karşı karşıya kalacağı yeni bir döneme giriyor. Bu koşullar altında, işçi sınıfının emperyalizme ve kapitalizme karşı, yeni ve daha iyi bir toplum için hayati ve acil ihtiyaçlarına dayanan, sendikalarda geniş bir sınıf muhalefetinin yanı sıra aşağıdan en geniş eylem birliğine ihtiyaç var.”
İtalya’nın mücadeleci sendikalarından Union Sindicale di Base (USB) ise 1 Mayıs’ı Floransa kentinde, 16 Şubat’ta 5 inşaat işçisinin öldüğü iş cinayetinin gerçekleştiği inşaat alanına yakın bir bölgede, “İş cinayetleri yeter, katliamı durduralım” sloganıyla karşılayacak.
İNGİLTERE: 1 MAYIS’TA İŞÇİLERE İZİN YOK
İngiltere’de işçi ve emekçiler, 1 Mayıs’ı hayat pahalılığı ve ücret düşüklüğüne karşı verdikleri mücadele ile karşılayacak. Son bir yıl içinde gerçekleştirilen grevlerde daha çok ücret düşüklüğüne karşı talepler dikkat çekerken, Rishi Sunak iktidarının yabancı düşmanlığı da öne çıktı.
Gazetemiz İngiltere Temsilcisi Arif Bektaş’ın verdiği bilgilere göre, 1 Mayıs’ın resmi tatil olmadığı İngiltere’de başta Londra olmak üzere, özellikle kuzey şehirlerinde gösteri ve toplantılar olacak. Londra’daki 1 Mayıs yürüyüşüne son yıllarda olduğu gibi göçmen işçilerin yoğun katılımı bekleniyor.
Birçok sendika 1 Mayıs’a çağrı yapmış olmalarına rağmen üyelerinin çalışma günü nedeniyle kitlesel katılması beklenmiyor. Öte yandan İskoçya’nın Kuzey İrlanda’nın birçok kentinde 1 Mayıs yürüyüşleri 4 ve 5 Mayıs günlerinde olacak.
İSVEÇ: AB’YE, KAPİTALİZME VE SAVAŞA KARŞI
Avrupa’nın bir önemli gündemi de haziran ayında gerçekleşecek Avrupa Parlamentosu seçimleri. Bu nedenle bazı ülkelerdeki 1 Mayıs gösterilerinde AP seçimleri de öne çıkacak. Bunlardan biri İsveç. İsveç Komünist Partisi Lideri Andreas Sörensen de 1 Mayıs kutlamalarının seçim kampanyası ile birleştiğini söyledi. Komünist Parti Stockholm, Göteborg ve Malmö’de “AB’ye, savaşa ve kapitalizme karşı” sloganıyla üç 1 Mayıs gösterisi gerçekleştirecek. Sörensen 1 Mayıs çalışmalarında, “Filistin ile dayanışmanın ve emperyalist sistem içindeki keskinleşen gerilimleri vurgulamanın yanı sıra, fiyat artışları, reel ücretlerin düşmesi ve enflasyon yükü ile ilgili olarak emekçi halkın içinde bulunduğu kötü durumu vurguladıklarını” söyledi.
İSPANYA: KAMU HİZMETLERİ SAVUNULACAK!
İspanya’da gerçekleşen başlıca eylemler sağlık, eğitim, emeklilik gibi kamu hizmetleri ve temel hakların savunulmasına yönelik olacak. İspanya Komünist Partisi (Marksist Leninist) Yöneticilerinden Carlos Hermida’nın verdiği bilgiye göre bu yıl kitleler arasında yaygınlaşan slogan “Kim yönetirse yönetsin kamu savunulacak” sloganı. Ülkede halihazırda Acerinox metal işçilerinin hak mücadelesi devam ederken, iki büyük sendikal merkez, CCOO ve UGT “Çalışma saatleri azaltılsın, ücretler iyileştirilsin” sloganıyla İspanya’nın farklı bölgelerinde 1 Mayıs için 70’ten fazla gösteri çağrısı yaptı. Bu yıl işçi taleplerinin yanı sıra konut fiyatları ve haziran ayında yapılacak Avrupa Parlamentosu seçimleri gibi konular da 1 Mayıs gösterilerine dahil edildi.
YUNANİSTAN: YA ONLARIN KÂRLARI YA BİZİM HAYATLARIMIZ!
Yunanistan’da sağcı Kriyakos Miçotakis hükümeti ve sermaye sözcüleri tarafından 2010 yılında yaşanan krizden çıkıldığı, bütçenin fazlalık verdiği, AB ve Avrupa Merkez Bankası ve IMF’den oluşan kontrolün kalktığı, kalkınma oranının beklentileri aştığı propagandası öne çıkıyor. Yunanistan Muhabirimiz Seyit Aldoğan’ın verdiği bilgilere göre işçi ve emekçilere yönelik hak gaspları, ağır vergiler, düşük ücret, çalışma yasalarında ve sosyal güvenlikte yapılan değişiklikler, eğitim ve sağlık haklarının işçi ve emekçilerin ulaşamayacağı duruma getirilmesi gibi sorunlar bu yıl yapılacak 1 Mayıs etkinliklerinin temel taleplerini oluşturuyor.
1 Mayıs her yıl olduğu gibi bu yıl da başta başkent Atina olmak üzere bütün şehir ve ilçelerde kutlanacak. Mitinglerde öne çıkacak olan sloganlar ise şöyle: Ya onların kârları ya bizim hayatlarımız!/Haftada 5 gün, günde 7 saat çalışma/Ücretlerin yükseltilmesi/İş ve çalışma güvenliği/Pahalılığa karşı önlem/Emperyalist plan, çatışma ve savaşlara destek yok/Filistin halkıyla dayanışma.
FRANSA: PATRONLARINA HIRSLARINA, HÜKÜMETLERİN ŞİDDETİNE KARŞI 1 MAYIS!
Fransa’da Emmanuel Macron Hükümeti bir yandan Ukrayna Savaşı’nı Avrupa’ya yayacak politik girişimlerde bulunurken bir yandan da emeklilik ve iş yasalarında yaptığı değişikliklerle Fransa işçi sınıfına yönelik savaş cephesini de büyütüyor. İşçi ve öğrenci örgütlerinin (CGT, FSU, Solidaires, UNEF, Union Etudiante, FAGE, USL, MNL) bu yılki 1 Mayıs mitingleri için yayımladığı ortak bildiride ise “Ne hissedarlar ne gericiler, işçiler için 1 Mayıs!” sloganı öne çıkıyor.
Strasburg Muhabirimiz Kıvanç Demir’in aktardığına göre “1 Mayıs, başta Ukrayna ve Filistin’de olmak üzere son derece ölümcül savaşların yaşandığı bir ortamda kutlanacaktır. Örgütlerimiz, saldırganların koşullarıyla değil, uluslararası hukuk çerçevesinde adil ve kalıcı bir barışa olan bağlılıklarını bir kez daha teyit etmektedir” denilen bildiride Fransa’da ise işçilerin yeni bir kemer sıkma planının tehdidi altında olduğuna ve öğrenciler arasında güvencesizlik ve yoksulluğun yayıldığına dikkat çekilerek ‘Asgari ücretten kurtulmak’ isteyen hükümetin ‘en zenginlere hizmet’ politikasını sürdürdüğü vurgulanıyor. Bildiri şöyle devam ediyor: “Rekor kârların elde edildiği bir dönemde, bize dayatılan bu tehlikeli tercihlerden uzaklaşmamız gerekiyor. Sosyal ve halkçı bir Avrupa için: Ne finans sektörüne ne de işçilerin en büyük düşmanı olan aşırı sağın zehrine bağımlılık! Örgütlerimiz işçileri, gençleri, öğrencileri ve emeklileri kemer sıkma politikalarına karşı, iş istihdamı, ücretler, kamu hizmetleri, sosyal koruma, özgürlükler, dünyada adil ve kalıcı barış için 1 Mayıs’ta tüm Fransa’da gösteri yapmaya çağırmaktadır.”
Öte yandan ülkenin en büyük sendikal örgütü Genel Emek Konfederasyonu da “Patronların hırslarına ve hükümetlerin şiddetine karşı” 1 Mayıs alanına çağrı yaptı.
İSVİÇRE: PRİMLER DÜŞÜRÜLSÜN, ÜCRETLER ARTIRILSIN!
İsviçre’nin de dört bir yanında işçiler ve emekçiler; sendikalar, dernekler ve sol partileri bir araya getiren ortak talepleri ile alanlarda olacak. İsviçre muhabirlerimizden Metin Alan’ın verdiği bilgiye göre, bu yılki 1 Mayıs’ın sloganı “Primler düşürülsün, ücretler arttırılsın!” olarak belirlendi.
İsviçre Sendikalar Birliği (USS/SGB) 1 Mayıs kutlamalarında sağlık sigortası primlerinin azaltılmasına odaklanacak ve primlerin maaşların yüzde 10’u ile sınırlandırılması talebini yükseltecek. Sendikanın bir diğer talebi de reel ücretlerdeki düşüşün telafi edilmesi. Kiralar, sağlık sigortası primleri ve hayat pahalılığı artarken, ücretlerin reel olarak düşmesine karşı duyulan öfkenin 1 Mayıs alanlarına yansıması bekleniyor. Başta büyük kentler olmak üzere İsviçre’nin birçok bölgesinde 1 Mayıs etkinlikleri düzenleniyor.
Cenevre kentinde 1 Mayıs, Cenevre Sendikal Eylem Topluluğu (CGAS) tarafından düzenlenecek yürüyüş, eylem ve etkinliklerle kutlanacak. CGAS federal düzeyde saldırı altında olan asgari ücretleri savunacak. Kanton oylamaları öncesinde, yeterli sayıda kreş personeli talep edecek ve kanton düzeyinde yabancıların siyasi haklarının genişletilmesi girişimine destek isteyecek. Yasal asgari ücret, kreşlerde çalışma koşulları, yabancılara oy hakkı ve Filistin ile dayanışma talepleri öne çıkacak. Ayrıca, “İsrail devleti tarafından dayatılan apartheid rejimini durdurun” diyerek Gazze’de derhal ateşkes sağlanması ve kuşatmanın kaldırılması çağrısında bulunacak.
