Almanya’da yeni hükümetin kadın istihdamına yönelik vaatlerinden biri de kayıtdışı çalışmanın değişik teşvik önlemleriyle kayıtlı hale getirilmesi. Federal Çalışma Bakanı Hubertus Heil, ailelere verilecek teşviklerle kayıtlı temizlikçi çalıştırmanın cazip hale getirileceğini umuyor. Bu yolla 1,5 milyon kayıtdışı iş normal işe dönüştürülecek.
Almanya’da ev temizliğinde çalışan kadınların yüzde 75’i kayıtdışı çalışıyor. Ev sahibinin belirlediği düzensiz çalışma saatleri, keyfi ücret, çoğu zaman kötü temizlik malzemeleri ve sigortasız kötü çalışma koşullarının biçimlendirdiği bu türden işlerin tercih edilmesinin tek nedeni vergi ödememeleri. Federal Çalışma Bakanlığı, işsizlik oranını azaltacağı ve vergileri artıracağı için kayıtdışı çalışmaya karşı mücadele edileceğini açıkladı. Sendikalar tarafından da desteklenen bu girişim en fazla özel evlerde temizlik yapan kadınların işine yarayacak.
AİLELERE MALİ DESTEK
Almanya’da kayıtdışı ev işlerinin karanlık alanıyla ilgili farklı tahminler var. Ancak herkes, evle ilgili hizmetler sunanların ezici çoğunluğunun kadın ve bunların dörtte üçünden fazlasının kayıtdışı olduğunu varsayıyor.
Federal Çalışma Bakanı Hubertus Heil (SPD), 1,5 milyon kayıtdışı ev işçinin kayıtlı hale getirilmesini planlıyor. Bunu sağlamak için 2023’ten itibaren ev işçilerini kayıtlı çalıştıran ailelere masrafların yüzde 40’ı oranında (2 bin euroya kadar) destek verilecek.
Sol Parti Eşbaşkanı Susanne Hennig-Wellsow, kayıtdışı çalışmayı azaltma hedefinin doğru ancak araçların yetersiz olduğuna dikkat çekerek, “Sorun aileleri değil çalışanları korumak olmalı. Yüksek gelirli olmasına rağmen çalışanlarına çok düşük ücretler ve kötü çalışma koşulları sunan çok sayıda aile var. Bu aileler için masrafın yüzde 40’ının üstlenilmesi sorunu çözmeyecek” dedi.
Kayıtdışı çalıştıranların kim olduğu konusunda resmi istatistikler yok. Ancak çalıştıranla çalışan arasında iki tarafın da görüş birliği içinde olduğu bir anlaşma var. Aileler bu türden çalışmayı sanki çalıştırdıklarına iyilik yaparmış gibi yansıtıyorlar. Temizlikçi kadınları olan aileler genelde evin kadınının tam gün çalıştığı aileler. Kadın hakları savunucuları, orta tabaka kadınlarının yoksul kadınların sırtından emansipasyonlarını gerçekleştirdikleri, bu aşamada temizlikçi kadının aldığı para ve çalışma koşullarının pek de dikkate alınmadığı eleştirisini yapıyorlar. Çalışan kadınların dışında 60 yaşın üstünde kadın ve erkekler de ev içi işlerde dışardan destek alıyor ve kayıtdışı eleman çalıştırıyor.
GÖÇMEN KADINLARIN ORANI YÜKSEK
DGB Yönetim Kurulu üyesi Anja Piel, kayıtdışı çalışanların arasında göç geçmişi olan kadınların oranının çok yüksek olduğunu, bu kadınların yetersiz bilgi, dil eksikliği ve geleceği (emekliliği) düşünmeden para kazanmayı hedefledikleri için kayıtdışı çalıştıklarını belirtiyor. Bu nedenle değişik dillerde bilgilendirme broşürlerinin çıkarılmasını, kadınların yaşlılıkta yoksulluğa karşı uyarılmasını öngörüyor. Hartz yasalarıyla verilen sosyal yardımın çok düşürülmesi de ek kazanç elde edebilmek amacıyla insanların kayıtdışı çalışmaya yönelmesine neden oldu. Mini işlerin ve düşük ücretli sektörün yaygınlaştırılmasıyla da kayıtdışı çalışma cazip hale getirildi. Bu nedenle Alman Sendikalar Birliği (DGB) özellikle kadınların yoğun çalıştığı tüm işlerde çalışılan ilk saatten itiberan sosyal sigortanın zorunlu olmasını talep ediyor. (YH)
